Vrouwenkiesrecht

Vrouwenkiesrecht, by

Aletta Jacobs and Frederike S. van Balen-Klaar This eBook is for the
use of anyone anywhere at no cost and with almost no restrictions
whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms
of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at
www.gutenberg.org
Title: Vrouwenkiesrecht
Author: Aletta Jacobs Frederike S. van Balen-Klaar
Release Date: June 25, 2007 [EBook #21922]
Language: Dutch
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK
VROUWENKIESRECHT ***

Produced by Jeroen Hellingman and the Online Distributed
Proofreading Team at http://www.pgdp.net/

VROUWENKIESRECHT

Handboekjes Elck 't Beste

Onder leiding van L. Simons
Uitgegeven door De Maatschappij voor Goede en Goedkoope Lectuur
Amsterdam

Dr. ALETTA H. JACOBS
En
F. S. VAN BALEN-KLAAR
VROUWENKIESRECHT

HOOFDSTUK I.
INLEIDING.
"De afgevaardigde, die prijs stelt op zijn mandaat, moet bewust of
onbewust, letten op hen, die bij de stembus invloed hebben, en het is
onmogelijk dat de Kamer doorgaand even goed kan letten op de
belangen van hen, die geen stem hebben."
Van Houten. Vragen des Tijds, 1881.
"Het is onmogelijk op onpartijdige wijze voor de belangen van het
geheele volk te zorgen, als de Kamerleden niet de zekerheid hebben,
dat alle deelen van het volk zich van hun standpunt uit door middel van
het stembiljet in de Kamer kunnen uitspreken."
Jhr. de Savornin Lohman.
Handelingen van de Tweede Kamer 1886/1887.

Deze twee uitspraken, door bekende Staatsmannen geuit, toonen
duidelijk het belang van het kiesrecht voor den bezitter aan.

Gemakkelijk zouden vele dergelijke uitspraken van buitenlandsche
Staatslieden nog daaraan toegevoegd kunnen worden, uitspraken die
allen op de een of andere wijze doen uitkomen, dat de belangen van
hen die geen kiesrecht bezitten, gerust kunnen worden verwaarloosd,
omdat de niet-kiezers op geenerlei wijze bij machte zijn de
regeeringspersonen over die verwaarloozing ter verantwoording te
roepen.
Wel is waar mag de afgevaardigde bij de uitoefening van zijn taak
slechts letten op het belang van den Staat, wanneer hij zijn stem
gebruikt tot het invoeren van nieuwe, of het afbreken van oude wetten
en maatregelen, maar des heeren van Houten's uitspraak, hier boven
afgedrukt, maakt het in korte woorden duidelijk, dat een
Volksvertegenwoordiger, die prijs stelt op zijn mandaat, bewust of
onbewust heeft te luisteren naar de wenschen zijner kiezers, dat hij die
wenschen en belangen in de eerste plaats heeft te behartigen, omdat hij
anders kans loopt bij de volgende verkiezing zijn zetel aan een ander te
moeten afstaan. Men behoeft ook maar eenigen tijd de verslagen van de
Tweede Kamer en Gemeenteraadszittingen te volgen, om voorbeelden
in overvloed te hebben die bewijzen, dat de leden dier lichamen, die
daar zitten om voor 's lands of gemeentebelangen te waken, daar in de
eerste plaats--enkelen uitgezonderd--zorgen voor de belangen van hen,
aan wie zij bij de stembus hun mandaat danken. Op het belang dat de
kiezer bij het kiesbiljet heeft, berust dan ook in alle landen elke
kiesrechtuitbreiding.
De groote beteekenis van het kiesrecht voor de bezitters, vooral
zoolang zij met uitsluiting van anderen, dit recht als een voorrecht
bezitten, wordt door de bezitters maar al te goed begrepen. De
tegenstand, dien meestal elke uitbreiding van kiesrecht van de zijde der
kiezers ondervindt, vindt hierin zijn oorzaak. Men deelt een voorrecht
niet graag met anderen, vooral niet als het daardoor steeds meer van
zijn waarde inboet. Hoe beperkter toch het kiesrecht, des te grooter is
zijn beteekenis. Uitbreiding van kiesrecht komt alleen dan tot stand,
wanneer door een groot aantal niet-kiezers de uitbreiding dringend
geeischt wordt en een of ander invloedrijke politieke partij, die dan in
den regel niet aan het bewind is, zich er voor verklaart en later, als de

regeering in hare handen komt, wel gedwongen wordt de gedane
belofte na te komen.
In den regel wordt overal elke kiesrechtuitbreiding zoo lang mogelijk
tegengehouden en wordt zij den regeerders als het ware afgedwongen.
Herhaalde malen ging zoo'n afdwinging met brandstichten en
bloedvergieten gepaard, of, zooals o.a. nog dit jaar in België
geschiedde, gaat men tot een algemeene werkstaking over, die het land
millioenen kost. Ons land heeft, dank zij den kalmen aard onzer
landgenooten, nooit zulke heftige tooneelen voor een
kiesrechtuitbreiding beleefd; ook hebben onze politici nooit tot het
uiterste oogenblik gewacht, voor zij een nieuwe groep kiezers tot de
stembus toelieten. Met langzaam tempo is het mannenkiesrecht in ons
land steeds uitgebreid en staat thans het algemeen mannenkiesrecht hier
voor de deur.
Elke uitbreiding van mannenkiesrecht maakt den toestand voor de
vrouw slechter. Dit ligt voor de hand. Door het leger der kiezers, der
machthebbenden, te versterken, maakt men de positie der uitgeslotenen
machteloozer. Met voorbeelden aan de praktijk ontleend, is dit
trouwens aantoonbaar. Niet alleen in andere landen is geconstateerd,
dat elke uitbreiding van mannenkiesrecht de rechten der vrouwen heeft
bekort en dat in de landen