Pondichery, hoofdstad van Fransch-India | Page 4

vrijgehouden zetels. Er wordt op onze knieën een
reuzenbouquet gezet, die misschien wel een meter in omtrek is, en men
hangt ons een krans van bloemen om den hals, die ons niet weinig
prikkelt. De locale kleur, versterkt door de opgewonden uitroepen van
de menigte, is typisch; maar de geuren, die uit het publiek opstijgen,
laten veel te wenschen over, te meer daar bijna zonder uitzondering
allen naakt zijn, op het vereischte bandje of touwtje na. IJs en ijskoude

dranken gaan overvloedig rond; de warmte in de beperkte ruimte wordt
ondragelijk; het is tijd dat wij ons rijtuig en de open lucht weer
bereiken.
Er zou tijd en veel geduld noodig zijn, om het verschil te leeren kennen
in de gewoonten en wetten en maatschappelijke vormen, geldend voor
de onderscheiden kasten van Brahmanen, en die hen in streng
afgesloten klassen splitsen. De een zal nooit dit doen, de ander nooit
dat; een handwerk, door deze kaste uitgeoefend, mag door een andere
kaste niet worden ter hand genomen. De taak voor iedere kaste is zoo
nauwkeurig voorgeschreven, dat het bepaald absurd wordt in onze
oogen, en het komt mij voor, dat er zelfs voor deze menschen een lange,
moeilijke leertijd wordt vereischt, als zij zich niet zullen schuldig
maken aan eenige inbreuk op de velerlei voorschriften van hun
godsdienst.
Bouw- en beeldhouwkunst hebben het in de gebouwen, die aan den
hindoeschen en den brahmaanschen godsdienst zijn gewijd, tot een
zeldzame hoogte gebracht. Vele auteurs hebben ze reeds beschreven;
maar toch schijnt het ons van belang, erop te wijzen, dat die van Indië
door de artistieke zijde van hun architectuur en den rijkdom van hun
versiering uitmunten boven vele tempels, die wij in andere landen van
Azië hebben kunnen bezoeken. Men vindt wel niet te Pondichéry zulke
prachtige tempels als te Tanjore, Trichinopoly en Madura, maar dat
neemt niet weg, dat die van Villenour en andere plaatsen in den omtrek
een nauwlettend bezoek verdienen.
Ik ben verscheiden malen naar dien van Villenour gegaan, die op
eenige kilometers afstands van de residentie is gelegen. Een zeer groote
wagen of kar onder een breed afdak, die nu en dan dienst doet bij
processies voor den eeredienst, geeft blijk van de bekwaamheid van
deze inboorlingen en hun kunstvaardigheid in het handwerk. Die wagen,
geheel van hout gemaakt, stelt een gansche boeddhistische geschiedenis
voor, door middel van fijne werktuigen gegraveerd in vierkante
blokken van dezelfde afmeting en aan elkander sluitend met
onberispelijke symmetrie. Het gewicht van het geheel moet verbazend
zijn, want op de hooge feestdagen zijn er 1200 à 1500 menschen
noodig om het kolossale voertuig te trekken.
De kunstvaardigheid van deze inboorlingen is nog niet verloren gegaan,
zooals men geneigd zou zijn te veronderstellen, als men bespeurt dat al

die indische tempels tot de oudheid opklimmen, en dat men in onze
dagen nooit eens den bouw van een nieuw, even grootsch bouwwerk
bijwoont. Ik heb er het bewijs van gezien, toen de gouverneur mij naar
een plaats bracht dichtbij Villenour, waar wij een wagen zagen, die
bijna af was en met evenveel talent vervaardigd was, als die uit
voorbijgegane tijden.
Het ware meesterstuk, dat wij voor oogen hebben, is uit zeer hard hout
gesneden en stelt met merkwaardige fijnheid een boeddhistische
processie voor, waarvan ons de beteekenis natuurlijk ontgaat, maar die
ons met bewondering vervult. Een inlandsch beambte legt ons uit, dat
er ten minste 500 menschen zullen noodig zijn, om den wagen te
trekken. Hij laat ons het touw zien, dat men zal moeten gebruiken; het
is zoo dik als een reuzenslang. Wij waren het niet alleen, die in
verrukking raakten over dit mooie werk; een hoop kinderen omringde
ons en was vervuld van eerbied. Ik vermoed, dat de heer Piot voldaan
zou zijn over een bezoek aan een land, waar zijn leer zooveel
aanhangers heeft gevonden.
Wat Pondichéry en de grond, die er bij behoort, aan
landbouwvoortbrengselen opleveren, beteekent weinig. De geheele
uitvoer heeft slechts een waarde van 27 à 28 millioen francs; katoenen
weefsels zijn daarin opgenomen voor een som van bij de 9 millioen en
de aardnoten voor 15. Volgens het jaarverslag van 1904 hebben 48
stoombooten van verschillende nationaliteit 581562 zakken aardnoten
ingenomen van 75 kilo per zak. De aardnoten worden ook in den vorm
van aardnotenkoeken uitgevoerd. Verleden jaar is de uitvoer van dit
artikel gestegen tot een totaal bedrag van 4376 ton, hetgeen een waarde
vertegenwoordigt van bij de 400,000 francs. Daarna volgen de
katoenen weefsels, die in de laatste statistiek voorkomen voor de som
van bij de 9 millioen; de rijstsoorten voor 2 1/4 millioen en de huiden
voor 1 1/2 millioen francs. De andere uitvoerartikelen bereiken slechts
een onbeduidend cijfer. Er wordt een kleine hoeveelheid vanille
uitgevoerd, zooals ook kokosnoten en vruchten. Het verbouwen van
aardnoten heeft in den laatsten tijd een groote vlucht genomen en zou