De Wallis-eilanden | Page 5

het tooneel van alle gruwelen, die van de barbaarschheid onafscheidelijk zijn; onophoudelijke, bloedige oorlogen teisterden het schoone land; de overwinnaars kenden geene genade jegens de overwonnelingen en vierden hunne zegepraal met afschuwelijke feesten, waarbij de harten der verslagenen gegeten werden. Even als alle zoogenoemde wilde volken, leefden deze eilanders bijna als dieren: de vrouwen werden veracht en mishandeld, de kinderen aan hun lot overgelaten. Een amerikaansche walvischvaarder, een der eersten die in de binnenzee van Uvea was doorgedrongen, werd door de inboorlingen overrompeld; de bemanning werd vermoord en het schip geplunderd en in brand gestoken.
Koning Lavelua regeerde over de Wallis-eilanden, toen pater Bataillon te Uvea aan land stapte. Afgewezen, mishandeld, door den koning tot den hongerdood veroordeeld, zou de moedige missionaris ongetwijfeld bezweken zijn, hadde niet eene bijna wonderdadige tusschenkomst zijn leven gered. Eene nicht van den koning, wier hart voor de prediking van den onverschrokken apostel was geopend, redde bij herhaling, met gevaar van haar eigen leven, den eerwaarden priester, wien zoo vele gevaren bedreigden. Zij deed meer: zij wist te bewerken dat de zendeling ongehinderd kon prediken en dat de uitoefening der christelijke godsdienst werd geduld;--en het duurde niet lang, of het Evangelie maakte snelle vorderingen, veler harten voor zich winnende.
Tegenwoordig is de zegepraal der kerk verzekerd: de prinses, die reeds in hare jeugd tot den Heiland bekeerd werd, regeert thans als koningin Am��lie over den archipel: haar vroom gemoed is nog steeds met banden van liefde en eerbied verbonden aan den man, wien zij de hoogste weldaad haars levens dankt. Onder hare zachte en welwillende regeering, die aller harten heeft gewonnen, is het aan de eerwaarde Paters Maristen gelukt, op deze eilanden eene geheele omwenteling tot stand te brengen. Een van de merkwaardigste gevolgen hunner gezegende werkzaamheid is voorzeker wel, dat de hand over hand toenemende ontvolking dezer schoone, onder allerlei opzicht zoo bij uitnemendheid begunstigde landstreek is gestuit. Het is een bekend, door de waarneming bevestigd feit, dat de inlandsche rassen spoedig uitsterven, wanneer zij in aanraking komen met blanken, die de ondeugden onzer beschaafde maatschappij onder hen overplanten. De paters hebben de Wallis-eilanden tot dusver voor deze noodlottige aanraking, voor deze besmetting weten te bewaren, en hen daardoor behoed voor de jammerlijke wegkwijning en uitsterving van hunne bevolking.
De bevolking dezer eilanden, die tusschen de vier- en vijfduizend zielen bedraagt, neemt daarentegen voortdurend toe; de gemiddelde duur van het leven is verlengd. De inboorlingen, die vroeger geheel naakt liepen, beginnen kleederen te dragen; alle vrouwen zonder uitzondering zijn behoorlijk en eenvoudig gekleed. De polygamie is geheel verdwenen; met de invoering van het christelijk huwelijk is tevens de familie gesticht en de vrouw uit hare vernedering opgeheven.
Ik maakte van een vrijen dag gebruik om een bezoek te gaan afleggen bij pater Padel, den eerbiedwaardigen missionaris, die de equipage van de _Meg��re_ vroeger zoo uitmuntend ontvangen had. Hij ontving ook ons met de grootste vriendelijkheid; vooral deed het hem genoegen, den heer Frog��, zijn landgenoot, weer te zien; hij noodigde ons uit, dienzelfden avond een feest bij te wonen, waaraan de jonge meisjes van Uvea zouden deelnemen en dat te Lano zou worden gegeven.
Het college van Lano is eene van de merkwaardigste scheppingen van Monseigneur Bataillon; eene statige kerk, geheel van steen opgetrokken, werd opzettelijk voor het college gebouwd; zij staat op den top van een heuvel, en heeft eene lengte van honderd, bij eene breedte van vijf-en-dertig voet, met een dwarsschip van tachtig voet. Het grootste gedeelte der jeugd van de Wallis-eilanden ontvangt zijne opvoeding te Lano. Op een vrij hoogen heuvel verheft zich de school voor jonge meisjes, die door zusters wordt bestuurd; aan den anderen kant der vallei vindt men de jongensschool, die omstreeks honderd-vijftig leerlingen telt en aan het hoofd waarvan pater Bonzigue staat, die onderwijs geeft in lezen, schrijven en rekenen. Onder zijne leerlingen heeft hij de vlugsten uitgezocht, om hun latijn te leeren; reeds zijn er eenigen, die de klassieke schrijven beginnen te lezen. Lano is het college voor het geheele eiland; maar bovendien heeft iedere parochie hare eigene school, het schoolbezoek--en daar kan hier wel geen bezwaar tegen bestaan, waar het onderwijs in zoo uitmuntende handen is,--is verplicht; er zijn bepaalde ambtenaren aangewezen om daarop toezicht te houden, de redenen van het schoolverzuim te onderzoeken, en de nalatigen, zoo noodig, te straffen.
Des avonds begaf ik mij met mijne kameraden, de officieren, die niet aan boord moesten blijven, naar de woning van den missionaris. Voor en onder de veranda van eene ruime hut, zitten omstreeks vijftig jonge meisjes in een halven kring op den grond; zij zijn uitgedost voor het feest, haar zwarte weelderige lokken zijn met schitterend gekleurde bloemen versierd. Zij groeten ons vriendelijk en reiken ons in het voorbijgaan de hand.
Op uitnoodiging van den missionaris nemen wij plaats in het midden van den kring; rechts en links scharen zich inlandsche