het kloppent Hert de uyterlyke huyt siet beweegen,
die dan het Hert in de klopping wykt en involgt; dat deselve saak is, als
of de lugt immediaat tot het Hert naderde: en soo moet dit ook van alle
andere Dieren verstaan worden, die Longen of Kuwen hebben, en
alwaar de Borst beweegelyk is: ja het heeft ook sonder alle twyfel
plaats in alle de beweegingen der Spieren.
Soo men nu een Hart uyt de Kikvorsch neemt, dat niet opgeblasen is,
maar enkelyk uyt het lichaam gesneeden, en dat men het selve op de
beschreeve manier in de glase spuyt plaatst, soo sal men van gelyken
sien, dat het nederdalen van het droppelken water daar ook soo geschiet;
maar op ver naa soo opmerkelyk niet, als in het opgeblaase Hart;
hoewel egter dat het water op deselve wys syn beweging naa beneeden
sal neemen, als het Hert sig contraheert. En de ervarentheid heeft my
ook geleert, dat veeltyts dese nederdaling van het droppelken water soo
weynig is, dat het niet als door een Vergrootglas is te bemerken. Het
geen syn oorspronk neemt, door dien het Hert in syn contractie ten
deele blyft, en dat het door het Oorken niet geextendeert wort, dewelke
ook daar toe onbequaam is, alsoo het geen Bloet nog lugt dan
voortdryft, om het Hert te dilateeren. Waarom het dan ook nootsakelyk
is, dat de contractie soo veel kleender is, en de beweeging in de droppel
soo veel minder om te observeeren. Maar soo men op die tyt maar het
Oorken alleen opblaast, en dat sy door haar contractie de lugt in het
Hert perst, soo is dit experiment kennelyker.
Maar of men nu een Spier selfs wilde neemen, in de plaats van Hert,
soo kan men procederen, als in de agtste figuur van my afgebeelt is:
alwaar het glase Spuytken a de Spier van binnen b in sig besluyt, synde
syn byhangende Senuw, sonder te quetsen of te perssen, in een samen
geboogen en subtiel silver draatken cc gevat, het welk ik dan doe
passeren door het oog van een koperdraat, dat op de suyger van de
Spuyt vast gesoldeert is d. Dit alles soo bestelt hebbende, soo moet men
een droppelken water e in het fyne Pypken van de Spuyt, door een
subtiele tregterken laaten loopen: en als men het silverdraat langsaam
met de hand f door het koper ringeken, tusschen de suyger en het glas
van de Spuyt doortrekt, tot dat de Senuw daar tusschen in komt
geirriteert te worden; soo siet men, dat dese Spier op deselve wys
contraheert, als van het opgeblasen Hert gesegt is; en dat ook de
droppel water sig meede eenigsins naa beneden beweegt, sonder datse
opwaarts beweegt wordt. Dan dit experiment is seer teer, en daar
moeten soo veele omstandigheeden omtrent waargenoomen worden,
dat het selfs verdrietig is. Waarom ik een, dat ligter is, heb uytgedagt.
Het selve bestaat, in dat men een glaase Spuytken neemt a, dat met een
Diamant omtrent syn spitze eynde door gedrilt is b. Waar door men de
gesepareerde Senuw van de Spier moet plaatsen c: maar alsoo de lugt
door die opening heel ligt, als men hem tot contractie irriteert, kan
passeeren, dat het neerdalen van het droppelken water belet; soo is het
voor al nodig, de opening van het Glas, daar de Senuw door gepasseert
is, te sluyten: dat men met wat vislym en styfsel seer gevoegelyk doen
kan. Dan om de waarheid te seggen, het droppelken water word soo
weynig neerwaarts ook in dit experiment bewogen, dat het haast
onopmerkelyk is. Waarom dan om dit experiment te doen, niet beter als
het Hert is, dat een redelyk langen tyt, en genoegsaam in syn
beweeging continueert, die het eens ontfangen heeft, tot dat deselve
verdwynt.
En soo men de oorsaaken aanmerkt, waarom dit experiment soo
sensibel, omtrent de Spier, als wel omtrent het Hert, niet en is: soo vind
ik die te bestaan, in dat daar geen tegenoverstaande Spier omtrent is,
die hem van buyten dilateert, of ook geen ingedreeve Bloet, dat de
Bloetvaten uytset, en hem op die wys van inwendig ook een weynig
extendeert. Dat alles seer nodige vereystens syn, om een volmaakte
contractie van een Spier te hebben.
Maar de experimenten, die over eenigen tyt bygebragt syn, dat het
Bloet tot de contractie der Spieren nootwendig is, die syn van gansch
geen gewight, alsoo het principaalste argument daar van is de
toebinding van de groote Slagader, volgens de manier van de Heer
STENONIS, dat daar niet te pas komt, als maar een Argument synde,
dat niet als in syn eerste aansien ons sou kunnen overreden. Want soo
men wel aanmerkt, dat de Wervelbeenen, verscheyde Senuen, en selfs
het Ruggemerg, die alle in de Bant van de Heer STENONIS begreepen
worden, op die tyt te samen werden gedrukt en geforceert; soo volgt
Continue reading on your phone by scaning this QR Code
Tip: The current page has been bookmarked automatically. If you wish to continue reading later, just open the
Dertz Homepage, and click on the 'continue reading' link at the bottom of the page.