Mia Kontrabandulo | Page 2

cxambron per kalkoklorido por purigi la aeron kaj
arangxis lauxguste la meblojn. Mi jam vidis multajn kontrabandulojn
sed neniam tiel belaspektan specon. Cxiujn nigrajn virojn oni nomas
"knaboj" ecx se ili estas grizharaj. Cxi tiu "knabo" estis almenaux
dudekkvinjara, fortikmembra kaj vireca kaj aspektis kiel homo neniam
timigita per mistraktado nek eluzita per premanta laboro. Li sidis sur
sia lito farante nenion. Vidigxis nenia libro, nenia pipo, nenia plumo,
nenia papero. Tamen nenion malpli apatian, malpli energian ol liajn
sintenon kaj mienon mi iam vidis. Rektaspine li sidis, kun mano sur
cxiu genuo, dum la okuloj fiksrigardis la nudan kontrauxan muron, tiel
sorcxite per iu absorbiga pensado ke li malkonsciis pri mia cxeesto,
kvankam la pordo staris aperte kaj miaj movoj nepre ne estis senbruaj.

Lia vizagxo duone forturnigxis sed mi aprobis la guston de la kuracisto
cxar la profilo kiun mi vidis disponis cxiujn trajtojn de beleco
apartenantajn al lia miksita raso. Li estis pli kvarterona ol mulata, havis
Saksajn trajtojn, Hispanan hauxtkoloradon malheligitan pro malsxirmo,
rozkolorajn lipojn kaj vangojn, krispan hararon kaj okulojn plenajn je
tiu pasia melankolio kiu en tiaj homoj sxajnas cxiam starigi mutan
proteston kontraux la malobservita legxo ilin kondamninta ekde ilia
naskigxhoro. Kion li povus pripensadi? La malsana knabo sakris kaj
deliris; mi rapidetis tien kaj tien; pasxsonoj preterpasis la pordon;
sonoriloj sonis; kaj la konstanta mugxado de armeaj cxaregoj
suprenvenis ekde la strato; tamen li ne ekmovigxis. Mi jam vidis
nigrajn homojn spertantajn tion kion oni nomas "la nigra pauxtado"
kiam, dum tagoj, ili nek ridetis, nek parolis, apenaux mangxetis. Sed
cxi tio estis pli ol tio cxar la viro ne meditadis pasive pri iu eta
malgxojo. Li sxajnis vidi cxioabsorbigan fakton aux fantazion
registritan sur la muro restinta blankajxo por mi. Mi scivolis cxu temas
pri iu profunda misfaro aux malgxojo vivtenita per memorado kaj
senpova bedauxro? cxu li lamentas la mortintan mastron al kiu li restas
lojala gxis la fino? cxu forrabas duonon el la dolcxeco de tiu libereco
nun lia, la scio ke iu karulo de li ankoraux kusxas malgxoje en la infero
el kiu li mem eskapis? Mia koro varmigxis pri li kiam mi tiel meditadis.
Mi volis koni kaj konsoli lin kaj, reage al la impulso de la momento, mi
eniris kaj tusxis al li la sxultron.
Tujege la viro malaperis kaj aperis la sklavo. La libereco estis tro nova
beno por jam efektivigi siajn felicxajn sxangxojn. Dum li salte starigxis,
kun la mano cxe la tempio kaj dirante obeeme, "Jes, S'jorino," forfugxis
cxia romantikeco kolektigxinta cxirkaux li, postlasante la plej
malgxojan el cxiuj malgxojaj faktoj en vivanta formo antaux mi. Ne
nur la vireco sxajnis formorti el li sed ankaux la belaspekto min unue
alloginta, cxar, kiam li alturnigxis, mi vidis la makabran vundon
malfermintan al li vangon kaj frunton. Duone resanigite, gxi ne plu
estis pansbendita sed kuntenita per strioj de tiu travidebla plastro kiun
mi neniam vidas sen ektremi kaj sperti en la menso rapidajn
memorajxojn pri la scenoj al kiuj gxi rilatas. Parto de lia nigra hararo
estis fortondita kaj unu okulo preskaux fermigxis. Doloro tiel distordis
kaj la kruela sabrotrancxajxo tiel difektis tiun parton de lia vizagxo ke,

kiam mi gxin vidis, mi spertis la senton ke belega medalo subite
renversigxis, vidigante al mi ege pli imponan ekzemplon pri homaj
suferado kaj malbonfarto ol la bronza malliberulo de Mikel-Angxelo.
Subitege, pere de unu el tiuj neklarigeblaj procedoj ofte lernigantaj al ni
kiom malmulte ni nin komprenas, mia celo sxangxigxis. Tial, kvankam
unue mi eniris dezirante konsoli, kiel amikino, mi nun nur ordonis, kiel
mastrino.
"Bonvolu malfermi tiujn fenestrojn. Tiu viro bezonas pli da aero."
Li tuj obeis kaj, dum malrapide li suprensxovis la malbonvolan klapon,
la belaspekta profilo denove turnigxis gxis mi kaj denove ekposedis
min tiel forte mia origina sento ke senvole mi diris:
"Mi dankas vin."
Eble estis fantazio mia, sed sxajnis al mi ke la rigardon de kunmiksitaj
surprizo kaj riprocxo kiun li direktis al mi enestis ankaux spuro de
dankema plezuro. Sed li diris, en tiu tono de senanima humileco kiun
lernas tiel baldaux tiuj kompatinduloj:
"Mi ne 'stas blankulo, S'jorino. Kontrabandulo mi 'stas."
"Jes, tion mi scias. Sed kontrabandulo estas libera homo kaj vin mi
tutkore gratulas."
Tio placxis al li. Lia vizagxo ekbrilis, liaj sxultroj kvadratigxis. Li levis
la kapon kaj alvenigis al mi rektalinian rigardon, dum li diris vigle:
"Dank' al vi, S'jorino. Cxu 'stas pluajxo por fari por vi?"
"D-ro Franko proponis ke vi helpu min pri tiu viro, cxar estas multaj
pacientoj kaj malmultaj flegistinoj aux helpantoj. Cxu vi jam havis la
febron?"
"Ne, S'jorino."
"Ili devintus antauxpensi pri tio kiam ili alportis lin cxi-tien. Ne tauxgas
ke vundoj kaj febroj kunestu. Mi entreprenos vin translokigi."

Li eligis subitan ridon. Se li estintus blankulo mi nomintus tion
malestima. Pro tio ke li estis plurajn nuancojn pli malhela