Yr Hwiangerddi | Page 7

CLIII. APEL.
Glaw bach, cerr ffordd draw,
A gad i'r haul ddod yma.
CLIV. SAETHU LLONGAU.
Welsoch chwi wynt, welsoch chwi law?
Welsoch chwi dderyn bach
ffordd draw?
Welsoch chwi ddyn a photasen ledr,
Yn saethu
llongau brenin Lloegr?
CLV. CEINIOG I MI.
Si so, si so,
Deryn bach ar ben y to;
Ceiniog i ti,
Ceiniog i mi,
A cheiniog i'r iar am ddodwy,
A
cheiniog i'r ceiliog am ganu.
CLVI. Y TYWYDD.
Bys i fyny, teg yfory;
Bys i lawr, glaw mawr.
CLVII., CLVIII. CALANMAI.
Daw Clame, daw Clame,
Daw dail ar bob twyn,--
Daw meistr a meistres
I edrych yn fwyn.
A minne, 'rwy'n coelio,
Yn hela i'm co,
I'r gunog laeth enwyn
Fod ganwaith dan glo.
CLIX. CATH DDU.

Amen, person pren,
Cath ddu a chynffon wen.
CLX. MYND A DOD.
Hei ding, diri diri dywn,
Gyrru'r gwyddau bach i'r cawn;
Dwad 'nol
yn hwyr brynhawn,
A'u crombilau bach yn llawn.
CLXI. GYRU GWYDDAU.
Hen wraig bach yn gyrru gwyddau,
Ar hyd y nos;
O Langollen i Ddolgellau,
Ar hyd y nos;
Ac yn dwedyd wrth y llanciau,
"Gyrrwch chwi, mi
ddaliaf finnau,"
O Langollen i Ddolgellau,
Ar hyd y nos.
CLXII. BWRW EIRA.
Hen wraig yn pluo gwyddau,
Daw yn fuan ddyddiau'r gwyliau.
CLXIII. BETH SYDD GENNYF.
Mae gen i iar, mae gen i geiliog,
Mae gen i gywen felen gopog;

Mae gen i fuwch yn rhoi i mi lefrith,
Mae gen i gyrnen fawr o wenith.
CLXIV. TAIR GWYDD.
Gwydd o flaen gwydd,
Gwydd ar ol gwydd,
A rhwng pob dwy
wydd, gwydd;
Sawl gwydd oedd yno?
CLXV., CLXVI. CARIAD Y MELINYDD.
Mi af i'r eglwys Ddywsul nesa,
Yn fy sidan at fy sodla;
Dwed y
merched wrth eu gilydd,--
"Dacw gariad Wil Felinydd."
Os Wil
Felinydd wyf yn garu,
Rhoddaf bupur iddo falu;
Llefrith gwyn i

yrru'r felin,
A chocos arian ar yr olwyn.
CLXVII. CARIAD ARALL.
Mae'n dda gen i fuwch,
Mae'n dda gen i oen,
Mae'n dda gen i geffyl
Yn llydan ei ffroen;
Mae'n dda gen i 'r adar
Sy'n canu yn y llwyn.
Mae'n dda gen i fachgen
A chrwb ar ei drwyn;
A thipyn bach bach o ol y frech wen,
Yn
gwisgo het befer ar ochor ei ben.
CLXVIII. GWRAIG.
Mi fynnai wraig, mi wranta,
Caiff godi'r bore'n nghynta;
Troed yn
ol a throed ymlaen,
A throed i gicio'r pentan.
CLXIX., CLXX. PRY BACH. {63}
Pry bach yn mynd i'r coed,
Dan droi 'i ferrau, dan droi 'i droed;

Dwad adre yn y bore,
Wedi colli un o'i sgidie.
Pry bach yn edrych am dwll,
Yn edrych am dwll, yn edrych am dwll,

Pry bach yn edrych am dwll,
A DYMA dwll, dwll, dwll, dwll,
dwll.
CLXXI. Y BYSEDD.
Bowden,
Gwas y Fowden,
Libar labar,
Gwas y stabal,
Bys bach,
druan gwr,
Dorrodd 'i ben wrth gario dwr
I mam i dylino.
CLXXII. CHWARE'R BYSEDD.

