Satirical Prose (Bulgarian) | Page 5

è âàøåòî èìå ùå äà ñå ïî÷èòà è óâàæàâà îò
âîñòîê äî çàïàä. Íî òåæêî âè è ãîðêî âè, àêî ïîõâàëèòå íÿêîé ñèðîìàõ, íÿêîé
õúø èëè íÿêîé çàïàäíàë òúðãîâåö! Àêî íàïðàâèòå ïîäîáíî ïðåñòúïëåíèå, òî
ðàáîòàòà âè å ñïóêàíà. ×îðáàäæèèòå íå îáè÷àò îíèå ïèñàòåëè, êîèòî òóðÿò
èìåíàòà èì íà åäèí ðåä ñúñ ñèðîìàñèòå. Âàðäåòå ñå. Ñëóøàéòå îùå è òîâà.
Àêî íÿêîé ÷îðáàäæèÿ âè ïîìîëè äà ãî íå õâàëèòå âúâ âåñòíèêà ñè è äà ãî íå
ñðàìèòå ïðåä îíèÿ, êîèòî ïîçíàâàò íåãîâèòå "íåñúùåñòâóþùè" áëàãîäåÿíèÿ,
òî âèå ãî íå ñëóøàéòå. Ìàñëîòî íå ðàçâàëÿ ÿäåíåòî, à ïîõâàëàòà íå
ïðîèçâåæäà ïàãóáà çà êåñèÿòà. "Êðîòêîòî àãíå îò äâå ìàéêè ñó÷å" - ãîâîðè
áúëãàðñêàòà ïîñëîâèöà, à â ïîñëîâèöèòå ñå çàêëþ÷àâàò ñòàðè èñòèíè.

Õâàëåòå è íå áîéòå ñå. Õâàëåíåòî íå èñêà õëÿá è òîïëè îáóùà, à çà
ëúæèòå íå âçåìàò íèòî ãþìðþê, íèòî áåäåë-ïàðàñú. Âàøàòà ñòîêà ùå ñå
ïðîäàâà áåç àêöèç è áåç ïîëèöåéñêè íàäçîð, ñëåäîâàòåëíî - âèå è âàøåòî
äîìî÷àäèå ìîæåòå äà áúäåòå ñúâñåì ñïîêîéíè. Àêî íÿêîé îò âàøèòå
ãðàæäàíè íàïðàâè íÿêîå áåççàêîíèå è àêî òîÿ ãðàæäàíèí âè ïëàùà àêóðàòíî
çà ãîäèøíîòî òå÷åíèå íà âåñòíèêà, òî è â òàêúâ ñëó÷àé âèå ñòå îáÿçàíè äà
ïðåìúë÷èòå è äà íå ãîâîðèòå çà òîâà áåççàêîíèå. Àêî ïðåìúë÷èòå, òî íÿìà
äà âè ñå îòÿäå îò åçèêà, à àêî íå ïðåìúë÷èòå, òî íÿìà êîé äà âè êàæå
"àôåðèì". Ñåêè ÷îâåê èìà ñâîè ãðåõîâå è ñÿêà äóøà ñå áîè îò àäñêèòå
äóõîâå, ñëåäîâàòåëíî ìúë÷àíèåòî å åäíà îò îíèÿ äîáðîäåòåëè, êîèòî ñå
ïîõâàëÿâàò îò ñÿêî ïúïîâúçâèøåíèå è îò ñÿêî ùàñòëèâî ìèðîïîìàçàíèå. "Îõ,
àãíå ìîå, ìúë÷àíèåòî å ãîëÿìà äîáðîäåòåë" - ãîâîðÿò êàëóãåðèòå íà ñâîèòå
íåîïèòíè ïî÷èòàòåëè, êîèòî ñå ïðèãîòîâëÿâàò äà áúäàò òåõíè óáëàæèòåëè.
"Àõ, ÷åäî ìîå, ìúë÷àíèåòî å Õðèñòîâà äîáðîäåòåë" - ãîâîðÿò äóõîâíèöèòå
íà åëåîêîæèòå âäîâèöè, êîèòî ñå ïðèãîòîâëÿâàò äà æèâåÿò "î ãîñïîäå". "Åõ,
ìîé ñèíêî, ìúë÷àíèåòî å åäíà îò íàé-ãëàâíèòå êîìåð÷åñêè äîáðîäåòåëè" -
ãîâîðè ïúïîâúçâèøåíîòî âåëè÷åñòâî íà ñâîèòå ïîä÷èíåíè, êîèòî ìó ïîìàãàò äà
ñå êúëíå ïðåä êóïóâà÷èòå ñè è äà ëúæå è ñ óøèòå ñè. Èäåòå ïîñëå òîâà è
íå ãîâîðåòå, ÷å ìúë÷àíèåòî å ãîëÿìà äîáðîäåòåë!
Ïîñëå ìúë÷àíèåòî âúðâè ñìèðåíèåòî. Àêî æåëàåòå äà âè õâàëÿò õîðàòà è
àêî âè ñå èñêà äà æèâååòå íàãîòîâî, òî ñâèâàéòå ïîëèòå ñè äàæå è ïðåä
îíèÿ ñâîè áëàãîäåòåëè, êîèòî âè õðàíÿò ñàìî ñ ìàçíè îáåùàíèÿ. Ïîñëîâèöàòà,
êîÿòî êàçâà, ÷å "ïî-äîáðå äíåñ ïîïàðíèê, íåæåëè äî íåäåëÿ òóòìàíèê", íÿìà
íèêàêâî çíà÷åíèå çà æóðíàëèñòèòå. Êîé çíàå èç êîÿ äóïêà ùå äà èçñêîêíå
çàåö? Ñ åäíà äóìà, âèå ñòå äëúæíè â òîâà îòíîøåíèå äà áúäåòå ìíîãî ïî-
÷èñòè è ìíîãî ïî-êðîòêè õðèñòèåíè, íåæåëè Äîð÷î åôåíäè. "Àêî íÿêîé
(áîãàò ÷îâåê) âè óäàðè ïëåñíèöà ïî åäíàòà ñòðàíà, òî âèå ìó îáúðíåòå è
äðóãàòà"; à àêî íÿêîé (áîãàò ÷îâåê) âè êàæå, ÷å ñòå ãëóïàâè è ÷å íå
çíàåòå êàêâî áðúùîëåâèòå, òî èäåòå íà äðóãèÿ äåí è ïîìîëåòå ãî äà âè äàäå
äîáúð è óìåí ñúâåò çà òîâà èëè çà îíîâà âàøå ïðåäïðèÿòèå. Àêî íàïðàâèòå
òàêà, òî áúäåòå óâåðåíè, ÷å ñëåä íÿêîëêî íåäåëè âàøåòî èìå ùå äà ñå
ïðîñëàâè ïî ñè÷êèÿ ãðàä è âèå ùå äà áúäåòå íàðå÷åíè áëàãîíàäåæäåí è
ðàçóìåí ÷îâåê.
Òðåòÿòà äëúæíîñò íà ïèñàòåëèòå è íà æóðíàëèñòèòå å äà ïðîñÿò
äåëèêàòíî è äà ïîäìàìÿò ñâîèòå áëàãîäåòåëè ñ îñîáåíî èçêóñòâî. Àêî èìàòå
íàìåðåíèå äà èçäàâàòå "Íàïðåäîê" èëè "Õèòúð Ïåòúð", òî îòâàðÿéòå
óøèòå ñè è íå ëàïàéòå ìóõèòå. Êîãàòî ÷óåòå, ÷å íÿêîé áàçåðãÿíèí å

