Van Orenburg naar Samarkand | Page 8

bestaande uit twee platte, ronde steenen. In den bovensten steen is eene
opening, met twee kleine dwarshoutjes voorzien, waardoor een spil
gestoken wordt, die op den ondersten steen rust. Het koren wordt door
de opening geworpen, waarna de bovenste steen door middel van een
langen stok, rechthoekig aan de spil bevestigd, wordt rondgedraaid. Het
meel dat aldus verkregen wordt, is met zemelen vermengd en tamelijk
grof. In het geheele kamp, uit zeven of acht tenten bestaande, was geen
andere molen te vinden dan die mijner gastvrouw; telkens kwam dan
ook eene of andere buurvrouw om haar meel te malen, of den molen
voor eenige oogenblikken te leenen.
Echter vermoed ik dat niet enkel de molen onze buren en buurvrouwen
zoo telkens naar de tent lokte. Mijne tegenwoordigheid in de kibitka
was zeker de voornaamste reden van deze drukke bezoeken. Zij wisten
dat de kibitka, waar ik tijdelijk mijn intrek genomen had, groote en
begeerlijke schatten bevatte: tabak en kruit voor de mannen; zeep,
ringen, naalden, enz. voor de vrouwen. Eigenlijk golden de bezoeken
dan ook niet zoozeer mijne gastvrouw en haar molen, maar veeleer mij
zelf: het einde was dat het grootste gedeelte van mijn kleinen schat
allengs in geschenken verloren ging.

De kibitka van mijn gastheer was versleten, maar wij hadden het er
warm: het vuur op de stookplaats werd geen oogenblik uitgedoofd. De
rook, die de gansche tent vervult, is echter voor iemand, die daaraan
niet gewoon is, eene onuitstaanbare kwelling. De Kirghisen branden
kameelenmest of struiken van de steppe, die zoo rauw, nauwelijks aan
stukken gehakt, op den haard worden geworpen, en toch zeergoed
branden. De zorg voor het vuur is doorgaans aan de kinderen
opgedragen. De Kirghisen gaan met hunne kinderen geheel anders om
dan wij: zij beknorren ze bijna nooit, en beschouwen ze eenigermate als
volwassenen. Het kleine dartele ding in onze tent kon soms haar vader
duchtig de les lezen. Was zij boos of kwaad gehumeurd, dan gaf men
haar een koek, of beloofde haar eenig geschenk, om haar weer tevreden
te stellen.
Op zekeren dag besteeg mijn Kirghise zijn kameel en toog op weg naar
het fort, waar hij, volgens zijn zeggen, boter ging verkoopen. "Hij gaat
geen boter verkoopen, verzekerde mij zijne echtgenoote; hij gaat zijne
andere vrouw bezoeken, die te Kazale woont, en die de moeder is van
den zoon, dien gij hier eens ontmoet hebt. Van de twee meisje is het
eene, dat, zooals gij zegt, op mij gelijkt, een kind van mijn eersten
echtgenoot; het jongste meisje is uit dit huwelijk. Toen mijn eerste
echtgenoot, die de broeder was van mijn tegenwoordigen man, was
gestorven, heeft deze mij tot zich genomen, met mijne dochters en al
wat ik had; want ik was zeer rijk. Ik bezat driehonderd schapen, zes
kameelen, een aantal paarden en vele wel voorziene koffers. Hij had
niets; ik heb alles aangebracht, zelfs deze tent, die toen nieuw was en
nu versleten is. Eene mijner dochters is gehuwd te Bokhara, eene
andere te Khiwa; ik heb bij mijn eersten man zes dochters gehad.
Ongelukkig werd mij nimmer een zoon geboren. Wie zou een zoon met
een dochter kunnen vergelijken? Wat beteekent een meisje?" en dit
zeggende spuwde zij met diepe verachting op den grond.
Zij voegde er bij, dat haar oudste dochter, dertien jaar oud, op het punt
van trouwen stond. De losprijs was sedert lang betaald; zelfs was de
bruidegom reeds verschenen om zijne bruid af te halen, voor wie hij,
als huwelijksgift, een zeker aantal schapen en paarden had
medegebracht; maar de vader van het jonge meisje had bovendien een

kameel geëischt, en de jonkman was weder vertrokken, om dien kameel
te gaan halen. "Wij zullen onze dochter op een fraaien kameel zetten,
zeide de moeder; wij zullen haar mooi aankleeden, en met een sierlijk
gewaad bedekken; ik zal zelf ook op een fraaien kameel gaan zitten, en
mijn kind naar hare nieuwe woning geleiden."
De bruid was bij dit gesprek tegenwoordig. Zij was verstrooid van
gedachten, en luisterde ternauwernood naar hetgeen gezegd werd, als
ging het haar niet aan; achteloos vlocht zij koorden van kemelshaar om
de tent mede vast te binden. Het jongste meisje, negen jaar oud, was
verloofd aan een Kirghise van veertig jaar, die haar voor vier-en-zestig
schapen en twee paarden gekocht had, en haar, na verloop van drie of
vier jaren, tot zich zou nemen.

III.
Wij vervolgen onzen weg langs den oever der rivier. De breede stroom
is bezaaid met eilanden en omzoomd met dichte rietbosschen; ter
wederzijde van de steile oevers strekken zich de eindelooze steppen uit,
waarop niets, zelfs geen doornstruik, groeit. Dikwijls brokkelen de
hooge oevers af, en storten in; ook verandert de rivier telkens hare
bedding; hare troebele wateren vlieten met snellen stroom. De
Amoe-Darja vertoont, naar men mij zeide, geheel hetzelfde karakter,
dat trouwens