Vijf weken in een luchtballon | Page 2

opneming van de redevoering Ferguson in "de
Bulletins van het Koninklijk Aardrijkskundig genootschap van

Londen."
Wie was dan toch die doctor, en aan welke onderneming ging hij zich
wijden?
De vader van den jongen Ferguson, een dapper kapitein ter zee, had
zijn zoon, van diens prille jeugd af, deel doen nemen aan de gevaren en
avonturen van zijn beroep. Dit waardige kind, dat nooit de vrees schijnt
gekend te hebben, toonde reeds vroegtijdig een levendigen geest, een
begrip van onderzoek en eene merkwaardige geneigdheid tot de
wetenschappen; daarenboven legde hij eene groote behendigheid aan
den dag om zich uit de verlegenheid te helpen; hij was met niets
verlegen, zelfs niet met het gebruik zijner eerste vork, waarin de
kinderen in het algemeen zoo zelden slagen.
Weldra ontvlamde zijne verbeeldingskracht bij het lezen der stoute
ondernemingen en der onderzoekingen ter zee; hij volgde oplettend de
ontdekkingen in het eerste gedeelte der negentiende eeuw, hij droomde
van den roem van Mungo Park, Bruce, Gaillié, Levaillant en zelfs,
geloof ik, van dien van Selkirk, den Robinson Crusoe, die hem niet
geringer scheen. Hoeveel uren bracht hij met hem door op zijn eiland
Juan Fernadez! Hij keurde dikwijls de denkbeelden van den verlaten
matroos goed, somtijds beredeneerde hij zijne plannen en ontwerpen;
hij zou anders misschien later op zijn minst genomen even goed hebben
gehandeld! Maar zeker is het, dat hij nooit dat gelukkige eiland zou
ontvlucht zijn, waar hij gelukkig was als een koning zonder
onderdanen...., neen, zelfs niet al had hij eerste lord der admiraliteit
kunnen worden.
Ik laat u te denken hoe deze aanleg zich gedurende zijne avontuurlijke
jeugd ontwikkelde, geslingerd als hij was naar alle hoeken der wereld.
Zijn vader, als een kundig man, versterkte dit levendig verstand door
ernstige studiën in natuurkunde en werktuigkunde, vereenigd met een
weinig plantenkunde, geneeskunde en sterrenkunde.
Bij den dood van den waardigen kapitein, had Samuel Ferguson,
twee-en-twintig jaren oud, reeds eene reis rondom de wereld gedaan;
hij nam dienst in het korps bengaalsche ingenieurs en onderscheidde

zich bij verschillende gelegenheden; maar het soldatenleven beviel hem
niet; daar hij er niet om gaf om te bevelen, wilde hij ook niet gaarne
gehoorzamen. Hij diende zijn ontslag in, en nu eens jagende, dan eens
planten zoekende, ging hij naar het noorden van het Indische
schiereiland, en doorreisde dit van Calcutta tot Surate.
Van Surate zien wij hem naar Australië gaan en in 1845 deelnemen aan
de onderneming van kapitein Sturt, belast met het verkennen der
Kaspische zee, die men onderstelt te bestaan in het midden van
Nieuw-Holland.
Samuel Ferguson kwam omstreeks 1850 in Engeland terug, en meer
dan ooit bevangen met de zucht naar ontdekkingen, vergezelde hij tot
in 1853 kapitein Mac Clure op den tocht naar Amerika van de
Behringstraat tot aan Kaap Farewell.
In spijt der vermoeienissen van allerlei aard en onder alle luchtstreken,
genoot Ferguson eene bloeiende gezondheid, hij leefde op zijn gemak
te midden der grootste ontberingen; hij was het beeld van een
volmaakten reiziger, wiens maag zich naar willekeur inkrimpt of uitzet,
wiens beenen langer of korter worden, naar gelang van de rustplaats
waarop hij ligt, die op elk uur van den nacht inslaapt en op elk uur van
den nacht ontwaakt.
Niets is sedert minder verbazend dan onzen onvermoeiden reiziger
terug te vinden op zijn tocht door het westen van Thibet, in gezelschap
der broeders Schlagintweit, van 1855 tot 1857, waarvan merkwaardige
opmerkingen over volkenkunde het gevolg waren.
Gedurende die verschillende reizen was Samuel Ferguson de
werkzaamste en belangrijkste correspondent van den "Daily
Telegraph," het dagblad van een penny, waarvan dagelijks 140,000
exemplaren worden gedrukt, die nauwelijks voldoende zijn voor vele
millioenen lezers. Men kende hem wel, dien doctor, hoewel hij geen lid
was van eenige geleerde instelling, noch van de Koninklijk
Aardrijkskundige genootschappen van Londen, Parijs, Berlijn, Weenen
of St. Petersburg, noch van de club der Reizigers, noch zelfs van het
Koninklijk Polytechnisch Instituut, waar zijn vriend, de geleerde

Kokburn, eene eervolle plaats bekleedde.
Deze geleerde stelde hem eens voor het volgende vraagstuk op te
lossen: Gegeven zijnde het aantal mijlen door den doctor doorloopen,
hoe veel weg heeft zijn hoofd meer afgelegd dan zijne voeten, door het
verschil der stralen? Of: gegeven het aantal mijlen door de voeten en
het hoofd van den doctor doorloopen, zijne lengte tot op eene lijn
nauwkeurig te berekenen?
Maar Ferguson hield zich altijd verwijderd van de geleerde
genootschappen, daar hij geen vriend was van praten; hij vond dat de
tijd veel beter besteed wordt met zoeken en ontdekken dan met
redeneeren.
De doctor ontving de toejuichingen van de toehoorders met kalmte; hij
was daarboven verheven, daar hij geen hoogmoed en nog minder
ijdelheid bezat; hij vond het voorstel, dat hij aan den president Sir
Francis Maris had gedaan, zeer natuurlijk en bemerkte zelfs niet, welk
een indruk het maakte.
Na de zitting werd de