Masakím | Page 5

bati n~g dumating.
--Eh, ito bang saya tinatabi kot magagamit pa din naman eh ...
--Bakit po kayo, si Anchang po saan naruroon?
--Naríyan sa silid at mayroon yatang ginagawa; pasukin mo.
Nagtuloy ang ating binibini at ng nasa pintuan na'y agad tiniklop ng
dinatnan ang kaniyang sulat na ginagawa at sinalubong na nakan~giti
ang kaniyang kapatid.
--Bakit n~gayon ka lamang naparito? kahapon pa kita ina-antay--ang
maligayang tanong ni Anchang.
--May kailan~gan ka ba sa akin--at napatak na naman ang luha sa
pagka ala-ala niya n~g kaniyang nabalitaan kagabi, bakit ang isa pang
nakapag padalamhating lalo sa kaniya'y ang pagkamalas sa liham na
dinatnan niyang sinusulat na siyang nagpasok sa kaniyang ala-ala n~g
kung ano ano nang m~ga bagay.
--May dinaramdam ka ba?--ang maamong tanong naman n~g kaniyang
kapatid na napaluha rin--ano ba ang ibig mong inumin?--at umakmang
lalabas, ngunit pinigilan ni Delang sa nasang huag n~g maalaman ng
kanilang tia Enciang ang kaniyang mga nasasaloob at tumugon na
lamang ng:
--Huag ka n~g mabahala may na ala-ala lamang akong isang kalunos
lunos na mapagsasapit.
--Nino?...anó yaon?
--..........................
--Anó lamang yaon eh--ang patampo n~g salita ni Anchang.
Iniisip n~g ating binibini kung ano ang kaniyang gagawin, siya'y nasa

isang malawak na dagat ng nag-aalinlangang di niya matarok ang
magiging hanga. "Ipagtapat ko ó huag" ang di niya malutas, na
palaisipan sa kaniyang m~ga pagbabaka at namalisbis na naman ang
luha sa kaniyang m~ga mata at nagiyakan na lamang ang magkapatid.
¡Kay pait lunukin ng m~ga kapighatiang ito! nagparaan n~g mga ilang
simbuyo n~g kahirapan ang dalawa at muli na namang nag-usap.
--Bakit lamang? Ako'y tutulong sa m~ga pinapasan mong dalamhati,
ayaw ka ba--ang ulit nanaman n~g bunso.
Ninanasa na sanang magtapat ni Delang ngunit pinigil siya ng malaking
kahihiyan sapagkat siya'y isang kapatid na matandang dapat kunang
uliran sa kabutihan.
--¡Delang! ¡Delang!--ang m~ga tawag na mula sa labas--ipinatatawag
ka ng nanay mo kayat dalidali niyang pinapahid ang mga luha at bago
pa lumabas.
--Bakit namumugto iyang m~ga mata mo? Bakit ka umiiyak?--ang
sunod sunod na tanong n~g matanda pagka kita kay Delang.
Maluat na di nakaimik ang ating binibini at pagkaraa'y sinabing:
--Nakagat po ng langam ang sulok ng mata ko.
--Huag mong pagkukusutin; tina tawag ka daw n~g nanay mo.
Nagpa-alam ang ating binibini at tinun~go ang kanilang tahanan.

=VI
¡PATAWAD!=
Si Anchang ay naiwan sa pag-iisa, ang kaniyang silid na dati'y masaya
ngayon ay mapanglaw, di niya mapagkuro ang m~ga ibig sabihin ng
kaniyang kapatid kung minsay isipin niyang ang kaniyang sarile ang
sasapit sa isang kalagayang kalunos lunos gaya ng sinabi, n~gunit siya

rin ang kusang nagmamatuid na aniya'y di ko sasapitin yaon sapagkat
sino ang lalapastan~gan sa akin? Si Peping ay tapat ang pagibig at sa
kaniya'y wala akong paniwalang mapapariwara lamang ang pag-asa ko,
wala akong nalalamang itinatan~gi siyang iba at di ko naman iniisip na
siya'y magtatangi pa sapagkat naniniwala ako sa kaniyang mga
pangako at di naman niya sasayan~gin ang mga pagmamahal ko. Ako
ang tinatan~gisan ng aking kapatid?.... Hindi, sapagkat anó ang dapat
niyang ikalungkot sa akin? Ang kaniyang sarile ang iniiyakan? Ewan
ko, n~gunit ano naman ang dapat niang ikalumbay? Wala akong
maala-ala. Mga sandali itong punong puno n~g mga pagkukuro sa isip
ni Anchang. At si Delang anó naman ang ginagawa? Ah ... siya nama'y
nananan~gis sa kanilang silid di makalabas kahit tinatawag kaniyang
mapag arugang ina at hangang sa siya'y mahalata sa pamamanglaw.
--Bakit? ang marahang tanong ng ina pagkamasid sa mga matang
binabalungan n~g luha ng kaniyang anak.
--Wala po--ang sagot naman na ipinakalilihim pa ring pilit ang
kaniyang mga dalita palibhasay nahihiya siyang mabuksan ang mga
aklat ng pag-ibig na nakatago sa kaniyang puso, ngunit sa kapipilit n~g
ina ay nagsabing: "Ako po'y sawing palad" hangang dito na lamang ang
mga naipagtapat ni Delang hangang sa sapitan sila ng kinagabihan.
* * * * *
Si Peping ay walang malay sa m~ga nangyayari, payapang payapang
ginugunita ang napakasarap niyang buhay. "Magkapatid ang nasa
kamay ko" ang ulit ulit na sinasabi ¡kay tamis n~g aking kapalaran na
pinag-aagawan n~g dalawang magagandang binibini! Ang aking
pag-ibig ay dalawang puso ang sumasariwa, siyang nagdidilig
pagdating n~g oras, anó pang ligaya n~g buhay ang hahanapin?"
Ikalabing isang oras na n~g gabi. Mapamaya maya'y nanaog, lumakad
at pagkatapat sa silid ng isang bahay na malaki ay lumingon sa
magkabikabilang panig at n~g walang matamulawang tawo ay
tumingatingala at tumawag:
--¡Anchang!....¡Anchang!

--.......................
--¡Anchang!--ang mariin niang tawag na tumaos hangang sa puso n~g
binibini, kaya't agad nagbalikuas ito't ipinuang n~g kaunti ang
durun~gawan.
Nakaramdam ng panibagong init ng katawan ang binata, lumukso ang
puso sa galak sa pagkasungaw n~g isang diosa ng kagandahan.
--Ako'y naririto--ang ulit pa.
--Bakit ka napaparito n~g ganitong oras? Baka may makakita sa iyo ay
pagbintangan kang masamang tawo: umalis ka dian sa tapat ng
bintana.
--¿Saan ako paparoon, Anchang?
--Umuwi ka