propran juøon ne havas, kaj la plej
malsaøaj þercoj je ia afero estas por ili sufiæa vidigo, ke la afero estas
"ridinda" kaj taýgas por nenio.
Mi ne deziras laýdon, mi volas, ke oni min helpu forigi la erarojn, kiujn
mi faris, kaj ju la kritikoj de mia lingvo estas pli severaj, des pli danke
mi ilin alprenas, se ili nur havas la celon montri al mi la erarojn de mia
afero, ke mi ilin bonigu, sed ne ridi sen senco aý insulti sen kaýzo. Mi
scias tre bone, ke la verko de unu homo ne povas esti senerara, se tiu
homo eæ estus la plej genia kaj multe pli instruita ol mi. Tial mi ne
donis ankoraý al mia lingvo la finan formon; mi ne parolas: "jen la
lingvo estas kreita kaj preta, tiel mi volas, tia øi estu kaj tia øi restu!"
Æio bonigebla estos bonigata per la konsiloj de l' mondo. Mi ne volas
esti kreinto de l' lingvo, mi volas nur esti iniciatoro. Tio æi estu ankaý
respondo al tiuj amikoj de l' lingvo internacia, kiuj estas neatendemaj
kaj volus jam vidi librojn kaj gazetojn en la lingvo internacia, plenajn
vortarojn, vortarojn nacia-internaciajn kaj cetere. Ne malfacile estus
por mi kontentigi tiujn æi amikojn; sed ili ne forgesu, ke tio æi estus
danøera por la afero mem, kiu estas tiel grava, ke estus nepardoneble
faradi laý la propra decido de unu homo. Mi ne povas diri, ke la lingvo
estas preta, øis øi estos trairinta la juøon de l' publiko. Unu jaro ne estas
eterno, kaj tamen tiu æi jaro estas tre grava por l' afero. Tiel ankaý mi
ne povas fari iajn þanøojn en la lingvo tuj post la ricevo de la konsiloj,
se tiuj æi konsiloj eæ estus la plej seneraraj kaj venus de la plej
kompetentaj personoj. En la daýro de la tuta jaro 1888 la lingvo restos
tute sen þanøo; sed kian la jaro estos finita, tian æiuj necesaj þanøoj,
antaýe analizitaj kaj provitaj, estos publikigitaj, la lingvo ricevos la
finan formon, kaj tian komencos øia plena funkciado. Juøante laý la
konsiloj, kiuj estas senditaj al mi øis hodiaý, mi pensas, ke la lingvo
kredeble estos þanøita tre malmulte, æar la plej granda parto de tiuj
konsiloj estas ne praktika kaj kaýzita de ne sufiæa pripensado kaj
provado de l' afero; sed diri, ke la lingvo tute ne estos þanøita, mi
tamen ne povas. Cetere, æiuj proponoj, kiujn mi ricevas, kune kun mia
juøo pri ili, estos prezentataj al la juøo de l' publiko aý de ia el la jam
konataj instruitaj akademioj, se inter tiuj æi estos trovita unu, kiu volos
preni tiun æi laboron. Se ia kompetenta akademio min sciigos, ke øi
volas preni tiun æi laboron, mi tuj sendos al øi la tutan materialon, kiu
estas æe mi, mi fordonos al øi la tutan aferon, mi foriros kun la plej
granda øojo je eterne de l' sceno, kaj el aýtoro kaj iniciatoro mi fariøos
simpla amiko de l' lingvo internacia, kiel æiu alia amiko. Se tamen
nenia el la instruitaj akademioj volos preni mian aferon, tian mi
daýrigos la publikigadon de l' proponoj, sendataj al mi, kaj laý mia
propra pensado kaj laý la pensoj de l' publiko, sendataj al mi pri tiuj
proponoj, mi mem antaý la fino de l' jaro decidos la finan formon de l'
lingvo kaj mi sciigos, ke la lingvo estas preta.
II.
La nombro 10,000,000, pri kiu estas parolita en mia unua verko, þajnas
al multaj absolute ne ricevebla. La plej granda parto de l' mondo
efektive kredeble estos tiel senmova, ke øi de si mem ne donos voæon,
malgraý ke la afero estas tiel grava kaj la laboro de l' voædono tiel
malgrandega. Sed se l' amikoj de l' lingvo internacia, anstataý timegi la
nombron, laboros por la afero kaj kolektos tiom voæojn, kiom ili povos,
tian la necesa nombro da voæoj povas esti ricevita en la plej mallonga
tempo.
Kian mi proponis la voædonon, mi profunde kredis, ke pli frue aý pli
malfrue 10,000,000 voæoj estos kolektitaj. La rezultatoj, kiuj sin
montris øis hodiaý, ankoraý plifortigas mian kredon. Sed ni prenu, ke
mi fantazias, ke mi eraras, ke mi tro multe esperas,--ke sur la tuta tero
ne estos kolektita eæ unu miliono da voæoj . . . kion l' afero tian perdos?
Kelkaj konsilas al mi, ke mi for¼etu la voædonon aý ke mi
malgrandigu la nombron da postulataj voæoj øis unu miliono; "æar", ili
diras, "danke la fantazian punkton de l' voædono, afero per si mem tiel
utila, povas fari fiaskon." Sed kie, sinjoroj, vi prenis, ke la veno al celo
de l' afero dependas de l' rezultatoj de la voædono? Tiuj, kiuj trovas, ke
mia lingvo estas inda je lerno, sendas al mi promesojn senkondiæajn
kaj lernas la lingvon sen ia
Continue reading on your phone by scaning this QR Code
Tip: The current page has been bookmarked automatically. If you wish to continue reading later, just open the
Dertz Homepage, and click on the 'continue reading' link at the bottom of the page.