Tri Ceteraj Noveloj | Page 2

estas
ceterajxo. Gxi estas koverta de pli da peltoj ol kutimas--cxiuspecaj
peltoj--fokaj, marlutraj, argxent-griz-vulpaj, ursaj, martesaj,
zibelaj--cxiu speco de pelto, abundakvante. Kaj same pri la glaciblokaj
lauxmuraj dormbenkoj, kiujn vi nomas 'litoj'. Cxu viaj podioj kaj
dormbenkoj estas pli bone provizitaj cxe vi?"
"Efektive, ne, Laskino. Tia kvalito ege mankas al ili." Tio placxis al sxi
denove. Sxi pensis nur pri la kvanto da peltoj kiun sxia estetika patro

penadis reteni cxemane, ne pri ilia valoro. Mi povintus diri al sxi ke tiuj
amasoj da ricxaj peltoj konsistigus trezoregon--aux almenaux en mia
lando--sed tion sxi ne komprenintus. Tiuj ne estis la speco de
posedajxoj kiuj taksigxas kiel valorajxoj cxe sxia gento. Mi povintus
diri al sxi ke la vestajxoj surportataj de sxi, aux la cxiutagaj vestajxoj
de la plej ordinara najbaro sxia, valoras dek du-dek kvin cent dolarojn,
kaj ke cxe mi mi konas neniun kiu surmetas dekducentdolaran
vestajxon por iri fisxkaptadi. Tamen sxi ne komprenintus. Tial mi diris
nenion. Sxi reparolis:
"Kaj aldone la forjxetakvujoj. Ni havas du en la salono kaj du en la
restajxo de la domo. Tre maloftas ke oni havu du en la salono. Cxu vi
havas du en la salono cxe vi?" Mi anhelis pensante pri tiuj kuvoj, sed
renormaligxis antaux ol sxi konsciis pri mia kondicxo kaj mi diris
entuziasme:
"Nu, Laskino, mi hontas perfidante mian landon kaj vi promesu ne
cxirkauxsciigu tion cxar mi parolas al vi konfidence, sed mi jxuras laux
mia honoro ke ecx la plej ricxa viro de Nov-Jorko ne havas du
forjxetakvujojn en sia salono."
Sxi aplauxdigis siajn peltokovritajn manojn pro senkulpa gxojego kaj
kriegis:
"Ho, sed ne eblas ke vi verdiras, nepre ne eblas!"
"Efektive, ege eblas, mia karulino. Ni konsideru Vanderbilton.
Vanderbilto estas preskaux la plej ricxa homo de la tuta mondo. Nu, se
mi kusxus sur mia mortolito, mi ade dirus al vi ke ecx li ne havas du en
sia salono. Ho, li havas ecx ne unu. Mi mortfalu surloke se mi ne diras
la veron."
Sxiaj belaj okuloj largxigxis pro surprizo kaj sxi diris malrapide kun
speco de miro en la vocxo:
"Kiel strange! Kiel nekredeble! Oni apenaux povas koncepti tion. Cxu
li estas avara?"

"Ne--ne temas pri tio. Li ne maltrankviligxas pri la kosto. Sed, nu, ho,
nu, vi scias, tio povus sxajni pompega. Jes, jen estas la ideo. Li estas
simpla viro kaj malbonvolas sin meti en elmontradon."
"Nu, tia humileco tauxgas," diris Laskino, "se ni ne troigas la aferon.
Sed kiel aspektas lia logxejo?"
"Nu, devige gxi aspektas malplene kaj malfinkonstruite, sed--"
"Mi povas kredi tion! Mi neniam auxdis tiajxon. Cxu gxi estas bela
logxejo--tio estas, alirilate?"
"Suficxe bela, jes. Oni ege alttaksas gxin."
La knabino silentis dum kelke da tempo kaj sidis reveme, rongxante
kandel-ekstremajxon, versxajne strebante trapensi la aferon. Finfine sxi
iom flankenskuis la kapon kaj sciigis decidige sian opinion:
"Nu, laux mi, estas speco de humileco kiu estas en si speco de pompo,
kiam vi penetras la temon gxismedole. Kaj kiam viro kapablas elporti
la koston de du forjxetakvujoj en sia salono sed malkonsentas ilin meti
tie, povas esti ke li estas auxtente humilmensa, sed centoble pli eblas ke
li nur strebas atentigi la publikan rigardon. Laux mia jugxo via S-ro
Vanderbilto scias kion li faras."
Mi entreprenis modifi tiun verdikton, opiniante ke
du-forjxetakvujoj-normo maltauxgas por taksi homojn laux tutmonda
skalo kvankam gxi suficxe tauxgas en propra socia medio. Sed la
opinio de la knabino estis fiksita kaj mi ne sukcesis sxin konvinki.
Baldaux sxi diris:
"Cxe vi cxu la ricxuloj havas dormbenkojn tiel bonajn kiel la niaj, kaj
faritajn el belaj largxaj glaciblokoj?"
"Nu, ili estas iom bonaj, suficxe bonaj. Sed ili ne estas faritaj el
glaciblokoj."
"Mi ege scivolas. Kial ili ne estas faritaj el glaciblokoj?"

Mi klarigis la malfacilajxojn pri tio kaj la alta kosto de glacio en lando
kie necesas atente kontroli vian glaciliveriston, sen kio via glacifakturo
pezos pli ol via glacio. Tiam sxi demandis krivocxe:
"Nekredeble! Cxu vi acxetas vian glacion?"
"Jes ja, devige, karulino."
Sxi eligis ventegon da senruza ridado, kaj diris:
"Ho, neniam mi auxdis similan stultajxon! Do, estas abundego da gxi.
Gxi havas nenian valoron. Vi konsideru! Glacio gxis distanco de cent
mejloj videblas en la nunega momento. Mi ne konsentus intersxangxi
fisxvezikon kontraux la tuta amaso da gxi."
"Nu, vi diras tion cxar vi ne scipovas gxin taksi, vi provinca
simplamensulineto. Se vi disponus tiun glacion en Nov-Jorko dum la
somero, intersxangxe de gxi vi povus acxeti cxiujn balenojn de la
merkato."
Sxi rigardis min dubeme kaj diris:
"Cxu vi parolas honestavorte?"
"Neprege. Tion mi prijxuras."
Tio meditemigis sxin. Baldaux sxi diris, kun eta suspiro:
"Placxus al mi ekpovi logxi tie."
Mi nur celis provizi sxin per valornormo kiun sxi scipovus kompreni.
Sed mia celo mistrafis. Mi nur naskigis en sxi la supozon ke en
Nov-Jorko balenoj estas abundaj kaj