Mga Dakilang Pilipino | Page 2

nagi~g pahiyas, at sa kapanahunan nam��n, ay sa m~ga pagyayari~g lum��luta~g ku~g minsan ay sa bugs? n~g kapusuk��n, kalupit��n, �� kabayanihan kaya na pawang may sarili~g samy?, na ku~g ib��buk��d ay tah��s na pakikinaba~gan up��~g makayari tayo sa ati~g m~ga bat�� n~g m~ga diwang malalak��, kalooba~g matitibay, k��lolw��~g d? mag��gip�� n~g m~ga panuy�� at hinuhod y��yama~g tah��s na gum��gal��w sa udy��k na n��sasalig sa pinakamara~g��l sa lah��t n~g udy��k na dili ib��'t n~g mani~gas na pagasa~g magi~g tap��t na an��k n~g baya~g tinubuan.
Ihin��hand��g namin sa kabataan n~g lahi~g Tagalog a~g m~ga hapy��w, sip��, at sin��p na it�� sa m~ga panitik n~g m~ga lalo~g lit��w na tao~g ami~g hinugutan n~g m~ga in��akala~g karapatdapat basahin, makilala, at pagaralan n~g ati~g m~ga bat�� sa m~ga unang bugs? n~g pagaaral, bilang paghahanda sa kanil�� na ma~gig��~g matit��bay na mu��g n~g ati~g ihin��hand��~g baya~g malus��g, malay�� at karap��tdapat sa isa~g buk��s na malay��.
At sa pagasa~g a~g ta~gkilik n~g m~ga mambabasa ay igagawad sa amin, ay lumuwal a~g sa langit ng Bayang Pilipinas, na tagl��y a~g lah��t n~g kakanyah��n n~g isa~g bag��~g hugis na bab��sahin.
Bila~g pa~galawa~g akl��t na ami~g il��lathal�� ay d? iba't "Ang aklat ng tagalog" na m��lalathal�� sa dalaw��~g wik��, �� sa malinaw na sabi ay sa Tagalog at Ingles, na k��pag��aralan n~g m~ga lihim na in��i~gatan n~g wik��, bu~ga n~g is��~g matam��~g pagsisinop. Dito ay magkatulo~g kami ni Dr. Paul Rodr��guez Verzosa, is��~g dalubhas��~g mapagsuys��y n~g m~ga kapakanan n~g wik�� at lahi~g Tagalog.
At pa~gatl�� sa ta��~g it�� ay isusun��d namin a~g is��~g. Maikling Balarila na k��sisinup��n n~g m~ga alituntunin at para��n n~g wik�� sa kany��~g kakayah��n, m~ga paglalapilap�� sa tulo~g na~g m~ga tipik at pagbabago n~g m~ga diw�� n~g salit�� sa pamamagitan n~g paguulit n~g panti~g �� ug��t kaya sa ~gayon sa kahili~gan n~g sin��~g.
Um��asa kami na sa pamamagitan n~g ta~gkilik n~g m~ga P��aralan at n~g b��ya~g mahiligin sa pagaaral ay s��sapit tayo sa pagkakaro��n n~g is��~g Bat��s na k��kali~g�� sa ati~g m~ga katha na ha~gg�� ~gay��n ay l��luta~gluta~g sa dagat na wal��ng pamp��~g n~g kapabayaan.
Ku~g magkakagay��n ay matitiy��k nami~g a~g wala~g maliw na punyag? n~g Kapulungang Balagtas na ami~g kin��aaniban ay d? naaksat ma��asaha~g pag��anihan n~g m~ga sagana~g biyay��.
Jose N. Sevilla.

=ALI MUDIN=
Si Ali Mudin ay is�� sa m~ga lalo~g n��pabant��g na Sult��n sa Hul��. Siy�� ay an��k ni Maula na napabila~g sa m~ga lalo~g lit��w na Har�� sa n��ba~gg��t na Pul?. A~g magam��~g it�� kail��n ma'y hind? napasuko na~g hukb��~g kastil�� an�� ma~g sikap n~g ginawa up��~g lupigin a~g kanila~g kaharian.
