Puphejmo | Page 4

ne?
LINDE. Jes almenaux estus kontentige havi por la necesajxoj.
NORA. Ne, ne nur la necesan, sed ege, ege multe da mono!
LINDE (ridetas). Nora, Nora, cxu vi ankoraux ne farigxis sagxa? Dum
la lernojaroj vi estis malsxparulino.
NORA (ridas mallauxte). Jes, tion diras Torvald ankoraux. (minacas
per la fingro) Sed "Nora, Nora" ne estas tiel stulta kiel vi pensas. -- Ho,
ne estis cxiam por ni tiel, ke mi povus malsxpari. Ambaux devis ni
labori!
LINDE. Ankaux vi?
NORA. Jes, pri malgravajxoj; pinglolaboro, krocxado, brodado kaj
simile; (aspekte ion aludante) kaj ankaux pri aliaj aferoj. Vi certe scias,
ke Torvald forlasis la ministerion, kiam ni geedzigxis? Ne estis sxanco
por promocio en lia oficejo, kaj li ja devis enspezi pli da mono ol
antauxe. Sed la unuan jaron li trostrecxis sin tiel terure. Li devis ja
sercxi cxiajn kromenspezojn, kiel vi certe povas kompreni, kaj labori
de frue gxis malfrue. Sed tion li ne eltenis, kaj li farigxis morte malsana.
Kaj jen la kuracistoj deklaris, ke necesas por li iri suden.
LINDE. Jes, vi restis en Italujo tutan jaron?
NORA. Vere jes, sed ne estis facile forvojagxi, kredu min. Ivar estis
tiam jxus naskita. Foriri ni tamen devis, kompreneble. Ho, estis mirinde
gxuiga vojagxo. Kaj gxi savis la vivon de Torvald. Sed kostis tre multe
da mono, Kristine.
LINDE. Tion mi ja komprenas.

NORA. Mil ducent talerojn gxi kostis. Kvar mil okcent kronojn. Jen
granda sumo.
LINDE. Jes, sed en tiaj situacioj estas granda felicxo, ke oni havas la
monon.
NORA. Jes, sciu, ni ricevis la sumon de pacxjo.
LINDE. Nu, tiel. Estis ja je tiu tempo ke via patro mortis, mi kredas.
NORA. Jes, Kristine. Kaj pensu, mi ne povis iri al li por lin varti.
Cxiun tagon mi atendadis, ke eta Ivar venos en la mondon. Kaj mi
ankaux devis varti mian malfelicxan, morte malsanan Torvald. Mia
kara bona pacxjo! Mi ne plu vidis lin, Kristine. Estas la plej peza
travivajxo, kiun mi spertis, post kiam mi edzinigxis.
LINDE. Mi scias, ke vi multe amis lin. Sed jen vi do iris al Italujo?
NORA. Jes, ni havis ja la monon; kaj la kuracistoj urgxis nin. Do, ni
forvojagxis unu monaton poste.
LINDE. Kaj via edzo revenis tute sana?
NORA. Sana kiel fisxo!
LINDE. Sed -- la doktoro?
NORA. Kiel?
LINDE. Sxajnas al mi, ke la cxambristino diris, ke estas la doktoro, tiu
sinjoro, kiu alvenis samtempe kun mi.
NORA. Nu! Tiu estas doktoro Rank; sed li ne venas por viziti
pacienton; estas nia plej intima amiko, kaj li vizitas nin almenaux unu
fojon tage. Ne, malsana Torvald ne estis post tiam, ecx ne horon. Kaj la
infanoj estas sanaj, kiel ankaux mi. (eksaltas kaj manfrapas) Ho Dio, ho
Dio, Kristine, estas vere mirinde vivi kaj esti felicxa! -- --. Sed fi, estas
abomene miaflanke --; mi ja nur priparolas miajn proprajn aferojn.
(eksidas sur skabelon tute apud sxi kaj metas la brakojn sur sxian

genuon) Ho, ne koleru kontraux mi! -- Diru, cxu efektive estas vero, ke
vi ne amis vian edzon? Kial vi do akceptis lin?
LINDE. Mia patrino ankoraux vivis; sed sxi kusxis senhelpe malsana
en la lito. Kaj mi devis ankaux zorgi pri miaj du pli junaj fratoj. Mi ne
trovis, ke estas sagxe rifuzi lian edzigxpeton.
NORA. Ne, ne; eble vi pravas. Do tiam li estis ricxa?
LINDE. Li estis suficxe bonhava, mi opinias. Sed estis ne sekuraj
aferoj, Nora. Kiam li mortis, cxio perdigxis, kaj nenio restis.
NORA. Kaj poste --?
LINDE. Nu, mi devis iel trabati min pere de eta komerco kaj malgranda
lernejo, kaj kion mi krome povis elpensi. La lastaj tri jaroj por mi estis
seninterrompa, senripoza labortago. Nun gxi atingis finon, Nora. Mia
kompatinda patrino ne plu bezonas min, cxar sxi forpasis. Kaj nek la
knaboj; ili havas oficojn kaj povas zorgi pri si mem.
NORA. Kiom vi devas senti vin sensxar --
LINDE. Ho ne! -- nur tiom senmezure superflua. Neniun por kiu plu
vivi. (ekstaras malkviete) Tial mi ne plu eltenis en tiu solecejo. En cxi
tiu urbo certe estas pli da eblecoj trovi ion, kio povas absorbi min kaj
okupi miajn pensojn. Mi dezirus esti tiom felicxa, ke mi trovus dauxran
oficon, iun oficejan laboron --
NORA. Tamen, Kristine, tio estas terure strecxa, kaj vi aspektas suficxe
strecxita antauxe. Estus pli bone por vi veni al iu banloko.
LINDE (iras al la fenestro). Mi ne havas pacxjon, kiu povus doni al mi
vojagxmonon, Nora.
NORA (ekstaras). Ho, ne koleru kontraux mi.
LINDE (pli proksime). Kara Nora, nun vi ne koleru kontraux mi. La
plej malbona en situacio kia la mia, estas ke gxi kauxzas tiom da
amareco en la animo. Oni havas neniun por kiu labori; sed tamen oni

devas eltrovi eblecojn cxiuloke. Oni devas ja vivi; kaj sekve oni
farigxas egoisto. Kiam vi rakontis pri la felicxa