ïîëó÷èë íàñëåäñòâî èëè ÷å å ñïå÷åëèë 20-30 õèëÿäè ãðîøà ñ íÿêîÿ
ëåñíèíà, òî èäåòå íà äðóãèÿ äåí ïðè íåãî (â òîâà âðåìå òîé òðÿáà äà èìà
êåô), ðàçêàæåòå ìó ñâîåòî íåçàâèäíî ïîëîæåíèå, îáâèíåòå âðåìåòî è
ñêúïèÿòà (è ñêúïèÿòà å áîãîóãîäíà íà ïúïåñòèòå áàçåðãÿíè) è ÿâåòå ìó
óìèëèòåëíî è ñëàäêîçâó÷íî, ÷å âàøàòà íàé- ãîëÿìà äúùåðÿ å ïîðàñëà âå÷å è
÷å âúçðàñòòà é âè çàäàâà ãîëåìè ãðèæè (N.B. Äàæå è æåíåíèòå ñúðöà
áèâàò íåæíè êúì ïîðàñíàëèòå äúùåðè). Êîãàòî èçâúðøèòå ñè÷êîòî òîâà, òî
ïîâäèãíåòå ìàëêî ñòðàíèòå ñè, çàõëóïåòå îò÷àñòè î÷èòå ñè, ïîóõèëíåòå ñå
êèñåëî è ïîìîëåòå âåëèêèÿ ïàòðèîòèí äà çàïèøå íÿêîëêî åêçåìïëÿðà îò
âåñòíèêà âè è äà ãè õàðèæå íà ñèðîìàøêèòå äåöà. Ñëóøàéòå è òîâà: àêî
òîÿ áëàãîäåòåë íà ÷îâå÷åñêèÿ ðîä âè êàæå, ÷å òîé íÿìà âðåìå äà ÷åòå è
÷å âàøèÿò âåñòíèê ìó ñå íå õàðåñâà, òî è â òàêúâ ñëó÷àé íå ãóáåòå
êóðàæà ñè. "Íå ÷åòåòå, à ñè÷êî çíàåòå" - ìó êàæåòå âèå è âàøèÿò óñïåõ
ùå äà âëåçå ñàì â äæåáà âè. À êàêâî òðÿáâà äà ïèøåòå â ñâîèòå êíèãè è
âåñòíèöè è êàêâè èäåè ñòå äëúæíè äà ïðîïîâÿäàòå? Î, çà òîâà íå òðÿáâà íè
äà ìèñëèòå. Çåìåòå ïðèìåð îò "Õèòúð Ïåòúð", ïîó÷åòå ñå èç "Ãðàæäàíèí",
âúçïîëçóâàéòå ñå îò ïðîãðàìàòà íà "Íàïðåäîê", ïðèåìåòå íàïðàâëåíèåòî íà
"Èçòî÷íî âðåìå", óñâîéòå êëèñóðñêèòå èäåè íà îòåö "Âåê", èçó÷åòå
ïðåìúäðîñòèòå íà "Äóíàâ", îæåíåòå ñå çà "Ó÷èëèùåòî", íàõðàïàéòå ñå èç
"×èòàëèùåòî", è âàøàòà ðàáîòà å ñâúðøåíà. Íèå íå æèâååì âå÷å â îíèå
òåìíè âðåìåíà, êîãàòî íàøèòå ïèñàòåëè è æóðíàëèñòè õîäåõà äà òúðñÿò
äóøåâíà õðàíà ïî ãðúöêèòå êóïèùà è ïî òóðñêèòå êàâåíåòà. Äíåñ öàðóâà
XIX âåê. Ðàçáèðà ñå, ÷å íèå ãîâîðèì