Kijkjes in een mooi werk over Chili | Page 5

de vrijheid van Chili met schitterenden uitslag
gestreden, en het daar gegeven voorbeeld werkte aanstekelijk in de
andere zuid-amerikaansche koloniën van Spanje.
Nog eenmaal probeerde een spaansch leger de herovering. Generaal
San Martin trok het tegemoet, en in de vlakte van Maipo, enkele mijlen
ten zuiden van de hoofdstad, had op 5 April 1818 een beslissende slag
plaats, die den royalisten alle verdere kansen ontnam.
O'Higgins was tot Opperdirecteur van den Regeeringsraad benoemd en
leidde het bestuur in Chili tot 1823. Hij was met dictatoriale macht
bekleed en velen verweten hem een te eigenmachtig optreden. De held
van Chacabuco moest zijn gezag neerleggen en generaal Ramon Freire
nam zijn plaats in. O'Higgins stierf een jaar later. Een praalgraf op het
kerkhof van Santiago wijst de plaats aan, waar hij ligt begraven en,
zooals wij reeds zagen, op de Alameda van Santiago staat zijn
ruiterstandbeeld.
Het eigenlijk middelpunt der hoofdstad is de Plaza de la Independencia
of de Plaza de Armas. Bloemen vormen het centrum van dat plein,
waaromheen men fraaie gebouwen ziet als de kathedraal en het
bisschoppelijk paleis, het postkantoor, 't gemeentehuis, telegraaf
kantoor e.a. Twee der zijden worden door winkels ingenomen, onder
hun schilderachtige booggalerijen, de portales. 's Avonds wandelt er de
deftige chileensche wereld, zooals in andere spaansche landen ook de
paseo of wandeling op de Plaza een dagelijksch verschijnsel is.
Een droevige gebeurtenis had op het plein plaats in 1863, toen een
vreeselijke brand de Compania-kerk verwoestte, bij welke gelegenheid
meer dan duizend menschen, voor het meerendeel vrouwen,
omkwamen. De stad is meermalen door hevige branden geteisterd. Nog
pas, op 27 Februari van dit jaar 1906, brandde de schouwburg van San
Martin af, waarbij ook eenige dooden vielen te betreuren en honderden
gekwetst werden.
Het nieuwe Congresgebouw, ook aan het plein, werd juist gebouwd,
toen de brand der Compania-kerk voorviel; toen het in 1875 voltooid
was, besloeg het mee de terreinen, die door den kerkbrand vrijgekomen

waren. Het is een der fraaiste openbare gebouwen van Zuid-Amerika.
Ook het Caso de Moneda, de Munt, maakt veel indruk, vooral door zijn
grootte; het bevat ook de gouvernementszalen voor den ministerraad.
De vele _patio's_ of binnenpleinen, tusschen de afzonderlijke gedeelten,
verminderen de strenge somberheid van het zware monumentale
gebouw.
Rondom Santiago zijn allerlei aardige plaatsjes gelegen, die men per
tram of trein of omnibus bereiken kan. Apoquindo is allerliefelijkst
gelegen als in een nestje tusschen heuvels. San Bernardo is een
schilderachtig stadje te midden van weiden en dicht genoeg bij de
Cordillera's, om 't genot te hebben van den koelen bergwind. Ook
Santiago, dat bijna twee duizend voet boven het niveau der zee ligt, kan
zelfs midden in den zomer koel zijn, want de grootste bekoring van
Santiago is niet gelegen in de mooie huizen en de statige openbare
gebouwen, ook niet in de aangename omgeving, maar in de
onvergelijkelijke atmosfeer. Zoowel de winters als de zomers hebben
een prettige temperatuur, ondanks de dichte nabijheid van de
Cordillera's, die vele maanden van het jaar een zwaren mantel van
sneeuw dragen en welker hoogste toppen onder eeuwige sneeuw
verscholen liggen.
Als een gulden lint omboordt Chili een groot deel van de kust van
Zuid-Amerika. Het is een verwonderlijk smal land, bijna drie duizend
mijlen lang en minder dan gemiddeld honderd mijlen breed. Uit
natuurkundig oogpunt biedt het de grootste verscheidenheid aan. In 't
Noorden de groote, woeste salpeterdistricten, in Midden Chili de
prachtige, begroeide berghellingen met wijngaarden en heerlijke
oofttuinen, zonnige korenvelden, en in het Zuiden de woeste fjorden
aan de straat van Magellaens, met Vuurland en de verlaten
eilandenwereld er omheen.
Ook het klimaat van Chili biedt groote verschillen aan, niet enkel
doordien het zich over dertig breedtegraden uitstrekt, maar ook door
den invloed van de winden der Cordillera's en de zeestroomingen van
den Grooten Oceaan. In het Noorden wisselt de temperatuur het
geheele jaar door binnen een verschil van niet meer dan tien graden
Celsius. Er valt bijna geen regen ten noorden van 27° Z.B., en in de
woestijn bij Tarapaca is de laatste hevige regenval bijna honderd jaar
geleden. Door zwaren dauw wordt echter de grond er nu en dan

bevochtigd. De koude stroom van den Zuid-Pacifischen Oceaan oefent
in den zomer een verkwikkenden invloed uit op de temperatuur, zoodat
de hitte nooit buitengewoon groot is.
In Midden-Chili is het klimaat gematigd en heerlijk; men kan juist even
de vier jaargetijden onderscheiden, maar groote verschillen merkt men
niet. Het regent alleen een weinig in den winter, en sneeuw valt zelden
elders dan op de bergen. Zoowel aan de kust als in het binnenland is het
land zeer gezond.
In het Zuiden regent het in iedere maand en den grootsten tijd van het
jaar is de lucht bewolkt. Vooral geldt dit voor de streek rondom
Valdivia en Chiloe; in de Straat van Magellaens sneeuwt het veel in
den winter, die