Yr Hwiangerddi | Page 8

berwi,
Shini a Shani yn

gweithio tan dani;
Shani'n ei phuro a phupur a fflwr,
Ychydig o
laeth, a llawer o ddwr.
CLXXXIX. WRTH Y TAN.
Dorti, Dorti, bara gwyn yn llosgi,
Dwr ar y tan i olchi'r llestri;

Crafwch y crochan gael creifion i'r ci,
A hefyd gwnewch gofio
Rhoi llaeth i'r gath ddu.
CXC. PAWB WRTHI.
Y ci mawr yn pobi,
Y ci bach yn corddi,
A'r gath ddu yn golchi
Ei gwyneb yn lan;
Y wraig yn y popty
Yn gwylio'r bara'n crasu,

A'r llygod yn rhostio
Y cig wrth y tan.
CXCI., CXCII. TE A SIWGR GWYN.
Hen ferched bach y pentre,
Yn gwisgo capie lasie,
Yfed te a siwgr gwyn,
A chadw dim i'r llancie.
Bara a llaeth i'r llancie,
Ceirch i'r hen geffyle,
Cic yn ol, a chic ymlaen,
A dim byd i'r genod.
CXCIII. SI SO.
Si so, jac y do,
Yn gwneyd ei nyth drwy dyllu'r to,
Yn gwerthu'r
mawn a phrynnu'r glo,
Yn lladd y fuwch a blino'r llo,
Yn cuddio'r
arian yn y gro,
A mynd i'r Werddon i roi tro,
Si so, jac y do.
CXCIV. I'R SIOP.
Mae gen i ebol melyn

Yn codi'n bedair oed,
A phedair pedol arian
O dan ei bedwar troed;
I'r siop fe geiff garlamu,
I geisio llonnaid sach
O de a siwgr candi
I John a Mari fach.
CXCV. CADW CATH DDU.
Mae gen i gath ddu,
Fu erioed ei bath hi,
Hi gurith y clagwydd,
Hi dynnith ei blu;
Mae ganddi winedd a barf,

A rheini mor hardd,
Hi helith y llygod
Yn lluoedd o'r ardd;
Daw eilwaith i'r ty,
Hi
gurith y ci,--
Mi rown i chwi gyngor
I gadw cath ddu.
CXCVI. NEWID BYD.
Ar ol bod yn ferch ifanc,
A gwisgo fy ffrog wen,
A'm gwallt i wedi ei blethu
Fel coron ar fy mhen;
A'm sgidiau wedi eu polsio,
A'r rheiny'n cau yn glos,--
Ar ol i mi briodi
Rhaid i mi wisgo clocs.
CXCVII. SIOM.
'Rown i'n meddwl, ond priodi,
Na chawn i ddim ond dawnsio a chanu;

Ond y peth a ges i wedi priodi,
Oedd siglo'r cryd a suo'r babi.
CXCVIII. RHY WYNION.

Mae mam ynghyfraith, hwnt i'r afon,
Yn gweld fy nillad yn rhy
wynion;
Mae hi'n meddwl yn ei chalon
Mai 'mab hi sy'n prynnu'r
sebon.
CXCIX. DIM GWAITH.
Ysgafn boced, dillad llwyd,
Mawr drugaredd yw cael bwyd;
Mynd
o gwmpas, troi o gwmpas,
Ar hyd y fro;
Ymofyn gwaith, dim gwaith,
Trwm yw'r tro.
CC. PWY FU FARW?
Pwy fu farw?
"Sion Ben Tarw."
Pwy geiff y gwpan?
"Sion Ben
Tympan."
Pwy geiff y llwy?
"Pobol y plwy."
CCI. P'LE MAE DY FAM?
Titw bytaten, i ble'r aeth dy fam?
Hi aeth i lygota a chafodd beth cam;

Gwraig y ty nesaf a'i triniodd hi'n frwnt,
Hi gurodd ei dannedd yng
nghaead y stwnt.
CCII. DAU ROBIN.
Crio, crio, crio,
Mae Robin ni yn groch;
Canu, canu, canu,
O hyd, mae Robin goch.
CCIII., CCIV. SION.
Sion i fyny, Sion i wared,
Sion i garthu tan y gwartheg;
Sion a wyr
yn well na'r merched
Pa sawl torth a wneir o beced.

Fe geir pedair torth o phioled,
Fe geir wyth o hanner peced;
Ac os
bydd y wraig yn hyswi,
Fe geir teisen heblaw hynny.
CCV. ABER GWESYN.
Abergwesyn, cocyn coch,
Mae cloch yn Abertawe;
Mae eidion coch yng nghoed Plas Gwent,
A pharlament yn Llunden.
CCVI. CORWEN.
Neidiodd llyffant ar ei naid
O Lansantffraid i Lunden,
Ac yn ei ol yr eilfed waith
Ar ganllaw pont Llangollen;
Ond yn lle disgynnedd y drydedd waith
Ond ynghanol caerau Corwen.
CCVII. DYFED.
Dincyll, doncell, yn y Bridell;
Tair cloch arian yng Nghilgeran;
Uch
ac och yn Llandudoch;
Llefain a gwaeddi yn Aberteifi;
Llaeth a
chwrw yn Eglwys Wrw;
Cario ceffyl pren trwy Eglwys Wen.
CCVIII. RHUDDLAN.
Y cobler coch o Ruddlan
A aeth i foddi cath,
Mewn cwd o lian newydd
Nad oedd o damed gwaeth;
Y cwd aeth hefo'r afon,
Y gath a ddaeth i'r lan,
Ow'r cobler coch o Ruddlan,
On'd oedd o'n foddwr gwan?

CCIX., CCX. AMEN.
"John, John, gymri di jin?"
"Cymra, cymra, os ca i o am ddim;"

"Amen," meddai'r ffon,
"Dwgyd triswllt o siop John."
Lleuad yn oleu, plant bach yn chwareu,
Lladron yn dwad dan weu
hosanau,
Taflu y 'sanau dros ben y cloddiau;
"Amen," meddai'r ffon,
"Dwgyd sofren o siop John."
CCXI. JINI.
Welsoch chwi Jini mewn difri?
Yn tydi hi'n grand aneiri?
Heten
grand, a bwcwl a band,
Yn tydi hi'n grand, mewn difri?
CCXII. DAFYDD.
Bachgen da 'di Dafydd,
Gwisgo'i sgidie newydd;
Cadw'r hen rai tan
yr ha,
Bachgen da 'di Dafydd.
CCXIII. MAM YN DOD.
Dacw mam yn dwad
Wrth y garreg wen,
Menyn yn 'i ffedog,
A blawd ar 'i phen;
Mae'r fuwch yn y beudy
Yn brefu am y llo,
A'r llo yr ochr arall
Yn chware banjo.
CCXIV. ROBIN YN DOD.
Cliriwch y stryd, a sefwch yn rhenc;
Mae Robin, ding denc, yn dwad.

CCXV. BACHGEN BACH OD.
Bachgen bach o Felin y Wig,
Welodd o 'rioed damaid o gig;

Gwelodd falwen ar y bwrdd,
Cipiodd ei gap, a rhedodd i ffwrdd.
CCXVI. CAM A FI.
Di-ling, di-ling, pwdin yn brin;
Meistr yn cael tamed, finne'n cael
dim.
CCXVII. NED DDRWG.
Nedi ddrwg, o dwll y mwg,
Gwerthu 'i fam am ddime ddrwg.
CCXVIII. OED Y BACHGEN.
"Be 'di dy oed di?"
Yr un