"I'r coed," medde Modryb y Mawd,
"I be?" medde Bys yr Uwd;
"I
ladrata," medde Hirfys;
"Beth os dalian ni?" medde'r Canol-fys;

"Dengwn, dengwn, rhag iddo'n dal ni,"
Medde'r Bys Bach.
CLXXIII. BWGAN.
Bwgan bo lol, a thwll yn 'i fol,
Digon o le i geffyl a throl.
CLXXIV. YR ENETH BENFELEN.
Mae geneth deg ben-felen
Yn byw ym Mhen y Graig,
Dymunwn yn fy nghalon
Gael honno imi'n wraig;
Hi fedr bobi a golchi,
A thrin y tamaid bwyd,
Ac ennill llawer ceiniog
Er lles y bwthyn llwyd.
CLXXV. Y WYLAN.
Y wylan fach adnebydd
Pan fo'n gyfnewid tywydd;
Hi hed yn deg,
ar aden wen,
O'r mor i ben ymynydd.
CLXXVI. FY NGHARIAD.
Dacw 'nghariad ar y dyffryn,
Llygaid hwch a dannedd mochyn;
A
dau droed fel gwadn arad,
Fel dyllhuan mae hi'n siarad.
CLXXVII. DAU DDEWR.
Dau lanc ifanc yn mynd i garu,
Ar noswaith dywell fel y fagddu;

Swn cacynen yn y rhedyn
A'u trodd nhw adre'n fawr eu dychryn.
CLXXVIII. LLANC.

Mi briodaf heddyw yn ddi-nam,
Heb ddweyd un gair wrth nhad na
mam.
CLXXIX. YMFFROST.
Chwarelwr {67} oedd fy nhaid,
Chwarelwr oedd fy nhad;
Chwarelwr ydwyf finnau,
Y goreu yn y wlad;
Chwarelwr ydyw'r baban
Sy'n cysgu yn ei gryd,
Ond tydi o'n beth rhyfedd
Ein bod ni'n chwarelwyr i gyd?
CLXXX. Y RHYBELWR BACH. {68}
Rhybelwr bychan ydwyf,
Yn gweithio hefo nhad,
Mi allaf drin y cerrig
Yn well na neb o'r wlad;
'Rwy'n medru naddu Princes,
Y Squares, a'r Counties bach,
Cyn hir caf finnau fargen,
Os byddaf byw ac iach.
CLXXXI. LLIFIO.
Llifio, llifio, llifio'n dynn,
Grot y dydd y flwyddyn hyn;
Os na
lifiwn ni yn glau,
'Nillwn ni ddim grot yn dau.
CLXXXII. GOLCHI LLESTRI.
Dorti, Dorti, bara gwyn yn llosgi,
Dwr ar y tan i olchi'r llestri.
CLXXXIII. CAP.

Morus y gwynt,
Ac Ifan y glaw,
Daflodd fy nghap
I ganol y baw.
CLXXXIV. CLOCS.
Mae gen i bar o glocs,
A rheini'n bar go dda,
Fe barant dros y gaea,
A thipyn bach yr ha;
Os can nhw wadnau newydd,
Fe barant dipyn hwy;
A saith a dime'r glocsen,
A phymtheg am y ddwy.
CLXXXV. GLAW.
Glaw, glaw, cerdda draw;
Haul, haul, tywynna.
CLXXXVI. MERCHED DOL 'R ONNEN.
Mae'n bwrw glaw allan,
Mae'n deg yn y ty,
A merched Dol 'r Onnen
Yn cribo'r gwlan du.
CLXXXVII. LLIW'R GASEG.
Caseg winnau, coesau gwynion,
Groenwen denau, garnau duon;

Garnau duon, groenwen denau,
Coesau gwynion, caseg winnau.
CLXXXVIII. BERWI POTEN.
Hei, ding-a-ding, diri,
Mae poten yn