Het portret van Dorian Gray | Page 5

olieverf was voor de Venetianen, was het gelaat van Antinous voor
latere Grieksche beeldhouwkunst, en zal het gezicht van Dorian Gray
ook eens voor mij zijn. Het is niet alleen, dat ik naar hem schilder,
teeken of schets. Natuurlijk heb ik dat alles gedaan. Maar hij is mij
meer dan een model. Ik zeg niet, dat ik ontevreden ben met wat ik van
hem gemaakt heb, of dat zijn mooi niet door kunst kan worden
uitgedrukt. Er is niets, dat kunst niet kan teruggeven, en ik weet, dat
mijn werk, sinds ik Dorian Gray ontmoette, knap is, het beste, dat ik
ooit doen zal. Maar ik ben benieuwd of je me begrijpen zal? Zijn
persoonlijkheid heeft mij een geheel nieuwe manier ingegeven. Ik zie
de dingen anders, ik denk anders over die dingen. Ik kan nu het leven
herscheppen op een manier, die mij vroeger verborgen was. Een droom
van lijnen in dagen van gedachten, wie heeft dat ook weer gezegd? Ik
weet niet meer, maar dat is het wat Dorian Gray voor mij is. Niets dan
het uiterlijke bijzijn van dien jongen--want voor mij is hij nog een

jongen, hoewel hij toch over de twintig is--niets dan zijn uiterlijke
bijzijn--oh! begrijp je wat dat in zich heeft? Zonder te weten, opent hij
mij een nieuwe school, een school, waarin heel de passie van den
romantieken geest, en heel de volmaaktheid van den Griekschen geest
is. Harmonie van ziel en lichaam--hoeveel is dat niet! Wij, in onze
dwaasheid hebben ze van elkaar gescheiden en hebben een realisme
uitgevonden, dat vulgair en een idealisme, dat hol is.--Harry, als je
weten kon wat Dorian Gray voor mij is! Herinner je je dat landschap
van me, waar Agnew zooveel voor bood, maar waar ik niet van wou
scheiden? Het is een van mijn beste werken. En waarom? Omdat,
terwijl ik het schilderde, Dorian Gray naast mij zat. Een subtiele
invloed ging van hem over op mij, en, voor het eerst in mijn leven, zag
ik in het eenvoudige boomlandschap dat, wat ik altijd zocht, en altijd
miste.
--Basil, dat alles is bepaald interessant. Ik moet dien Dorian Gray eens
zien.
Hallward stond op, liep den tuin op en neer. Na een korte poos kwam
hij terug.
--Harry, zeide hij. Dorian Gray is niets dan een motief in mijn kunst. Jij
zou niets in hem zien. Ik zie alles in hem. Hij is nooit meer in mijn
werk, dan wanneer zijn wezen niet om mij is. Hij is, zooals ik zei, een
suggestie van iets nieuws. Ik vind hem terug in de rondingen van
zekere lijnen, in de lieflijkheid en fijnheid van zekere kleuren. Dat is
alles.
--Maar waarom wil je dan zijn portret niet expozeeren? vroeg Lord
Henry.
--Omdat, zonder het te willen, ik er iets in heb gelegd van deze curieuze
artistieke idolatrie, waar ik natuurlijk met hem nooit over gesproken
heb. Hij weet daar niets van. Hij zal er ook nooit iets van weten. Maar
de wereld mocht het eens raden, en ik wil mijn ziel niet bloot geven aan
hun domme nieuwsgierige oogen. Mijn hart zal nooit onder hun
microscoop komen. Daar is te veel van mijzelven in dat doek,
Harry,--te veel van mijzelven!
--Dichters zijn niet zoo teergevoelig als jij. Zij weten best hun passies
te gebruiken om naam te maken. Een gebroken hart geeft tegenwoordig
telkens nieuwe uitgaven.
--Ik haat ze daarom! riep Hallward uit. Een artist moet mooie dingen

scheppen, maar er niets van zijn eigen leven in leggen. We leven in een
eeuw waarin kunst als een soort autobiografie beschouwd wordt. Wij
hebben het abstracte idee van schoonheid verloren. Eens zal ik de
wereld toonen wat dat is, en daarom zal de wereld ook nooit mijn
portret van Dorian Gray zien.
--Ik geloof, dat je ongelijk hebt, Basil, maar ik wil niet met je kibbelen.
Intellectueel verloren is iedereen, die redeneert. Zeg eens, is Dorian
Gray erg op jou gesteld?
De schilder dacht even na.
--Hij houdt van me, zei hij toen; ik weet, dat hij van mij houdt.
Natuurlijk vlei ik hem vreeselijk. Ik vind er een vreemd genoegen in
hem dingen te zeggen, waarvan ik later spijt heb. Over het algemeen, is
hij heel aardig tegen me, en kunnen we heel gezellig over allerlei
dingen zitten praten in mijn atelier. Maar nu en dan is hij erg
onnadenkend en schijnt hij er pleizier in te hebben mij pijn te doen. En
Harry, dan voel ik, dat ik mijn heele ziel gegeven heb aan iemand, die
ze beschouwt als een bloem, om in zijn knoopsgat te steken.
--Misschien zal het jou nog eerder gaan vervelen dan hem, Basil,
murmelde Lord Henry. Het is treurig, maar genie duurt ongetwijfeld
altijd langer dan schoonheid; daarom jagen we allemaal zoo naar
overbeschaving. In onzen strijd voor het bestaan zoeken we