Van Orenburg naar Samarkand | Page 2

klanten.
Daar ik dien drank nog niet kende, wilde ik hem proeven. Hij was veel
minder sterk dan ik gedacht had, maar daarentegen zeer zuur. Echter
moet ik er bijvoegen dat de koumis, waarin deze dames handelden,
misschien voor de helft met schapenmelk was aangelengd. Dat is dan
ook de echte drank niet, waarvoor steeds paarden- of kameelenmelk
wordt gebruikt.
Nabij den ingang van den bazar ziet men ter wederzijde eene lange
dubbele reeks van kleine winkels, waarin handelaars in tabak, in
messen, knoopen en allerlei huiselijke gereedschappen, hunne waren
hebben uitgestald. Hier zijn gekleurde palen voor tenten te koop; ginds
grafzerken, met schreeuwende kleuren beschilderd; nog verder
verdringt zich eene kudde runderen of schapen, en om de dieren
krioelen koopers, verkoopers en toeschouwers bont dooreen. Daar,
verder op, ziet ge ontzaglijke hoopen wol:--de koopman is bezig, de
natte wol uit te zoeken en van de droge af te zonderen; dan, nogmaals
schapen, koeien, paarden; dan weer Russen en Kirghisen, die graan en
meel afwegen: de Rus biedt zijne waar te koop aan, de Kirghise
voorziet zich van den noodigen voorraad, om dien straks op zijne
kameelen te laden, en met zijne korenzakken naar zijne vilten tent of
kibitka terugtekeeren, misschien meer dan honderd mijlen ver in de
steppen.
Tijdens mijn verblijf te Orenburg kwam ik in aanraking met een
gewichtig personage: een gezant van den emir van Bokhara, die
namens zijn meester over den vrede kwam onderhandelen. Zijn gevolg
was zeer gering: gelukkig trouwens, want zijne hoogheid de emir had
hem geen penning voor de reis gegeven. Hij zou dan ook van honger
zijn omgekomen, indien het russische gouvernement hem geene
tegemoetkoming van acht roebels per dag, dat is ongeveer zestien
gulden, had toegelegd. Zijne excellentie leefde nu zeer zuinigjes, en
verteerde voor zich en zijn gevolg niet meer dan twee roebels per dag:
hetgeen hem eene zuivere winst opleverde van zes roebels in een
etmaal. Ik moet echter daarbij voegen, dat het gezantschap voor
rekening van de russische regeering gehuisvest was, en dat de heeren

diplomaten zeer sober leefden van plove (pilau) en thee. Na een verblijf
van twee-en-een-halve maand te Orenburg, kon de gezant van den emir
over eene tamelijk welgevulde beurs beschikken, en begon hij zichzelf
geschenken te geven: tshapans, een horloge, een speeldoos en andere
zeldzame gewrochten der westersche beschaving.
Voor mijn vertrek schafte ik mij een tarantasse aan, een soort van zeer
eigenaardige calèche: het rijtuig heeft de gedaante van een korf of wieg,
en is ook evenzoo luchtig gevlochten. De Orenburgers gebruiken de
tarantasse voor toertjes door de stad en den omtrek; maar waarschijnlijk
was ik wel de eerste, die met dit brooze rijtuig een tocht ging
ondernemen van twee duizend wersten over meestal onbegaanbare
wegen. Nadat ik mijn mand had volgepakt met alle voorwerpen, die een
kunstminnend toerist onmisbaar zijn--papier, portefeuilles, draagstoel,
parasol, instrumenten--bemerkte ik dat er voor mij zelf nog maar een
zeer klein plaatsje in de tarantasse overschoot. Toch, hoe bekrompen en
ongemakkelijk ook gezeten, verliet ik Orenburg in mijn licht rijtuigje,
en sloeg den weg in naar Centraal-Azië.
De tocht van Orenburg naar Tasjkend is eene ware marteling! Toch is
de weg goed (nu en dan zandig) en tamelijk gelijk. Maar er komt geen
einde aan de haspelarijen, plagerijen en moeilijkheden van allerlei aard,
die u telkens uw geduld doen verliezen. Bij iedere halt is het eene
nieuwe ruzie met den chef van het station; onderweg ligt ge
voortdurend overhoop met de iamtshiks of postillons; aan paarden,
wagen en tuig is steeds iets defect, dat gedurig herstelling vordert. In
één woord, de geheele dienst is ellendig.
Van Orenburg tot Orsk is de weg goed; ook zijn hier de stations goed
ingericht. De dorpen en vlekken, die ge op uw weg ontmoet, worden
half door Kozakken, half door Tartaren bewoond: goede, brave lieden,
met wie de reiziger gaarne te doen heeft, en die hem bereidwillig dienst
bewijzen. Van de Kirghisen kan ik dit niet getuigen.
Orsk is niet eene dier steden, die reeds op het eerste gezicht een
aangenamen indruk maken. Men ziet er niets dan lage, half ingestorte
huizen. Zij ligt aan de samenvloeiing van de rivieren de Oeral en de Or,
de eerste van het noorden, de andere van het zuiden komende. Evenals

aan de andere stations, bestaat er wel eenige kans dat gij een samovar,
theeketel of bouilloir, en meer of minder drinkbaar water krijgen
kunt,--en dan nog! Maar wat ge in de eerste plaats noodig hebt:
paarden,--daar ontbreekt het aan.
Gij komt aan het station: er is niemand. Gij roept: er verschijnt
niemand. Gij roept nog eens en luider: geen antwoord. Wat te doen?
Wachten. Zoo wacht ge dan. Eindelijk verschijnt, ge weet niet vanwaar,
een Kirghise. Natuurlijk vraagt hij u, wat gij verlangt?
"Wat ik verlang? Paarden, natuurlijk!
"Paarden? Er zijn hier geen paarden."
Dat is het