Een goudzoeker op Madagascar | Page 3

moest voeren, hetgeen een niet te gewaagde
onderstelling was. Een maatschappij van Engelschen werd in Natal
opgericht op dezen grondslag, en zij liet met groote moeite een
baggermachine, die uit Australië kwam, naar Miandrivazo overbrengen,
bediend door een talrijk australisch en inlandsch personeel, namelijk
zeven Australiërs en een dozijn inlanders van de kust. Maar onder de
leiding van een zoogenaamden ingenieur, die een vast jaarlijksch
salaris trok, dat nog vermeerderd werd door allerlei vergoedingen en
schadeloosstellingen, die even ruim als verschillend van aard waren,
had de machine twee jaren noodig, om te Tsiribihy te komen. De
"ingenieur" had, zooals zich denken laat, wel zorg gedragen, dat het
pleizier een behoorlijken tijd duurde. Eerst aan het eind van de vaart
vol moeiten en bezwaren, die vier kilometer boven Miandrivazo aan
haar slottooneel kwam, en toen men op het punt was, de machine in
beweging te brengen, ging men aan het peilen onder de leiding van een
nieuw zevental van "ingenieurs," die voor de plechtigheid uit Transvaal
waren gekomen.
De toen opgedane ervaringen wezen op volkomen duidelijke manier uit,

dat de bedding der Mahajilo, dus de grond, waar het goud onmiddellijk
op zou rusten, als het er was, zich wel op twintig meter diepte bevond
of meer, daar die diepte de uiterste was, die door de instrumenten kon
worden aangegeven. Maar de ketting van de baggermachine kon als
maximum een diepte van zeven meter bereiken.
Toch stelde men het ding in werking; er werd zand opgehaald, dat
enkele korreltjes stofgoud bevatte, zoo dun, dat ze aan de oppervlakte
van de goudpan met het water bleven liggen. Natuurlijk staakte men dat
werk, daar de opbrengst van het onderzoek zelfs niet den prijs van het
brandhout loonde. Het personeel werd ontslagen; de "ingenieurs"
keerden naar Durban terug, om het blijde nieuws aan de
aandeelhouders mee te deelen. De baggermachine werd aan haar
ongelukkig lot overgelaten, enkel toevertrouwd aan de zorg van drie
ankers, die haar vasthielden midden in de vaargeul der rivier.
Het volumineuse werktuig, door wanhoop aangegrepen, weigerde die
eenzaamheid langer te verdragen en zich te schikken in zoo'n laffe
achteruitzetting. Het maakte van den eersten hoogen waterstand
gebruik, die trouwens zeer hoog en hevig was, om zich aan de tirannie
van zijn ankers te onttrekken, welke werden afgebroken, en ging er van
door met al de snelheid van de breede rivier, stroomaf gaande langs den
weg, dien het met zooveel moeite had afgelegd. Als een zandbank het
niet op wonderdadige manier had tegengehouden een weinig beneden
Miandrivazo, zou het heel alleen weer naar Australië zijn
teruggegaan.......
Dit ongeluk, dat bijna twee millioen francs heeft gekost, bewijst, dat de
Engelschen zelfs ook nog wel eens oogenblikken kunnen hebben van,
laat ons bescheiden zeggen, lichtzinnigheid.
De goudindustrie bepaalt zich in Ambalika tot die twee proeven,
waarvan de laatste, zooals men heeft kunnen zien, geëindigd is met een
totaal fiasco, maar toch alleen de onervarenheid en de
onvoorzichtigheid heeft aangetoond van degenen, die het werk
ondernamen, zonder afbreuk te doen aan den grondslag, waar de
onderneming op rustte.

Nu we in groote lijnen de sectie Betsiriry hebben beschreven, en we
van die streek de karaktertrekken hebben aangetoond, die met de
goudwinning in verband kunnen worden gebracht, kunnen we er
gemakkelijker een goudzoeker volgen in alle fasen van zijn bestaan.
Wij zullen hem ons denken, voorzien van een bagage van kennis, die
voldoende is, om hem naar het gewenschte doel te voeren en om onze
geschiedenis niet te laten uitloopen op een catastrofe.
De heldentocht, dien wij zullen trachten te schilderen, is vol van
avonturen, waaraan wij van zeer dichtbij hebben deelgenomen. Als wij
dit gebied wilden doen vooruitgaan, waren we te zeer afhankelijk van
het welslagen der mijnindustrie, dan dat we onverschillig konden
blijven voor de pogingen van diegenen, die zich bezighielden met de
ontwikkeling dier industrie. Wij willen er zelfs bijvoegen, dat de
militaire administratie van den bestuurskring van Morondova geen
booze, dwarsdrijverige macht is en het zich altijd tot plicht heeft
gesteld, zoo vaak het mogelijk was, de moeilijkheden uit den weg te
ruimen, die de energieke pioniers, zooals men de goudzoekers noemen
mag, konden ontmoeten, door maatregelen te nemen, die het ons een
prettige taak was, uit te voeren.
Onze held heeft eenige honderden francs kunnen opsparen en heeft een
zekere ervaring kunnen opdoen in den dienst van een chef bij een
ontginning in Imerina. Hij gaat nu alleen probeeren, fortuin te maken.
Hij koopt te Miandrivazo een hut van een Sakalave met den noodigen
grond. Daar gaat hij nu wonen. De hut is van stroo opgetrokken, met
gestampte leem bestreken en heeft een oppervlakte van hoogstens
zestien bij achttien meter. In het algemeen is het geen zeer weelderige
villa. De geur van den eersten eigenaar zal er nog lang in blijven
hangen, gemengd met dien van de verschillende gerechten, die er zijn
bereid,