Na~g humalili si Ali Mudin sa kany��~g am�� ay sinikap n~g m~ga kastil�� na magtam�� sa kany�� n~g is��~g k��sunduan, at sapagka't si Ali Mudin ay maibig��n sa kapayapaan ay nagpadal�� sa Maynil�� n~g lim��~g sug��, niyao~g Enero n~g 1737 up��~g makipagtalo sa m~ga mu~gkahi~g k��sunduan n~g m~ga k��stil��.
Sa m~ga sugo~g it�� ay kabila~g sin�� Dadia Deila, Radia Poot Salikaya at si Panduta Mahomed Ismalis. Ang m~ga sug��~g it�� n~g Sultan na si Ali Mudin ay siy��~g na~gasiw�� sa pakikipagk��sund? sa m~ga kastil�� na pinagtibay niya sa Hul��, at sa pinagk��sundu��n ay nabibila~g a~g m~ga sum��sun��d:
I.--Maghahari sa dalaw��~g pa~gk��t na nagkak��sund? a~g kapayapaan.
II.--A~g dalaw��~g pa~gk��t, o a~g m~ga moro at m~ga kristiano ay magt��lulo~g na makipagbaka sa alin ma~g kaaway nila~g dalaw��.
III.--Magk��karo��n sil��~g dalaw�� n~g malaya~g pagkak��lakalan.
IV.--Sakali~g sino man sa dalaw��~g dako ay puminsal�� sa ka~gino man sa kanil�� o maghasik n~g sigal��t sa is�� sa kanil��, a~g naminsal�� o sanh? n~g kapinsalaan ay magb��bayad sa pininsal�� n~g is��~g halag��~g h��hig��n n~g napinsal��.
V.--Magpap��litan n~g bihag.
Si Ali Mudin ay nag��~g tunay na Har��, at a~g kany��~g kapa~gyarihan ay kinilala n~g m~ga kastil�� ha~gga~g sa niy��o~g ta��~g 1749 ay sumir�� sa k��sunduan a~g m~ga kastil�� at si Ali Mudin ay n��bihag at dinal�� sa Maynil�� niya��~g Enero n~g ta��~g n��ba~ggit.
Sa pagk��bags��k ni Ali Mudin ay humalili si Bantilan, is��~g dakila~g Dat�� n~g panah��~g ya��n.
Nanahanan sa Maynil�� si Ali Mudin na kasama n~g kany��~g an��k na si Israel na pinahintulutan n~g m~ga kastil�� na makapa~garal sa P��aral��~g San Jos��. Sa bo��~g panah��~g ipinakipamayan ni Ali Mudin sa pili~g n~g m~ga kristiano ay nahikayat na pabiny��g at a~g pa~gala~g iginawad sa kany�� ay Fernando I.
Pagkalipas n~g il��~g panah��n, ay sinikap n~g Gobernador Obando na si Ali Mudin ay m��bal��k sa kany��~g pagk�� Har��, at si Ali Mudin kasama n~g il��~g sasaky��~g pun? n~g kawal ay tumulak na patu~go sa Hul�� binaka nil�� a~g m~ga kut�� ro��n ha~gg��~g sa na~g d? na m��ipagta~ggol n~g m~ga moro ay kanil��~g napasuk�� at is��~g panibago na nam��~g k��sunduan a~g linagda��n n~g m~ga moro at n~g m~ga kagaw��d n~g m~ga kastil��.
A~g m~ga sasaky��n ay lumayag na patu~go sa Zamboanga at sa pagka't di nakasama si Ali Mudin sa m~ga kastil�� sa pagtulak na yaon ay sinapantah�� n~g m~ga kastil�� na siy�� ay nagtaks��l, at siy��, kasama n~g mahigit na dalaw��~g da��~g kasamah��n ay dinakip at mul��~g ibinalik sa Maynil�� at ibinila~gg?