Op Samoa | Page 8

hellingen van den berg
Tofu, als eerste proef, om de cultuur der theeplant op Samoa in te
voeren. Zij groeide uitstekend evenals een uitgestrekte aanplanting
cacaoboomen, die reeds rijke inkomsten opleverde.
Mijnheer Krüger had meer dan twee honderd werklieden in de plantage,
waarover hij het bestuur had; de meesten waren inboorlingen van de
Salomons- en Tonga-eilanden, allen flink gebouwde, groote mannen
van een donkere huidkleur, daar deze eilandbewoners tot het
Melanezische ras behooren.
De eerste Salomons-eilander, dien ik zag, maakte een zeer
eigenaardigen indruk op mij. Zijn gekroesd haar, dat wel zes decimeter
lang kon zijn, was met kalk wit gemaakt, zoodat ik eerst meende, dat de
man een pruik van vuil schapenvel op het hoofd gezet had. Toen ik
hoorde, dat zoowel directeur Krüger, als een der opzichters, den
werklieden orders gaven in een taal, die ik volstrekt niet verstaan kon,
legde mijn vriend Petersen mij uit, dat, daar de bewoners van de
afzonderlijke eilandengroepen allen verschillende talen spraken, men
genoodzaakt geweest was, wilde men met hen onderhandelen kunnen,
zich van verschillende idiomen te bedienen, die veel overeenkomst

hebben met het Chineesche Pidjin-Engelsch. Wij hadden nog enkele
uren vóór zonsondergang den tijd; directeur Beckmann gaf daarom op
de theeplantage, waarop wij ons juist bevonden, den wensch te kennen,
den top van den Tofuberg te bestijgen, vanwaar men een schoon
uitzicht moest hebben, zooals hij zich nog van een vroegere reis
herinnerde.
Het was een tamelijk vermoeiend en inspannend werk, om zich door
het dicht struikgewas, dat de helling van den berg tot den top bedekte,
heen te worstelen, want deze bevond zich wel ongeveer duizend voet
boven de theeplantage; maar onze moeite werd ruimschoots beloond,
door het verrukkelijk vergezicht dat zich daar aan ons oog vertoonde.
Noordelijk, bijna voor onze voeten, zagen wij Mulifanua en de geheele
oostkust tot de haven van Apia, met de landschappen Salapuala, Sasasa
en minstens nog tien andere Samoaansche dorpen, terwijl wij aan onze
linkerhand, in westelijke richting, eerst het eilandje Manono opmerkten,
dat door een koraalrif met de westkunst van Upolu verbonden scheen te
zijn; dan volgde het kleinste eilandje der geheele groep, Apolima, dat
nog niet volkomen twee Engelsche vierkante mijlen groot is, en verder
op verhief zich uit de zee, het groote Savaii, welks gebergte een hoogte
van meer dan vijfduizend voet bereikt. Tusschen den berg Tofu en de
noordkust strekte zich een groote vlakte uit, beplant met palmen,
broodvruchtboomen enz, waartusschen men uitgestrekte velden kon
opmerken, waarop de inlanders suikerriet, taro en yamwortels
kweekten. Zuidwaarts zag men niets dan de groote, oneindige zee.
Toen wij een paar uren later het stationsgebouw in Mulifanua weer
bereikt hadden, was ik weliswaar erg moede, maar toch bijzonder in
mijn schik over al het belangrijke en nieuwe, dat ik in den loop van den
dag gezien had. Den volgenden morgen keerde directeur Beckmann in
zijn boot naar Apia terug, terwijl ik onder leiding van den heer Krüger
mijn werkzaamheden begon. Deze bestonden voornamelijk in
boekhouden en het beheer voeren der kas. Het laatste was een zeer
eenvoudig werk, daar het slechts de uitbetaling betrof van het loon der
arbeiders op de plantage, en het salaris der opzichters; tot op heden had
mijn voorganger Petersen op zeer primitieve wijze boek gehouden,

volstrekt niet, zooals het op een handelskantoor behoort. Daar uit de
boeken de jaarlijksche afrekening met ons hoofdkantoor te Apia, zoo
nauwkeurig mogelijk moest opgemaakt worden, met bijvermelding
welke hoeveelheden der verschillende produkten uit de geheele
plantage, in den loop des jaars aan onze magazijnen en pakhuizen, door
bemiddeling van Mulina geleverd waren, moesten deze leveranties
nauwkeurig en stipt in de daarvoor bestemde boeken worden
opgeteekend. Toen ik de jonge Petersen op de talrijke vergissingen bij
het noteeren opmerkzaam maakte, antwoordde hij lachend: "Beste
vriend, ik had geen flauw begrip van boekhouderij, toen mijn
ondeugende neef mij naar Samoa liet komen; ik ben soldaat geweest en
versta van dien rommel verduiveld weinig. U zult die vervelende
boeken wel weer gauw in orde maken, en u moest eigenlijk blij zijn,
dat ik zoo weinig aanleg voor dezen handelstak heb, want anders had
men u hier in het geheel niet heengestuurd."
"Mijn luchthartige neef heeft hierin werkelijk gelijk, beste Arendt,"
zeide mijnheer Krüger, die juist bij de laatste woorden van Petersen het
kantoor binnen was gekomen. "Ik geloof, dat het het beste zou wezen,
als u onder de vroegere noteering van uw voorganger maar een streep
zettet, en van heden af maar op uw manier begont boek te houden. Ik
heb te weinig tijd gehad, om het werk van mijn neef op het kantoor
voldoende na te gaan, en eerst later heb ik de wanhopige verwarring
opgemerkt, die hij teweeggebracht heeft. Daar buiten in de plantage is
de jonge heer vrij wat beter op zijn plaats; hij heeft grooten tact om met
de werklieden om te gaan, die