Reizen en vechten in het Zuiden van de Philippijnen

Reizen en vechten in het Zuiden
van de Philippijnen

The Project Gutenberg EBook of Reizen en vechten in het Zuiden van
de
Philippijnen, by Reginald Kann This eBook is for the use of anyone
anywhere at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You
may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project
Gutenberg License included with this eBook or online at
www.gutenberg.net
Title: Reizen en vechten in het Zuiden van de Philippijnen De Aarde en
haar volken, Jaargang 1908
Author: Reginald Kann
Release Date: September 4, 2005 [EBook #16642]
Language: Dutch
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK REIZEN EN
VECHTEN IN HET ZUIDEN ***

Produced by Jeroen Hellingman and the PG Distributed Proofreaders
Team

Reizen en vechten in het Zuiden van de Philippijnen.
Naar het Fransch van Reginald Kann.

Ik kwam op het eind van Januari 1906 te Manilla met het plan, de
organisatie der inlandsche troepen te bestudeeren, die de Amerikanen
op de Philippijnen hadden gevormd. Ik stelde mij voor, mij dadelijk in
verbinding te stellen met den militairen gouverneur, ten einde de
inlichtingen te verkrijgen, die ik bij mijn onderzoek noodig had; maar
ik vernam, dat de commandant van het bezettingscorps op het punt
stond zich in te schepen, om naar de Vereenigde Staten te vertrekken en
dat zijn opvolger, generaal Wood, eerst over veertien dagen of drie
weken zou aankomen, om hem te vervangen. Ik was dus verplicht al
wachtend, den steun in te roepen van de civiele autoriteiten.
Het burgerlijk bestuur van den Archipel is sedert April 1900
geconstitueerd door een commissie, bestaande uit acht leden, van wie
vijf Amerikanen en drie Philippino's zijn. Die commissie is belast met
het ontwerpen van wetten en moest, nadat ze door het Congres van
Washington bekrachtigd waren, de wetten van kracht doen zijn en voor
de naleving waken; met dat doel is aan de vijf amerikaansche leden,
boven en behalve hun wetgevende macht, ook ministeriëel gezag
toegekend.
Op die wijze zijn in het leven geroepen de departementen van
Binnenlandsche Zaken, van Handel, en Politie, van Openbaar
Onderwijs en van Justitie en Financiën; de vijfde amerikaansche
commissaris neemt den titel aan van gouverneur-generaal zonder
bepaald aangewezen functies. Deze organisatie, met de opeenhooping
van macht, is mogelijk geworden door de zeer uitgebreide
prerogatieven, gegund aan de provinciale gouverneurs, die met de
commissie in betrekking staan door tusschenkomst van den
Uitvoerenden Secretaris. Tot dien ambtenaar wendde ik mij met een
schrijven van den franschen consul, waarbij mij op het hart werd
gedrukt, geen misbruik te maken van des heeren Fergusson's tijd, daar
hij de meest bezette man was op de Philippijnen.

De echt amerikaansche manier, waarop de heer Fergusson audiëntie
verleent, de juistheid, waarmee hij zijn ondervrager op de hoogte
brengt van hetgeen deze verlangt te weten, vergunt mij te zeggen, dat
als niemand het drukker heeft dan hij in den Archipel, ook niemand
actiever en practischer en beter ingelicht is.
Ik begaf mij rechtstreeks van het consulaat naar het paleis van de
Ayuntamiento, waar de leden van de regeering zetelen. De portier
deelde mij mee, dat de heer Fergusson aanwezig was en dat zijn
kantoor zich op de eerste verdieping bevond. Ik ging naar boven, maar
zocht te vergeefs naar een bediende of zelfs een jongen, wien ik mijn
kaartje ter hand kon stellen en den brief van den consul, om een
audiëntie aan te vragen. Ik dwaalde lang in een doolhof van gangen en
vond ten slotte een half openstaande deur met het opschrift erboven:
"Executive Secretary".
Er kwam een geluid van stemmen uit het vertrek. Na eenige aarzeling
klopte ik meermalen aan de deur, en daar ik in het geheel geen
antwoord kreeg, besloot ik binnen te treden. Er was in de kamer als
eenig ameublement een rij stoelen, bezet door verscheiden bezoekers,
Amerikanen en Philippino's, en een lessenaar, waarachter de heer
Fergusson was gezeten. Zonder het woord tot mij te richten, gaf hij mij
een wenk, om te gaan zitten naast de andere personen, wier verzoeken
hij met een paar woorden afdeed, terwijl hij met eenzelfde gemak
Engelsch als Spaansch sprak.
Toen mijn beurt kwam, nam hij kennis van den brief, die mij bij hem
introduceerde, en verzekerde mij daarna in vriendelijke woorden en
even vrij van étiquette als zijn ontvangst was geweest, dat hij alles, wat
hem mogelijk, zou doen, om mij de vervulling van mijn taak
gemakkelijk te maken. "De eenige man, die u werkelijk van dienst kan
zijn", voegde hij erbij, "is generaal Wood, die op het oogenblik in het
Zuiden is. Ik raad u aan, hem hier af te wachten, want als u hem gingt
zoeken, zoudt u gevaar hebben, hem mis te loopen. Wat onze
inlandsche troepen aangaat, die bestaan zoowel uit geregelde troepen,
die wij 'native scouts' of