Noli Me Tangere

Noli Me Tangere, by Jose Rizal

The Project Gutenberg EBook of Noli Me Tangere, by Jose Rizal This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at www.gutenberg.org
Title: Noli Me Tangere
Author: Jose Rizal
Translator: Pascual H. Poblete
Release Date: December 30, 2006 [EBook #20228]
Language: Tagalog
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK NOLI ME TANGERE ***

Produced by Tamiko I. Camacho, Pilar Somoza, and the Online Distributed Proofreading Team (http://www.pgdp.net). Thanks to the following for their help in making this project possible: Elmer Nocheseda, Jerome Espinosa Baladad, Matet Villanueva, Ateneo Rizal Library-Filipiniana Section, and the Filipinas Heritage Library. The ebook is being released in commemoration of Dr. Jos�� Rizal's 110th Death Anniversary on December 30, 2006. Handog ng Proyektong Gutenberg ng Pilipinas para sa pagpapahalaga ng panitikang Pilipino.(http://www.gutenberg.ph)

[Transcriber's note: Tilde g in old Tagalog which is no longer used is marked as ~g.]
[Paalala ng nagsalin: May kilay ang mga salitang "ng, mga," at iba pa upang ipakita ang dating estilo sa pag-sulat ng Tagalog na sa ngayon ay hindi na ginagamit.]
NOLI ME TANGERE
HUAG ACONG SALAN~GIN NINO MAN
[Larawan: Dr. Jose Rizal]
Dr. J. RIZAL
NOLI ME TANGERE
Novelang wicang Castila na tinagalog
NI
PASCUAL H. POBLETE
Kilalang manunulat at Tagapatnubay n~g m~ga unang Pamahayagang Tagalog.
?An��? Di bag�� caya macal��labas sa inyong man~ga dulaan ang isang C��sar? Tang�� na bag�� lamang macal��labas doon ang isang Aquiles, ang isang Orestes, �� Andr��maca?
?Aba! Cung ganyan namang uala na tayong namamasdan cung di ang m~ga nan~gan~gatungculan sa bayan, m~ga pari, m~ga alf��rez at m~ga secretario, ang m~ga h��sar, comandante at m~ga alguacil.
Datapowa't sabihin mo, ?an�� ang dakilang bagay na magagawa nang m~ga alibughang ito? ?Pang-gagalin~gan bag�� ang ganit��ng m~ga t��cas n~g m~ga di caraniwang gaw��?
?Was? Es d��rfte kein C?sar auf euren B��hnen sich zeigen?--Kein Achill, kein Orest, keine Andromacha mehr??
Nichts! Man sieht bei uns nur Pfarrer, Commerzienr?the,--F?hndriche, Secret?rs oder Husarenmajors.
?Aber, ich bitte dich, Freund, was kann denn dieser Misere--Gro?es begegnen, was kann Gro?es denn durch sie geschehn??
Schiller. Ang anino ni Shakespeare.
MAYNILA
Limbagan ni M. Fernandez PAZ, 447, Sta. Cruz. 1909

Ang sabing Noli me Tangere ay wikang latin. M~ga wika sa Evangelio ni San L��cas. Ang cahulug��n sa wikang tagalog ay Huwag acong salan~gin nino man. Tinatawag din nam��ng Noli me Tangere ang masamang bukol na nacamamatay na Cancer cung pamagat��n n~g m~ga pant��s na mangagamot.

Sa han~gad na ang m~ga librong NOLI ME TANGERE at FILIBUSTERISMO, na kinatha n~g Dr. Jose Rizal ay maun��wa at m��lasapang magaling n~g catagalugan, ang m~ga doo'y sinasabing nagpapakilala n~g tunay nating calayaan at n~g dapat nating gawiin, at nacapagpapa��lab, nam��n n~g nin~gas n~g ating puso sa pag-ibig sa kinamulatang lupa, minatapat cong ipalimbag ang isinawikang tagalog na m~ga librong yaon, sa dahilang sa bilang na samp��ng millong (sampong libong libo) filipino, humiguit cumulang, ay walang dalawampong libo ang tunay na nacatatalos n~g wicang castila na guinamit sa m~ga kinathang ya��n.
Cung pakinaban~gan n~g aking m~ga calahi itong wag��s cong adhica, walang cahulilip na towa ang aking tatamuhin, sa pagca't cahit babahagya'y nacapaglicod ac�� sa Inang-Bayan.
Maynila, unang araw n~g Junio n~g taong isang libo siyam na raan at siyam.
Saturnina Rizal ni Hidalgo,
��
NENENG RIZAL.

=NOLI ME TANGERE=
Catha sa wicang castila ni
=Dr. Jos�� Rizal=
at isinatagalog ni
=Pascual H. Poblete=

=SA AKING TINUBUANG LUPA=[1]
N��tatal�� sa "historia"[2] n~g m~ga pagdaralit�� n~g sangcataohan ang is��ng "c��ncer"[3] na lubh��ng n��pacasama, na bahagya na l��mang m��salang ay hum��hapdi't napupucaw na roon ang lubh��ng makikir��t na sak��t. Gay��n din naman, cail��n mang inibig cong ic��w ay taw��guin sa guitna n~g m~ga b��gong "civilizaci��n"[4], sa han~gad co cung minsang caulayawin co ang sa iyo'y pag-aalaala, at cung minsan nama'y n~g isumag co ic��w sa m~ga ib��ng lupa��n, sa tow? na'y napakikita sa akin ang iyong larawang ��rog na may tagl��y n~g gay��n ding c��ncer sa pamamayan.
Palibhasa'y nais co ang iyong cagalin~gang siy��ng cagalin~gan co rin nam��n, at sa aking paghanap n~g lalong mabuting paraang sa iyo'y paggam��t, g��gawin co sa iyo ang guin��gaw�� n~g m~ga tao sa ��na sa canilang m~ga may sak��t: canil��ng itin��tanghal ang m~ga may sak��t na iyan sa m~ga baitang n~g sambahan, at n~g bawa't manggaling sa pagtawag sa Dios ay sa canil��'y ihatol ang is��ng cagamutan.
At sa ganit��ng adhica'y pagsisicapan cong sip?ing wal��ng an�� mang pacundan~gan ang iyong tunay na calagayan, tatalicwas��n co ang is��ng bahagui n~g cumot na nacat��takip sa sak��t, na an�� pa't sa pags��y�� sa catotohanan ay ih��handog co ang lah��t, samp? n~g pagmamah��l sa sariling dan~g��l, sa pagc��'t palibhasa'y an��c mo'y tagl��y co rin nam��n ang iyong m~ga caculan~g��n at m~ga carupuc��n n~g p��s��.
Ang Cumatha.
Europa, 1886.
TALABABA:
[1] A mi p��tria, ang sabi sa "original" na wicang castil��. Ang sabing "p��tria" ay wal��ng catumbas sa w��c�� natin cung d?: ang tinubuang lup��, ang tinubuan bayan, ang kinaguisnang bayan, ang kinamulatang bayan, at iba