Reizen en vechten in het Zuiden van de Philippijnen | Page 4

is een der ernstigste grieven van de Philippino's tegen de nieuwe meesters, die de taak op zich hebben genomen, om hen te besturen. Niet enkel is geen spoorweg aangelegd, maar zelfs het wegennet wordt zeer slecht onderhouden en weinig uitgebreid, ofschoon dat de voorwaarde is voor de welvaart der boeren, die hun waren aan de markt moeten brengen en naar de havens van uitvoer. De inboorlingen klagen ook over de zelfzucht der gezaghebbers uit Amerika in het verdeelen der middelen van gemeenschap, als ze die een enkele maal in het leven roepen. Bijna altijd komen de ondernomen werken slechts aan de amerikanen zelf ten goede en strekken in geringe mate ten voordeele van de massa der bevolking.
Dat is bij voorbeeld het geval met de talrijke wegen, die de garnizoenen uit het binnenland in gemeenschap stellen met de aanlegplaatsen aan de kust. Men kan eveneens als voorbeeld wijzen op den met groote kosten aangelegden spoorweg in de provincie Benguet, om toegang te geven tot het hooge plateau van Baguio, waar de regeering voornemens is, een sanatorium te laten bouwen voor de hooge burgerlijke ambtenaren en militairen, die in de warmste weken naar een koeler klimaat moeten gaan. Dit werk heeft het budget der eilanden bezwaard met niet minder dan 12 millioen francs, en het is zoo slecht uitgevoerd, dat op sommige punten van den weg de overstroomingen hem periodiek maken tot een pad, voor rijtuigen onbruikbaar, zoodat de toeristen verplicht zijn, te paard te reizen en hun bagage per muildier te laten vervoeren. Op andere wegen van den Archipel heeft men nog minder schitterende resultaten verkregen.
De strategische weg, die de garnizoenen van Malabang en Parang verbond en die ook groote uitgaven noodig heeft gemaakt, is geheel door den plantengroei overweldigd, zoodat er thans geen spoor meer van over is, en men zich nu niet van den eenen naar den anderen post kan begeven dan over zee, ofschoon ze maar tien kilometer van elkaar verwijderd zijn. Die middelmatige resultaten zijn gemakkelijk te begrijpen, als men zich voor den geest roept, op welke manier de amerikaansche ingenieurs hun wegen aanleggen op moerassige terreinen. In plaats van een verhooging aan te brengen op een solieden onderbouw en goten open te laten voor de afvloeiing van het water, bepalen ze zich er toe, zoo maar op den grond de ruw bewerkte boomen neer te leggen; dat noemt men de corduroy. De schokken over den hobbeligen weg zijn een marteling voor de reizigers, en het duurt gewoonlijk niet lang, of die boomen zakken in den grond, worden met aarde overdekt, de weg verdwijnt snel en het werk kan weer van voren af aan beginnen.
Ik was sedert veertien dagen in Manilla, en na de kantoren van de militaire administratie te hebben bezocht, enkele garnizoenen uit den omtrek en een aantal kerken, begon ik onder den indruk te komen van de aanstekelijke loomheid, die iemand overvalt in de hoofdstad der Philippijnen, toen men mij kwam meedeelen, dat de nieuwe commandant terug was en mijn bezoek verwachtte op zijn kantoor in het fort Santiago.
Generaal Leonard Wood is een der voornaamste officieren uit het leger der Vereenigde Staten en zeker degene, wiens loopbaan het snelst is gemaakt en over wiens carrière het meest is gesproken. Acht jaar geleden, vóór den oorlog met Spanje, diende hij als officier van gezondheid en had nooit een zuiver militaire betrekking bekleed; maar hij had al de aandacht getrokken door zijn vakkennis en door onderzoekingsreizen in het Noorden van Mexico. President Mac Kinley benoemde hem tot geneesheer op het Witte Huis, en daar maakte hij kennis met een der voornaamste republikeinsche leiders, den heer Theodoor Roosevelt, den lateren President, wiens vriend hij weldra werd.
Toen brak de oorlog op Cuba uit. De heer Roosevelt, die er de voornaamste aanstichter van was geweest, wenschte ook zijn deel te hebben van de gevaren en van den roem, die de strijd aan zoovelen van zijn landgenooten bracht, en had het denkbeeld om met zijn vrienden uit de salons van New-York en van de ranches uit het Verre Westen een regiment van vrijwilligers te vormen. Op het laatste oogenblik deinsde hij er voor terug, zelf het commando op zich te nemen, want hij wist volstrekt niets van militaire quaesties en was niet zeker, of hij wel de ervaring en de kennis bezat, noodig voor de leiding van verscheiden escadrons. Bij die gelegenheid dacht hij aan generaal Wood, die zijn geheele leven in de garnizoenen en in de kampen had gesleten, en stelde dien aan het hoofd van zijn corps, terwijl hij voor zichzelven den graad en de bezigheid van luitenant-kolonel bewaarde.
Nauwelijks was de veldtocht begonnen, of de latere president gaf er zich rekenschap van, dat zijn bezwaren overdreven waren geweest en hij voelde zich volkomen in staat, zijn mannetjes te leiden zonder de hulp van wien ook; zoo werd kolonel