Si Tandang Basio Macunat
The Project Gutenberg EBook of Si Tandang Basio Macunat
by Fray Miguel Lucio y Bustamante This eBook is for the use of
anyone anywhere at no cost and with almost no restrictions whatsoever.
You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project
Gutenberg License included with this eBook or online at
www.gutenberg.net
Title: Si Tandang Basio Macunat
Author: Fray Miguel Lucio y Bustamante
Release Date: June 4, 2005 [EBook #15981]
Language: Tagalog
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK SI
TANDANG BASIO MACUNAT ***
Produced by Tamiko I. Camacho, Jerome Espinosa Baladad and PG
Distributed Proofreaders.Special thanks to Elmer Nocheseda.
Si Tandang Basio Macunat
Salitang Quinatha ni Fray Miguel Lucio y Bustamante Religiosong
Franciscano...
May lubos na capahintulutan
MANILA.----1885
Imp. de Amigos del Pais, Calle de Anda, num. 1.
PAONAUA SA MANGA TAGALOG NA MACABABASA NITONG
SALITA.
Ang pagcatha co nitong salitang ito,i, naguing parang isang calibangan
co sa aquing sariling buhay; nguni,t, mayroon din acong hinahangad
dito sa aquing salita,t, calibangan.
Ang aquing hinahangad, ay hindi co sasabihin sa manga bumabasa, ó
naquiquinig nang pagbasa nitong aquing isinulat, cundi sasabihin co
lamang, na ang cahalimbaua nitong quinatha cong salita, ay isang
dayap.
Anoman ang laqui nang dayap, at maguing ano ang caniyang ganda at
caquinisan nang balat, ay cundi ninyo pigain, ay uala cayong
macucuhang gatas doon cundi amoy lamang at sucat.
¡Caya bahala ang bumabasa ó naquiquinig, na pumiga nitong salita,
cung ibig nilang cunin ang gatang napapalaman dito!
Ang totoong bilin co sa manga íniibig cong tagalog, ay houag baga
basahin nila itong salitang ito, na palactao-lactao, na parang inuugali
nilang basahin ang manga libro, at cung magcagayo,i, marahil
magcacamali sila, palibhasa,i, ang lamang nitong salita,i, parang isang
usap; caya cailangang paquingan ang magcabilang parte, at
pagtimbang-timbangin ang canilang manga catouiran, nang macuha
ang catotohanan.
Ang isa cong pang bilin sa canila, ay houag magtaca sila sa mga
guinagamit cong uica:--_ama, tatay, amba_,--_ina, nanay, inda_,--sa
pagtotoo nang ama,t, ina; sapagca,t, iyang lahat na manga pangalang
iya,i, para-parang guinagamit sa iba't ibang bayan ó Provincia.
At sa catapusan ay ipinamamanhic co sa manga tagalog na macagagasa
ó macariringig nitong gaua cong ito, na ipatauad nila sa aquin ang
manga caculangan co sa pagsasalita, sapagca,t, aco,i, hindi tagalog,
cundi castila rin, baga man Padre, na totoong nagmamahal sa canila.
_Fr. Miguel Lucio y Bustamante._
ADVERTENCIA A LOS NO TAGALOS QUE LEAN U OIGAN
LEER ESTE CUENTO
Mucho, y hasta interesante, podria decir sobre el idioma tagalog y sobre
otros incidentes de actualidad, que no dejan de relacionarse con el
citado idioma; pero ni la ocasion, ni la pequeña, por no decir nula,
importancia del presente cuento se prestan á ello.
Po eso he de concretarse á mis lectores no tagalos que, en este mi
insignificante trabajo, hago uso de no pocos términos castellanos; de
unos por ser técnicos, que no admiten sustitucion; de otros, porque
están ya tagalizados, y son de uso comun; y de otros en fin, porque,
aunque pudieran muy bien ser reemplazados por otros propios del, (aun
no bien conocido), idioma tagalog, sería necesario echar mano de mas
palabras, para espresar el sentido.
Poco é insulto es lo que presento á mis lectores no tagalos, pero aun asi
y todo creo, (y dispenseme esta inmodestia), que no dejarán de
encontrar algo que no les desagrade en este escrito.
Tambien advierto que en la prosodia y sintaxis me he atenido
frecuentemente á la prosodia y sintaxis españolas.
Añadiendo por último que el idioma tagalog está en crisis, en esa crisis,
por la que han pasado casi todas las lenguas é idiomas, sobre cuya
circunstancia, echaría yo ahora, de muy buena gana mi parrafito, mas ó
menos estenso, y mas ó menos certado, pero al fin un parrafito; mas,
dadas las condiciones actuales, opino que basta y sobra con lo dicho,
que no dejaran de comprender los que, despues de haber estudiado con
alguna detencion ó atencion el idioma tagalog, esten ademas al
corriente de lo que sucede y pasa......
_Fr. Miguel Lucio y Bustamante_
SI TANDANG BASIO MACUNAT
Sa aquing manga paglacad-lacad, at pagdalao-dalao sa manga
bayan-bayan dito sa Filipinas, ay nacarating aco sa isang bayang ang
ngala,i, Tanay sa Distrito nang Morong.
Aco,i, napatiguil doon nang dalauang lingo, at dito sa pagtira cong ito,i,
naguing caquilala co ang isang matanda na ang ngala,i, si Gervasio
Macunat, at cung tauaguin doo,i, si Tandang Basio.
Malaqui ang pagcauili co sa matandang yaon, palibhasa,i, matalinong,
masayahin, at matalas na matalas ang caniyang bait at pagiisip.
Gabi-gabing ualang sala,i, pinaroroonan co siya sa caniyang bahay, at
doon nagsasalitaan cami nang sari-sari, hanggan sa malalim na ang gabi,
at cung minsan ay inuumaga pa cami sa aming pagsasalitaan.
Dito sa aming manga
Continue reading on your phone by scaning this QR Code
Tip: The current page has been bookmarked automatically. If you wish to continue reading later, just open the
Dertz Homepage, and click on the 'continue reading' link at the bottom of the page.