La Murdoj de Kadavrejo-Strato | Page 8

al la hejmo mia kuniranto pauxzis
momenton cxe la oficejo de unu el la cxiutagaj jxurnaloj.
Mi jam diris ke la kapricoj de mia amiko estis multnombraj kaj ke _Je
les ménageais_ (Mi toleris ilin kun bonhumoro, ecx respekto.)--por tiu
dirajxo la Angla lingvo ne havas ekvivalenton. Lia nuna humoro
instigis lin malkonsenti konversacii pri la murdoj antaux cxirkaux
tagmezo de la sekvinta tago. Tiam li demandis subite al mi cxu mi
konstatis ion strangan cxe la sceno de la abomenajxo.
Lia emfazmaniero, kiam li diris la vorton strangan, enhavis ion kiu
ektremigis min, sen ke mi prikonsciu la kialon.
"Ne, nenion strangan," mi diris. "Almenaux nenion krom tio kion ni
ambaux legis en la jxurnalo."
"La Gazeto," li respondis, "ne pritraktis, mi timu, la malkutiman
hororon de la afero. Sed ni flankenmetu la malutilajn opiniojn de tiu
eldonajxo. Sxajnas al mi ke oni konsideras tiun misteron nesolvebla pro
tiu kialo mem kiu devus gxin konsiderigi solvebla. Mi volas diri la
outré-an [t.e., la troigitan] karakteron de ties konsistigantajxoj.
Perpleksigas la policon la sxajna manko de motivo--ne pri la murdo
mem--sed pri la abomeneco de la murdo. Mistifikas gxin ankaux la
sxajna maleblo akordigi la vocxojn auxditajn en kverelado kaj tion ke
malkovrigxis supraetagxe neniu krom la mortigita Frauxlino Lespanajo
kaj, aldone, tion ke ne ekzistis cetera elirrimedo kiun povintus
preteratenti la suprenirintaro. La sovagxa malbonordo de la cxambro; la
kadavro suprensxovita, kapon malsupren, en la kamentubon; la terura
mutilado de la kadavro de la maljunulino; tiuj konsiderindajxoj kune
kun tiuj antauxe menciitaj kaj ceteraj kiujn ne necesas mencii, cxio
suficxis paralizi la potencojn, nepre kulpiginte la memlauxditan
sagacecon, de la registaraj agentoj. Ili sin faligis en krudan sed oftan
eraron, intermiksinte malkutimecon kaj kompleksegecon. Sed estas
pere de tiuj devojigxoj disde la irejo de ordinarajxoj ke la racio palpete
malfermas sian vojon, lauxeble, sercxante la veron. Dum tiaj

kontrolesploradoj kiajn ni nun entreprenas la tauxga demando estas, ne
'Kio okazis?' sed 'Kio okazis neniam antauxe okazinta?' Efektive, la
facilo per kiu mi atingos, aux jam atingis, la solvon de tiu mistero
staras en senpera proporcio kun ties lauxpolice versxajna
nesolvebleco."
Mi fiksrigardis la parolinton kun senparola miro.
"Mi nun atendas," li dauxrigis, rigardante gxis la pordo de nia
apartamento, "mi nun atendas homon kiu, kvankam eble ne la farinto
de tiuj bucxadoj, sendube iomagrade partoprenis en ili. Pri la plej
horora parto de la krimoj efektivigitaj probablas ke li estas senkulpa.
Mi esperas ne erari pri tiu supozajxo cxar sur gxi mi starigas mian
anticipon ekpovi sondumi la tutan enigmon. Mi atendas la alvenon de
la viro cxi-tien, en cxi-tiun cxambron mem, cxiuajnmomente. Kvankam
eblas ke li malkonsentu tiel agi, probablas ke li alvenos. Kaj se li
alvenos, necesos ke ni lin detenu. Jen pistoloj kaj ambaux ni scipovas
ilin utiligi kiam la situacio tion devigas."
Mi enmanigis la pistolojn, apenaux prikonsciante tion kion mi faris,
apenaux kredante tion kion mi auxdis, dum Dupino dauxre paroladis,
kvazaux monologante. Mi jam menciis lian abstraktan manieron en tiaj
momentoj. Siajn proklamojn li direktis al mi, sed lia vocxo, kvankam
certe ne lauxta, havis tiun intonacion kutime utiligatan por paroli al iu
situanta fordistance. Liaj okuloj, sen esprimlumo, rigardis ununure la
muron.
"Ke la kverelantaj vocxoj," li diris, "auxditaj de la suprenirantaro ne
estis la vocxoj de la virinoj mem, tion entute pruvis la indicaro. Tio
forigas cxiun dubon pri la demando cxu la multagxulino unue mortigis
la filinon, tiam poste sin mortigis. Mi priparolas tiun punkton plejparte
nome de la metodo. Cxar la fizika forto de S-rino Lespanajo nepre
malsuficxintus por suprensxovi la kadavron de la filino en la
kamentubon tiel kiel oni gxin malkovris. Kaj la karaktero de la vundoj
sur sxia propra korpo entute forigas cxiun ideon pri sindetruo. Murdon
tial efektivigis tria aro kaj la vocxoj de tiu tria aro estis la auxditaj
kverelantaj vocxoj. Mi nun atentigu--ne la tutan atestajxaron pri tiuj
vocxoj--sed tion kio strangis en tiu atestajxaro. Cxu vi konstatis

tiurilatan strangajxon?"
Mi rimarkis ke, dum cxiuj atestintoj konsentis kunopinii ke la rauxka
vocxo estis tiu de Franco, ili ege malkonsentis pri la strida, aux laux la
priskribo de iu atestinto, la raspa vocxo.
"Tio estis la atestajxaro mem," diris Dupino, "sed ne la strangeco de la
atestajxaro. Vi konstatis nenion distingan, tamen estis jes ja distingajxo.
La atestintoj, laux via raporto, konsentis pri la rauxka vocxo. Tiurilate
ili estis unuanimaj. Sed rilate al la strida vocxo, la strangajxo situas, ne
en ilia malkunkonsento, sed en tio ke, kiam Italo, Anglo, Hispano,
Nederlandano kaj Franco entreprenis gxin priskribi, cxiu gxin identigis
kiel vocxon de fremdalandano. Cxiu certas ke ne estis vocxo de unu el
siaj samlandanoj. Cxiu similigas gxin--ne al la vocxo de denaska
logxanto de iu lando kies lingvon li iom konas--sed tute kontrauxe."
"La Franco opinias gxin vocxo de Hispano kaj 'povintus rekoni kelkajn
vortojn