Indrukken van Finland | Page 3

dan komt er eene glazen kom
met ... "hangop"; in Zweden en Finland eet men deze spijs des zomers
in plaats van soep. Verdere verrassingen komen er met het eten niet
dikwijls voor, alleen is alles met veel vet klaargemaakt, maar daar went
men aan.
Alphyddan is een meer bescheiden uitspanningsoord, maar ligt heel
mooi te midden van een bosch. Zoo dicht bij een stad zou men niet een
dergelijke "wildernis" verwachten. Alleen de rijwegen zijn goed
onderhouden, voetpaden vindt men er bijna niet. Het bosch staat voor
iedereen open, men mag loopen waar men wil, verboden wegen zijn er
niet, men mag er bloemen plukken zooveel men lust heeft; maar van 't
vernielen van planten is geen sprake, want de Finnen leeren van hunne
jeugd af aan zorg te dragen voor het algemeen eigendom.
Högholmen, het "hooge eiland", is de dierentuin, waar de rendieren, die
daar in vrijheid rondloopen, wel het merkwaardigst zijn.
Ik trof het niet, dat in Helsingfors alle openbare gebouwen wegens de
zomervacantie gesloten waren. Oude gebouwen vindt men er in 't
geheel niet; maar de moderne vertoonen een zeer merkwaardigen stijl.
Dit is de "nieuwe finsche stijl", die voornamelijk symbolistisch is; de
huizen zijn versierd met allerlei mystieke gedrochten, die in het
Kalevala, de Volkssage der Finnen, worden genoemd. De bouw van de
huizen schijnt terug te gaan op een stijl, die in overoude tijden in
Finland gebruikt werd; dit heeft mij de bekende finsche architekt Eliel

Saarinen zelf verteld. Al die nieuwe huizen hebben een naam, aan het
Kalevala ontleend. Een van die gebouwen is de finsche schouwburg,
waarop de Finnen zeer trotsch zijn en waarin nationale stukken
gespeeld worden door hun groote tooneelspeelster Aino Acté.
Mist men in Helsingfors de oude gebouwen, nog eigenaardiger is het
wellicht, dat er geene achterbuurten zijn: de huizen van rijken en armen
staan naast en door elkaar.
Als vervoermiddel in de stad heeft men de electrische tram, maar
meestal maakt men gebruik van een van de vele rijtuigen, die overal
gereed staan. Het rijden in Helsingfors is zoo goedkoop, dat ook de
volksklasse er gebruik van maakt. De rijtuigen, alle voorzien van
gummibanden, zijn kleine victoria's, waarin slechts voor twee magere
personen plaats is; de rugleuning is bizonder laag. Het paard, op
russische manier aangespannen, loopt vlug, zelfs daar, waar het in de
heuvelachtige straten bergop gaat. De koetsier heeft ongeveer dezelfde
kleeding als die, welke ik in Reval zag en bedient zich zeer zelden van
het korte zweepje, waar hij gewoonlijk op zit.
De winkels leveren over 't algemeen niets eigenaardigs op, behalve die
waar slöjd-voorwerpen en homespun kleeden worden verkocht. Die
kleeden zijn dikwijls versierd met kunstige steken of met
applicatiewerk. Meestal worden hiervoor heldere kleuren uitgezocht,
groen, blauw, rood, geel, oranje, nog des te meer sprekend door de
zwarte omlijning. De zelfde kleuren komen voor op de houten
slöjd-voorwerpen, die meestal zeer eenvoudig van vorm zijn. Zij
worden, evenals de kleeden, gemaakt door de boeren tijdens de lange
winteravonden. Zoo ook de voorwerpen uit gevlochten berkenschors
vervaardigd, waaronder zelfs schoenen zijn.
Om Helsingfors te leeren kennen heeft men niet zoo heel veel tijd
noodig, en we besloten dus vrij spoedig de reis naar buiten te
ondernemen. We gingen tegen den avond uit Helsingfors. Eerst
spoorden we langen tijd door een bosch, toen door eene vlakte waar
niet heel veel moois of merkwaardigs te zien was. Tegen middernacht
bereikten we een dorp, van waar een boot vertrok naar de plaats onzer
bestemming. Het meer maakt een zeer bizonderen indruk, vooral als
men het voor de eerste maal ziet in het schemerachtige
middernachtslicht. Zwarte dennen staan er om heen, hun silhouet
teekent zich in krachtige lijnen tegen de rood-oranjekleurige lucht. Het

meer is zoo kalm, dat het geheele landschap er zich duidelijk in
weerspiegelt en het water dezelfde oranjekleur krijgt als de lucht. Het
landschap geeft den indruk van groote rust; ineens wordt het duidelijk,
waarom de Finnen zoo poëtisch zijn en zoolang droomend voor zich uit
kunnen staren. Men begrijpt dat deze natuur de Finnen gemaakt heeft
tot wat zij zijn: een volk van sagen en poëzie. Zoo stoomde de boot
voort in de eigenaardige schemering der noordernachten, en de natuur
zou iets kouds, zelf iets griezeligs gehad hebben, als niet de oranjetint
van de lucht meer warmte aan het landschap had gegeven. Langer dan
twee uur duurde de bootreis langs de tallooze eilandjes en landtongen,
die allerlei grillige vormen aan het meer geven. Tegen drie uur in den
nacht bereikten we het buiten waar ik zou logeeren.
Voor we aan wal stapten werd ik opmerkzaam gemaakt op een sluis.
"Zijn er wel sluizen in Holland?" vroeg men mij. Ik kon niet nalaten
even te glimlachen over deze vraag.
Bizonder hartelijk was de ontvangst; het nachtelijk uur werd niet in
aanmerking genomen, want de Finnen zijn er