Mythen Legenden van Japan | Page 3

en van Japansch, waarbij slechts weinig

moeite is gedaan om het artistieke eigenschappen te schenken. De
omstandigheden, waaronder het vervaardigd is, kunnen ons voor een
deel verklaren, hoe het in een zoo eigenaardigen stijl is geschreven. Er
wordt verhaald, dat een zekere Yasumaro, een man geleerd in het
Chineesch, het opving van de lippen van een zekeren Hiyeda no Are,
die een zóó voortreffelijk geheugen had, dat hij "met zijn mond kon
herhalen al wat voor zijn oogen kwam, en in zijn hart alles opteekende,
wat zijn oor trof." Het is mogelijk, dat Hiyeda no Are één der Kataribe
of "Voordragers" was, wier taak het was, "oude woorden" voor te
dragen voor den Mikado aan het Hof van Nara bij zekere plechtige
openbare gelegenheden.
De Kojiki en de Nihongi zijn de bronnen, waaruit wij de
oorspronkelijke mythen en legenden van Japan hooren. In die boeken
worden wij in kennis gesteld met Izanagi en Izanami, Ama-terasu,
Susa-no-o, en een groot aantal andere godheden, en die verheven
wezens leveren de stof voor verhalen, die zoowel vreemdsoortig als
schoon, zoogenaamd humoristisch en somtijds eenigszins gruwelijk
zijn. Wat kan men zich naïever voorstellen dan de vrijerij van Izanagi
en Izanami, die op het denkbeeld kwamen om een huwelijk aan te gaan,
nadat zij twee kwikstaarten hadden zien paren? In die oude mythe zien
wij de sporen van de meerderheid van den man over de vrouw, een
meerderheid, die in Japan tot in den laatsten tijd is blijven bestaan,
ongetwijfeld onderhouden door Kaibara's Onna Daigaku "Grootere
Kennis voor Vrouwen". Maar in den lang voortgezetten twist tusschen
de Godin der Zon en haar broeder, den Onstuimigen Jongeling, leggen
de oude kroniekschrijvers den nadruk op de slechtheid van Susa-no-o;
en Ama-terasu, een eigenaardige mengeling van het goddelijke en het
vrouwelijke, wordt geschetst als een ideaal type eener Godin. Men leert
haar kennen als een vrouw, die zich tot den oorlog toerust en
vestingwerken maakt door op den grond te stampen, maar tevens wordt
zij beschreven als een vrouw, die uit haar grot in een rots gluurt, om
zich te spiegelen in den Heiligen Spiegel. Ama-terasu is de hoofdfiguur
in de Japansche mythologie, immers van de Godin der Zon stammen de
Mikado's af. In den cyclus van legenden, bekend als het Tijdperk der
Goden, maken wij kennis met de Heilige Schatten, ontdekken wij den
oorsprong van den Japanschen dans, en wandelen in onze verbeelding
door de Hooge Vlakte des Hemels, zetten den voet op de Drijvende

Brug, treden het Middenland der Riet-Vlakte binnen, slaan een blik in
het Land van Yomi, en volgen Prins Uitdoovend Vuur naar het Paleis
van den Zeekoning. De oude helden en krijgslieden worden altijd
beschouwd als Goden van minderen rang, en de aard van het
Shintoïsme heeft die goden, ook in verband met de vereering der
voorouders, met menige hoogst boeiende legende omstraald. Om zijn
kracht, bedrevenheid, volhardingsvermogen en een gelukkige
handigheid om alle mogelijke moeilijkheden te overwinnen door een
sluwe en scherpzinnige manier van handelen, moet de Japansche held
uit den aard der zaak een hooge plaats innemen onder de beroemde
krijgshelden van andere landen. Er is iets buitengewoons ridderlijks in
de Japansche helden, dat wel de bijzondere aandacht verdient. De
dapperste mannen zijn zij, die als kampioenen optreden voor de
zwakkeren en die alle soorten van slechtheid en tyrannie weten te
verhelpen, en wij vinden in den Japanschen held, die er ver van af is
een onbekookte snoever te zijn, die eigenschappen op de meest
voortreffelijke wijze terug. Hij is niet steeds boven critiek verheven, en
somtijds vinden wij in hem een zweem van sluwheid, maar zulk een
karaktertrek is bijzonder zeldzaam, en is zeker geen nationale
karaktertrek. Een ingeboren liefde voor poëzie en voor alles wat schoon
is, heeft haar beschavenden invloed gehad op den Japanschen held, met
dit gevolg, dat zijn kracht vereenigd is met zachtheid van karakter.
Benkei is één der meest beminnelijke Japansche helden. Hij had de
kracht van verschillende mannen te zamen; zijn groote tact grensde aan
het geniale, zijn zin voor humor was sterk ontwikkeld, en de meest
liefhebbende onder de Japansche moeders kon niet meer vriendelijke
zachtheid hebben getoond dan hij, toen de vrouw van zijn meester het
leven schonk aan een kind.
Toen Yoshitsune en Benkei aan het hoofd van het leger van Minamoto
de Taira totaal verslagen hadden in het zeegevecht van Dano-Ura,
wekte de schitterende overwinning de afgunst op van den Shogun,
zoodat de twee groote veldheeren genoodzaakt waren, het land te
verlaten. Wij volgen hen over de zee, over bergen, voortdurend hun
talrijke vijanden verschalkend. Bij Matsue werd een groot leger
uitgezonden tegen die ongelukkige strijders. De vuren der legerplaatsen
strekten zich in een schitterende rij uit over de laatste plaats, waar
Yoshitsune en Benkei nog rust vonden. In een vertrek was Yoshitsune

met zijn vrouw en jeugdig kind. De Dood stond in