Mia Kontrabandulo | Page 8

Franko. Li revenis kun mi kaj gxis nova tagigxo ni kunlaboris savante la vivon de unu frato kaj pensante serioze pri kiel plej bone certigi la liberecon de la alia. Kiam la suno levigxis tiel gxoje kvazaux gxi brilus nur por felicxaj hejmoj, la kuracisto iris cxe Roberto. Dum unu horo mi auxdis la murmuradon de iliaj vocxoj. Unu fojon mi subauxdis la sonon de pezaj ploregoj, tiam, dum intervalo, pian silenton, kvazaux en la sensoneco tiu bonfara viro prizorgis ne nur korpon sed ankaux animon. Kiam li foriris, li forkondukis Roberto kun si, pauxzante por sciigi al mi sian intencon lin survojigi kiel eble plej baldaux sed ne antaux ol ni denove renkontigxos.
Ili ne plu vidigxis dum la tuta tago. Alia kirurgo alvenis prizorgi la kapitanon, alia helpanto alvenis plenigi la malplenan dejxorejon. Mi klopodis ripozi sed ne sukcesis cxar pensadoj pri la kompatinda Lucino sxancelis mian koron kaj baldaux mi staris denove cxepostene, esperante kun anksieco ke mian kontrabandulon oni ne jam tro haste forsxtelis. Jxus kiam la nokto sin anoncis auxdigxis frapetsono kaj, malferminte la pordon, mi ekvidis Roberton, lauxvorte "vestitan kaj en gxusta mensostato". La kuracisto jam anstatauxis la cxifonan kompleton per netaj vestajxoj kaj postrestis de tiu sxtorma nokto nenia indico krom pli profundaj faltoj sur la frunto kaj la obeema mieno de rimorsosenta infano. Li ne transpasxis la sojlon, ne prezentis al mi la manon, nur formetis la kaskedon, dirante, kun perfida hezito en la vocxo:
"Dio benu vin, S'jorino. Mi 'stas forironta."
Mi etendis la manojn, retenis sekure liajn manojn.
"Gxis la revido, Roberto! Restu kuragxkora kaj kiam mi hejmenrevenos al Masacxuseco, ni renkontigxos en pli gxoja loko ol cxi tiu. Cxu vi tute pretas, cxu vi bone komfortas por via vojagxo?"
"Jes, S'jorino, jes. S'joro Doktoro cxion arangxis. Mi 'stas forironta kun amiko lia. Miaj dokumentoj 'stas en bonordo kaj mi 'stas kiel eble plej f'licxa gxis kiam mi trovos..."
Li pauxzis, tiam dauxre parolis, enrigardetante la cxambron:
"Mi f'licxas pro ke mi n' faris tion kaj mi dankas vin, S'jorino, pro ke vi malhelpis min. Mi dankas plenkore. Mi b'dauxras devi konfesi tamen ke mi n' cxesas lin malamegi."
Kompreneble li malamegis lin. Malamegis lin ankaux mi. Cxar tiuj eraremaj koroj niaj ne kapablas perfektigxi en ununokta tempodauxro. Ili bezonas prujnon kaj fajron, venton kaj pluvon, por maturigxi kaj sin pretigi por la granda rikoltohejmo. Dezirante deturni lian pensadon, mi metis etan monsumon en lian manon kaj, rememorante la magion de iu speciala libreto, mi transdonis al li mian ekzempleron de gxi, sur kies malhela kovrajxo brilis blanklume la Virga Patrino kaj la Infano, de kies vivo la libreto enhavis la grandan historion. Roberto enigis la monon en sian posxon kun dankema murmurado, la libreton en sian bruston, kun longa rigardo kaj tremanta eldirado:
"Mian bebon mi n'niam vidis, S'jorino."
Mia spirito kolapsis tiam. Kaj kvankam miaj okuloj estis tro malsekaj por vidi, mi sentis liptusxadon kontraux miajn manojn, auxdis la sonadon de forirantaj piedoj, konsciis ke mia kontrabandulo jam foriris.
Kiam oni sentas fortegan malamon, ju malpli oni priparolas la temon, des pli bone estas. Tial mi registru nur tion ke la kapitano travivis kaj post iom da tempo intersxangxigxis kaj ke kiu ajn estis la koncerna intersxangxito, mi certas ke la Registaro akiris la plej bonan marcxandajxon. Sed longe antaux ol tio okazis mi jam plenumis mian promeson al Roberto, cxar tujege kiam mia malsanulo reakiris suficxan memorpovon por ke mi fidu lian respondon, mi demandis sen cxirkauxparolado:
"Kapitano Fajrfakso, kie estas Lucino?"
Kaj tro malforta por esti kolera, surprizita aux malsincera, li tuj respondis:
"Mortinta, Frauxlino Dano."
"Kaj sxi sin mortigis kiam vi vendis Bocxjon, cxu?"
"Kiel diablonome vi eksciis tion?" li demandis kun mieno duonrimorsa, duonmira. Sed mi kontentigxis kaj diris nenion pluan.
Kompreneble, mi sendis la novajxon al Roberto, atendanta tie for en soleca hejmo--atendanta, laboranta, sopiranta al sia Lucino. La alsendo preskaux rompis mian koron. Sed malforte estus prokrasti, malice estus trompi. Tial mi sendis la pezan novajxon kaj baldaux revenis la respondo: nur tri linioj. Sed mi jugxis ke la viro jam perdis la subtenpovon de sia vivo.
"M'opiniis ke mi n' plu vidos sxin. Mi gxojas ekscii ke sxi n' plu spertas gxenon. Mi dankas vin, S'jorino. Kaj se ili permesos tion, mi batalos por vi gxis ke mi mortos, kio baldaux okazu, m' esperu."
Ses monatojn poste lia espero realigxis kaj li plenumis sian promeson.
Cxiuj konas la historion de la atako sur Fuorto-Vagneron. Sed ni ne ankoraux lacigxu rememorante kiel nia Kvindek-Kvara, forkonsumite pro tri sendormaj noktoj, senmangxa tago kaj marsxado sub julia suno, sturmis la fuorton kiam la cxielo jam noktigxis, alfrontante multforman morton, sekvante siajn kuragxajn cxefojn tra fajra pluvumo da kugloj kaj obusoj, luktante heroe por "Dio kaj Provincestro Andreo"--kiel la regimento enirinta la batalon sepcenthome gxin eliris perdinte preskaux duonon da tiuj, kaptitaj, mortigitaj aux vunditaj, postlasinte sian junan komandanton enterigotan, same kiel en antauxaj epokoj,