Den Waaragtigen Omloop des Bloeds | Page 7

haar op
verscheide plaatsen sien, hoe het bloet in de kleinste vaten na de buytenkant van de staart
wierd gevoert, ende van daar door de geseide Aderen weder te rugge quam, en gevoert
wierde na het binnenste van de staart.
Vorders heb ik de jonge Kikvorssen op die tyd als sy van een worm, tot een Kikvors
waren geworden, en soo verre waren gekomen, dat sy door de velden sprongen,
geobserveert, ende in deselve mede ontdekt, een overgroot getal van kleyne bloet-vaten,
die continueel door kromme bogten ommelopende, die vaten maakten, die wy Arterien en
Venae noemen: sulks dat my hier mede seer klaar bleek dat de Arterien en Venae, een
ende deselve doorgaande bloetvaten waren. Dog alderklaarst, ende aldermeest, quamen
my die te vooren, op het eynde van de uytstekende delen van de poten, die wy wel
vingers mogen noemen. Welke delen de kikvors aan yder voorste poot vier heeft, ende
aan yder agter-poot vyf.
Dese bloet-vaten die wy den naam van Arterien en Venae geven (daar het nogtans een
ende deselve bloet-vaten sijn) waren op het eynde van dese vingers in een seer groote
menigte, en yder hadde een ronde bogt, waar door men den bysonderen loop van yder vat
onmogelyk konde navolgen. Alle dese vaten waren so kleyn of dun dat'er niet meer dan
een deeltje bloet te gelyk door konde passeren. Dog wanneer ik dese vingers ontrent het
eerste of tweede lid examineerde, daar vonde ik de bloet-vaten, die wy Arterien en Venae
noemen, grooter, ja soodanig dat het bloet in die vaten al een rode couleur hadde.
Dese jonge Kikvorssen, en heb ik niet by stukken geexamineert; maar die in haar geheel
voor het vergroot-glas gestelt, ende sijn my de geseide bloet-vaten te voren gekomen, soo
als ik die nu hebbe beschreven. Dese doorloop ofte ommeloop van het bloet heb ik soo
aan twee voorname Heeren laten sien, die de selvige niet dan met groote verwondering
beschoude. En voornamentlyk, als sy de delen van het bloet, die het selvige root maken,
in soodanige dunne vaatjens (met groote snelheit sagen loopen) dat'er maar enkelde
deeltjens bloet agter den anderen door konden passeren.

Vorders heb ik laten vangen van de grootste slag van Kikvorssen, die wy Worken
noemen. Dese heb ik mede in haar geheel gelaten, ende in deselve (met de vingers voor
het vergroot-glas gebragt hebbende) heb ik mede de ommeloop van het bloet gesien; dog
seer beswaarlyk: en ten ware ik die eerst in de jonge Kikvors hadde ontdekt, het soude
my onmogelyk geweest hebben, dat ik de loop van het bloet, in de kleynste vaten soude
hebben konnen zien.
Dog wanneer ik dese groote Kikvorssen op andere deelen van het lighaam beschoude,
heb ik in de selve seer distinct de ommeloop van 't bloed konnen zien.
Ik hebbe onder andere eens gesien, dat het bloet in een Arterie (die soo groot of wyt was
dat'er drie deeltjens bloet te gelyk door konden passeren) te rugge, of contrarie syn eerste
loop quam te lopen; dog dese te rugge loop en duurde niet langer, dan dat wy het getal
van vier souden konnen tellen ende na die tyd liep het bloet weder zyn ordinairen en
voorgaanden loop.
Als by exempel het bloet sag ik loopen in een groote Arterie als by Fig. 6B. N R O P. en
gevoert van N. na O. uyt dese Arterie quam een tak of kleine Arterie als hier boven
verhaalt is. Nu geschiede het voor myn gesigt, dat het bloet in de Arterie P Q. niet alleen
schielyk in sijn loop quam op te houden, maar het quam ook van Q. na P. te rug loopen,
en storte het bloed in de Arterie N R O P. De oorsaak hier van beelde ik my in, kan
geweest zijn, of dat het bloet in de kleinste Arterien P Q. of in de kleindere takken, waar
in deselve P Q. is verdeelt, door een kleyne verstoppinge, is tegen gehouden geworden:
of dat de muscul of zenuwe, naast dese kleyne vaatjens gelegen, deselvige so geparst of
gedrukt hebben, dat de loop daar door is verhindert geworden: waar door niet alleen een
stilstant van loop, maar ook een te rugge loop van het bloet in de groote Arterie die daar
digte by was, veroorsaakt is geworden. Want na het passeren van de geseide korte tyd,
nam het bloet weder sijn voorgaande vaardige loop.
Op een andere plaats heb ik gesien dat den loop van het bloet in diergelijke Arterie, in
korten tijd seer vertraagde, ende dat daar op wederom in de selvige Arterie, een schielijke
voortstootinge volgde; doch kort op die voortstootinge volgde wel weder een trager loop;
ook wel een seer korte stilstand. Dese voortstotinge en vertraginge van loop, geschiede
wel vijf à sesmaal agter den anderen, ende daar op volgde weder een continuële