In het gebied van het Tsadmeer met de expeditie Tilho | Page 3

Er was genoeg, om een heele compagnie te voeden, en ik moest veel
moeite doen, om hem aan het verstand te brengen, dat een enkele kip en
een half dozijn eieren ruim voldoende waren voor mijn behoeften.
Juist als bijna alle omringende sultanaten, worden het sultanaat Cober
en dat van Tessaoea van elkander gescheiden door groote onbewoonde
gedeelten. Dat komt niet, omdat de grond er onvruchtbaarder is dan
elders, noch dat er ten minste op eenige diepte geen water te krijgen is,
maar nog tot in den laatsten tijd was het gevaarlijk voor grensdorpen, al
te dicht in de nabijheid te wezen van vijandige sultanaten. Die groote
uitgestrektheden van dicht bosch dienden maar al te dikwijls tot
schuilplaatsen voor de struikroovers en dieven, alias de sultans en nog
regeerende hoofden in dit deel van Centraal Afrika. De enkele dorpen,
die hier een plaats hadden gekozen, hebben gastvrijer oorden opgezocht;
de putten zijn verstopt geraakt; een vlugge plantengroei heeft alle
sporen van landbouw overwoekerd en alleen een paar verkoolde palen
op den weg van Tibiri naar Aguié wijzen nog de plek aan van twee

dorpen, die, naar de inboorlingen beweren, in brand gestoken waren
door de blanken. Zijn het Voulet en Chanoine geweest?
In den tijd, toen wij er waren, had het nog niet genoeg geregend, dat de
kleine laagten met water gevuld waren, en wij stonden toen, in Juli
1907, vóór een tocht van 60 kilometer zonder water. Die afstand lijkt
niet zoo groot, maar, als men bedenkt, dat de kameelen en de
draagossen gemiddeld drie tot vier kilometer in het uur afleggen, en dat
het zoo goed als onmogelijk is, te marcheeren op het warmst van den
dag, wordt het eind veel grooter.
Het eerste gedeelte van de reis werd opgevroolijkt door de ontmoeting
met Bormoe, sultan van Tessaoea. Dat machtig heer begaf zich naar
Maradi en had voor de reis zijn geheele civiele en militaire huis
gemobiliseerd, zijn vrouwen inbegrepen. Allereerst kwamen de mannen
te voet, sommigen met groote bogen en pijlen gewapend; dan eenige
ruiters in groepjes van twee of drie; iets verder de vrouwen, tusschen de
bagage op kameelen gezeten. De handpaarden van den sultan volgden,
gezadeld en opgetuigd. Het eene droeg een zadel met een pantherhuid
bedekt, wiens pooten langs de flanken vielen aan weerszijden; het zadel
van een ander, fijner en gelijkend op die sierzadels van fluweel met
zilver, die de marokkaansche en tripolitaansche kooplui importeeren en
die de vreugde uitmaken van de groote kinderen, die de negers zijn,
was zorgvuldig ingepakt in een veelkleurig omhulsel.
Al die groepen trokken zonder eenige orde voort, soms op afstanden
van een kilometer van elkander verwijderd. De muzikanten te paard
reden al niet met meer regelmaat en flaneerden maar wat over den weg.
Hun tegenwoordigheid deed echter zien, dat het groote hoofd niet ver
meer was. Inderdaad verschenen eenige minuten later bij een bocht van
den weg een twaalftal gardes te paard, gewapend met Grasgeweren en
precies zoo gekleed als onze portiers in sociëteiten, zoo zelfs, dat ik
eerst meende een blanke den weg te zullen zien opkomen. Dat was de
lijfwacht van Bormoe. Deze verscheen weldra, omringd door zijn
getrouwen en verwanten. Hij was een man in de kracht des levens,
wiens gelaat met den zwarten baard een niet onsnuggeren indruk
maakte. Hij liet zijn paard stilhouden; we wisselden een paar
begroetingen en gingen daarna ieder onzes weegs. Terwijl ik mij
verwijderde, kon ik niet nalaten te denken, dat ik er wel heel armoedig
uitzag, gekleed, zooals ik was, in een bruin flanellen hemd met tot de

ellebogen opgeslagen mouwen, tegenover dien prachtigen heer en zijn
talrijk gevolg!
Die ontmoeting was het begin van voor mij lastige incidenten. Vier van
de drijvers, die mij waren bezorgd door het hoofd van Tibiri, maakten
van de wanorde, die, helaas, veroorzaakt werd door het voorbijtrekken
van den optocht over het smalle pad, gebruik, om de vlucht te nemen.
Ik zou er mij gemakkelijk over hebben getroost, als niet een van hen
twee levende schapen had meegenomen, die ik hem gezegd had te
drijven en die het grootste deel uitmaakten van den voorraad voor mijn
gevolg gedurende den dag, dien wij in het bosch zouden doorbrengen.
Daarna kreeg mijn paard, dat al lang geen voldoende rust had genoten,
den volgenden morgen een peeskramp en daar er geen dorp in de buurt
was, moest ik te voet door het zand de dertig kilometer afleggen, die
ons nog van Aguié scheidden.
Maar dat was nog maar het voorspel. Toen we in dat dorp kwamen, liet
de bella's, drijvers van de ossen en kameelen, als gewoonlijk de dieren
brengen naar plaatsen buiten het bebouwde gebied, om te grazen. Ik
deed het zonder onrust, want behalve dat deze menschen, anders dan de
Goberaoea's tot hier toe geen pogingen hadden gedaan, om te vluchten,
scheidde hen voortaan