De Usu Ratiocinii Mechanici in Medicina | Page 3

quæ
vel hinc duntaxat oriuntur, verae demonstrationis ordine expediet?
Solus ille, qui figurarum contemplationi, et oscillatoriæ virtutis calculo
assuetus, callide videt, quam multa, quam gravia ex hisce solis
demonstrare queat; solus ergo Mechanicus.
Sed patiamur abripi nos admirabilitate hujus arteriæ, brevis certe
levisque attentionis præmium Scientia erit totius fere humani corporis.
Illa, ubi depictum antea rete constituit, tubos emittit cylindricos adeo
arctos, qui rubras cruoris sphaeras ore suo capere nequeant; unde his
recipitur tenuior tantum et excolor pars sanguinis.
En veram vasis lymphatici ideam!
Eadem rursum ibidem loci arteria recto porrigit decursu truncum, qui
emissis Lymphaticis amplior crassiorem, rubrumque sanguinem, sero
liquidiori orbatum vehat.
Ecce venarum genuinam originem!
Quarum angustam primo cavitatem mox ampliorem reddit infusa
ubique nova per laterales fistulas liquidi venosi, Lymphaticique moles,
prorsus ut novum conum, similem arterioso, eique ad vertices
oppositum repraesentare discat.
Perfunctorie tangere quae debui, vasa, vah quae, quamque pulchra in
recessu recondunt!
Arterias, Venas, Lymphaeductus, descriptumque horum apparatum
plano affigas membranaceo, huic nervos intexas, villosque applices
elasticos, tum convolvas in glomerem, habebis glandulae fabricam.

Quam quoties cogito, uberrimam mirandorum effectuum matrem
contemplor, simulque ineptissimi cujusque figmenti falso celebratam
sedem.
Tu vero inanes Chimaerae latebras aperiens, Tu maxime Malpigi!
Suprahumana industria, incredibili labore, atque cautissima
perspicientia, simplici hoc artificio absolvi ejus compagem, plus quam
demonstras!
Quanti vero momenti demonstratio! glandularum enim aggregato totum
fere corpus constat!
Cerebrum Hippocratico oraculo glandula penicillo Malpigiano
depingitur ut ordinata ex arteriis, venis, receptaculis, emissariisque
nervosis moles. Jecur, Lien, Renes glandulis fiunt adunatis.
Ipsa humoris genitalis officina artificiosus canalium cylindricorum
glomus. Ipsum Embryi dolium, ipsa foetus aula, ipse candidi nectaris,
quod recens nati bibunt, promus condus hac glandulosa operantur arte.
Ossa ipsa et membranas eadem fere compaginari structura quis dubitat,
nisi cui cedro digna et aere scripta Malpigii, Kerkringii, Havertiique
nondum illuxere?
Lacertis tandem examinandis mentem applicuisse rogo ne poeniteat!
Huic se labori quicunque non subduxerit, nae ille subtilissimae
Mechanicae artis efficacissima instrumenta clarissime reperiet!
Musculus enim omnis nonne ex minoribus similibus componitur?
Ultimus vero quid, quaeso, villus est? Non aliud certe, quam nervosi et
angustissimi canalis dilatata, simulque attenuata pellis canali, unde
oritur, cavum formans amplius soloque inflatum spiritu.
Hujus vero quam immensa sit machinae potentia, scite novit, qui
hydraulica Mariotti experimenta contulit Cartesii Mechanicis.
Pulmones contemplemini, diversae a caeteris structurae, saccos
habebitis elasticos, sphaeroïdeos, qui abscisso coni vocalis appenduntur
vertici; horum superficies maculis retis sanguiferi ornatur, et, quod
mira hic arcana velat, incilibus fere caret lymphaticis.

Ergone, cogitatis forte, admirabilis illa, illa tam artificiosa Hominis
machina simplici adeo perficitur apparatu!
Certe non fit alio.
Habeat hanc, qui volet, ob simplicitatem, vilem!
Mechanice Organum id laudat, ejusque Auctorem celebrat
sapientissimum, quod quaesito effectui producendo aptissimum,
simulque inter omnia, quae eundem praestare possent, simplicissimum
sit.
Quid tandem ex hisce concludemus?
Corpus nempe humanum machinam esse, cujus solidae partes aliae sint
vasa liquidis coërcendis, dirigendis, mutandis, separandis, colligendis,
et excernendis apta; aliae vero instrumenta mechanica, quae figura,
duritie nexuque suo vel fulcire alia, vel definitos motus exercere
queant.
Peccabo in patientiam vestram vestrumque decus, si cuncta examussim
explico. Id unum bona audietis cum gratia: Hippocratem cum integro,
quem sequutus est Babyloniorum, Ægyptiorum, Graecorumque choro,
cum integra, quae eum sectata est Grajorum schola duo haec, non alia
detexisse.
Arabas omni industria, omni anatomes cultu tertium addere potuisse
nunquam.
Instauratorem anatomes consulite Vesalium, hujus aemulos Eustachium
et Fallopium; tum immortales inventis Harvaeum et Malpigium; et hos,
qui singuli novis antiqua emendarunt Asellium, Pecquetum,
Bartholinum, Dathirium, Bellinum, Glissonium, Wharthonum et
Willisium; his jungite juxta leges mechanicas anatomicos Lealem et
Louwerum, quique in abditissima penetrarunt, Hokium, Pouwerum,
Leeuwenhoekium, deprehensuri estis omni arte, omni artis adjumento
bina, quae dixi, nec inventa alia.

Cur alia ergo fingere precario quempiam patiemur, nobisque
imponentem in aeternum verba dare?
Ubi Elementis, qualitatibus, formis, causis chemicis, animatis,
metaphysicis, amoris et odii affectibus, ubi, inquam, tot fabulis locus,
causa, necessitas?
Nulla profecto vel vestigium sui hic figmenti secta invenit.
Soli Mechanici suum objectum hic agnoscunt, neque aliud in toto, qua
solidum est, corpore quidquam datur. Ille ergo soli audiendi, horum
effata sola consulenda, eorum principia sola imploranda, horum
methodus sola adhibenda, ubi de effectu organi perspecti quaeritur.
Sola erit firma, quae a perito in his Magistro profertur, demonstratio.
Agite o Viri, queis dicta forte displicent, quid facit in oculo vel simplex
illa figura corneae, quid aquae, quid crystallinae lentis, quid vitrei
humoris determinata superficies et definita spissitudo?
Enarrate quid auris externae Helices, quid meatus auditorii arctior et
inflexa in medio, latior et porrecta ad utrumque extremum via faciat ad
exceptionen, directionemque radii sonori?
Membranae Tympani tenuitatem, figuram ejus ellipticam versus
interiora ossis petrae convexam, hujus mutabilem in varias curvaturae
figuras formam ope affixi et agitati suo musculo malleoli
contemplemini, et dicatis, quis effectus constantissimae hujus tamque
operosae in vilissimo quoque animalium fabricae?
Nunc daedalei labyrinthi, conchæ, vestibuli, duplicis in cochlea
turbinata spirae, loci ovalis et rotundæ fenestræ, tot inquam
miraculorum mechanicorum, quae durissimae hic