Isa Pang Bayani | Page 3

n~g isang Lupon sa m~ga mamumuhunan,
upang maipabatid na sa dating mababang upa na kanilang itinatanggap
sa bawa't "vitola" ay hindi na nila matatanggap pa ang pagbababang
gagawin; at tuloy na ipinamanhik sa nahalal na Lupon na mangyaring
gawin nila ang lahat nang magagawa, upang sa mapayapang
pagmamatwid, ang m~ga mamumuhunan ay magbagong pasyá.
Ang nan~gahalal na Lupon ay ang pan~gulo na rin n~g kanilang
Kapisanan na nagn~gan~galang Gervasio Sarili at si Mauro Alvarez. Sa
dalawang ito ay tatlo pa ang isinama na pawa namang m~ga kasama
nila sa pagawaan at sa Kapisanan.
Ang m~ga ito ay siya nilang pinagkayarian sa pulong na idinaos sa
kinahapunan n~g pagkatanggap nila n~g babala; kaya't nang umagang
yaon n~g ika 29 n~g Hunio, at sa pook na naiulat na sa dakong una,
ang m~ga dukhang anák-pawis, ang m~ga manggagawang tabakero na
nagkakatipon sa iba't ibang súlok at hayág na pook n~g m~ga daang
Ilaya at Azcarraga, ay sabik na sabik at iníp na iníp na halos sa
paghihintay sa kahahangganan n~g paguusap, na nang m~ga sandaling
yaon ay idinadaos n~g nahalal na Lupon n~g m~ga manggagawa at n~g
m~ga mamumuhunan.
Ikasiyam na n~g umaga; subali't ang m~ga hinihintay nila ay di pa
dumarating.
Sa malaking pintuan n~g pagawaan, ang bawa't tao ó m~ga taong
makita nilang lumabás at lumalabas, akala nila'y siya nang hinihintay
nila, siyang Lupong sinugo nila ... N~guni't parating nabibigo, parating
nawawalan n~g saysay ang kanilang m~ga hinuha.

--¡Pagkatagaltagal...!--ang ulit-ulit na nawiwika n~g marami.
--Magsisilabás na sila ...--ang wika naman n~g ilan, na parang
itinutugón at inilulunas sa pagkainíp n~g madla.
At parang itinaón sa huling tugon n~g ilán, sa pinto n~g pagawaan ay
nagsilabas ang limá katao.
--¡Narito na! ¡Narito na!--ang sunodsunod at nagkapanapanabay na
naibigkás n~g marami, nang makita ang m~ga nagsilabás.
Ang bawa't pulutong n~g m~ga manggagawang yaón, ang bawa't
pangkat na nag-uúsap, ang lahatlahat na, ay nagsikilos, nagsilakad, at
ang dumarating na Lupon ay sinalubong.
--M~ga kapatid:--ang wikang malakas n~g pan~gulong Gervasio nang
mapalapit sila sa m~ga kasama--Mahaharap marahil tayo sa isang
malaking paglalaban.
--¿Anó po ang nangyari?--¿Anó po ang kinasapitan?--ang sabáy-sabáy
na tanun~gan n~g marami.
--Wala; ang m~ga mamumuhunan ay ayaw na duminig sa daing nating
lahat; sila ay nagpapakatigás ...--ang tugón din n~g pan~gulo.
--Kung gayon, tayo'y magsiaklás.--ang sigaw n~g isang manggagawa.
--¡¡Magsiaklás...!! ¡¡Magsiaklás ...!!--ang ulit-ulit na sigawan n~g
marami.
--M~ga kasama:--ang malakas na wika ni Mauro,--¡Tayo'y huminusay!
Pumayapa tayo, at ang lahat ay pagusapan natin n~g boong kalamigang
loob.
--¡¡Welga!! ¡¡Welga!!--ang ipinaghuhumiyaw din n~g marami.
--¡¡Tayo'y magsiaklás...!!--ang ulit n~g ilan.
--¡¡Magsiaklás!!--ang tugón n~g lahat.

--Ang lahat ay magagawa--ang tugóng malakas din ni Mauro--subali't,
kailan~gan nating pagusapan muna ang m~ga paraang gagawin. Tayo'y
magpulong n~gayon din, at doon nating pagkaisahan ang lahat.
--¡Magpulong! ¡Magpulong!--ang sigawan n~g lahat.
--Tayo nang lahat sa dulaang Rizal--ang wika n~g pan~gulo.
--¡Sa dulaang Rizal!--ani Mauro naman.
--¡Tayo na m~ga kasama...!--ang ulit n~g madla.
At ang lahat ay nagsilakad; parang iisang katawan nang kumilos, at ang
dulaang Rizal na di naman nalalayo ay siyang tinun~go.
Sa mukha n~g bawa't isá, ang kagitin~gan ay nababakas; at nababadha
sa pawisan nilang noo ang búhay, ang sigla at ang lakás.
Ang masiglang kilusang yaon n~g m~ga manggawang tabakero, ay
labis na mahihinuhang kung magpapatuloy ay siya nang babala n~g
pagsikat n~g mabiyayang araw n~g Katúbusan.

=II=
At, ang malaki at maaliwalas na dulaang Rizal, sa kapahintulutan n~g
m~ga may-ari, ay kaunti nang mapuno sa dami n~g tao.
Halos dalawa sa ikatlong bahagi n~g m~ga butaka ay may m~ga tao;
bukod pa ang m~ga nagtayo sa paligidligid n~g palko at "entrada
general."
Sa harap n~g lahat, at sa ibabaw n~g "escenario," ay nan~gakaupo sa
palibid n~g isang lamesa ang Lupong sinugo, at ang ilán pa rin sa m~ga
bumubuo n~g lupong pamunuan n~g Kapisanang Manggagawa sa loob
n~g pagawaan.
Samantalang ang m~ga na sa itaas n~g "escenario," ay nan~gaguúsap

pa muna bago pasimulan ang pulong, ang m~ga nan~gasasaibaba
nama'y walang tigil sa m~ga pagsasalitaan, pagsasalitaang nauukol na
lahat sa mangyayaring labanan n~g m~ga manggagawa at
mamumuhunan.
Ang alin~gawn~gaw n~g salitaan ay gayon na lamang, at halos ang
iba'y hindi na magkarinigan.
--¡Ituloy ang aklasan!--ang walang ano-ano ay narinig na isinigaw n~g
isá.
--¡¡Ituloy!!...--ang tugóng pasigaw din n~g karamihan.
--At lalo nang hindi magkamayaw sa in~gay ang lahat.
Isang tinig, ang mula sa ibabaw n~g "escenario," ay narinig.
At ang tinig na ito'y siyang pumutol sa masiglang paguúsap n~g lahat.
At ang lahat ay napatahimik, at ang m~ga panin~gin ay tun~gong lahat
sa magsasalita.
Si Gervasio ay siyang nakatayo sa harap n~g madla. Sa lahat ay
ipinabatid, na ang pulong ay bukás na.
At pagkuwan ay sunod na isinalaysay ang m~ga pinangyarihan at
kinahangganan n~g paguúsap n~g Lupon at n~g m~ga mamumuhunan.
Ipinakilala at isinakabatiran n~g lahat, na ang pagbababa n~g úpa ay
ipagpapatuloy din, at ang anomang matwid na iniúlat n~g Lupon ay
ayaw dinggin n~g