Reis door Griekenland | Page 4

en wagen. Slechts vrije Hellenen van onbesproken gedrag, die zich gedurende zekeren tijd in een grieksch gymnasion geoefend hadden, mochten aan deze spelen deelnemen; ter bepaling van de volgorde moesten de kandidaten loten en zich voor het beeld van Zeus Horkios onder eede verbinden tot een eerlijken wedstrijd. De leiding van het feest behoorde aan de Eleaten, wier aanzienlijkste mannen als Hellanodiken (Hellenenrechters) de wedstrijden regelden en voor de stipte naleving der vastgestelde wetten en regelen zorgden. Het loon voor den overwinnaar bestond in een krans, gevlochten van de bladeren van den heiligen olijfboom, welke door een knaap, wiens beide ouders nog leefden, met een gouden mes werden afgesneden. De kransen werden in den tempel van Zeus, aan de voeten van zijn beeld, op eene prachtige tafel ten toon gesteld en door een der kamprechters den overwinnaars op het hoofd gedrukt, dat vooraf met een wollen band was omwonden; bij den krans voegde men nog een palmtak. De naam van den overwinnaar werd, met dien van zijn vader en van zijne vaderstad, door een heraut den volke bekend gemaakt. De overwinnaars mochten hun standbeeld in de heilige tempelruimte laten oprichten; hun werden feestmaaltijden aangeboden, en de beroemdste dichters, zoo als Simonides en Pindaros, verheerlijkten hen in hunne liederen. In hunne vaderstad werden de overwinnaars in triomf ingehaald en hun ter eere standbeelden opgericht. In Athene werden zij op staatskosten in het Prytaneon onthaald; in Sparta mochten zij in de onmiddellijke nabijheid des konings ten strijde gaan; zij waren van alle belastingen en diensten vrijgesteld en genoten nog andere belangrijke privilegi?n. Uit alle deelen van Griekenland en uit de afgelegenste grieksche volkplantingen stroomden tallooze toeschouwers naar het vierjaarlijksche feest; vrouwen evenwel werden daarbij niet, of misschien behoudens enkele uitzonderingen, toegelaten. Bovendien zonden de afzonderlijke staten plechtige gezantschappen, waartoe de voornaamste en aanzienlijkste mannen werden aangewezen. Optochten, processies, godsdienstige plechtigheden verhoogden den luister van het feest, waarmede niet alleen eene zeer druk bezochte jaarmarkt gepaard ging, maar waarvan ook dichters, redenaars, beeldhouwers en andere kunstenaars gebruik maakten om hunne werken aan het oordeel van eene zoo doorluchtige vergadering te onderwerpen. Bekend is de overlevering, dat Herodotos stukken uit zijn geschiedenis te Olympia zou hebben voorgelezen.--De bloeitijd dezer spelen valt in de derde en in de vijfde eeuw vóór Christus, tot op den peloponnesischen oorlog; maar ook daarna bleven zij in stand, ondanks de onophoudelijke oorlogen tusschen de grieksche staten en stammen, die met den gemeenschappelijken ondergang eindigden; zelfs nog in den romeinschen tijd werden zij gevierd, zij het dan ook niet meer met den vroegeren luister.

II
Na ons vertrek van Olympia, thans eene wildernis, volgen wij nog eenigen tijd de oevers der rivier, die door fraaie platanen worden overschaduwd, en komen dan aan een met pijnboomen begroeiden pas, die naar de kleine vallei van Phloka voert. De heuvelen zijn bekleed met italiaansche pijnboomen, vermengd met steeneiken, beuken, olmen en hooge varens. In de vlakte is het pad omzoomd door myrthen, acacias en witte rozenstruiken. In welige weiden grazen kudden van kleine, slecht gebouwde, maar gespierde en vurige paarden, die uitmuntend geschikt zijn voor tochten in het gebergte. In eene tweede vallei liggen, te midden van welbebouwde akkers en wijngaarden, de dorpen Strephia en Kokoura.
Voorbij het dorp Parbasena, waarvan de witte huisjes te midden van het geboomte verspreid liggen, maakt de weg plotseling eene kromming en voert door twee kleine riviertjes, die zich in den Alpheios uitstorten. Men legt zich hier voornamelijk toe op de kultuur van rozijnen, die voor de bewoners van Elis en Achaje eene hoofdbezigheid is geworden, en eene rijke bron van inkomsten, vooral sedert de phyloxera de fransche wijngaarden zoo goed als vernield heeft en dien ten gevolge de uit rozijnen bereide wijn in Europa aftrek heeft gevonden. De krenten, die mede hier worden gekweekt, worden hoofdzakelijk naar Engeland en Amerika uitgevoerd.
In eenige minuten komen wij aan de kleine stad Pyrgos, waarvan de witte huizen met hunne roode pannen daken een zeer goed effect maken te midden van de moerbezi?n-, citroen- en olijvengaarden. Na Kalamatta is Pyrgos een van de voornaamste steden van Morea. Wij stappen af bij een koopman, wiens schoonbroeder ik te Athene had gekend. Daar, als overal in Griekenland, werden wij op de meest gastvrije en hartelijkste wijze ontvangen. Wij vinden hier althans iets terug van de weelde en het comfort, waar wij, kinderen der overbeschaafde negentiende eeuw, niet buiten kunnen, en die ons het slechte logies in de bergstreken doen vergeten. Pyrgos, de residentie van den prefect van Elis, heeft eene bevolking van meer dan vierduizend zielen; in de laatste jaren zijn er vele nieuwe, ruime huizen verrezen, vooral sedert de landbouw vooruitgaat en aanzienlijke winsten afwerpt.
De stad ligt op een afstand van ongeveer twee uren gaans van de kleine haven van Katakolo, waar de grieksche mailbooten eenige malen per maand aanleggen, en van waar eigenaardige