La Legendo de Dorm-Valeto

Legendo de Dorm-Valeto, by
Washington Irving

Project Gutenberg's La Legendo de Dorm-Valeto, by Washington
Irving This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and
with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away
or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included
with this eBook or online at www.gutenberg.org
Title: La Legendo de Dorm-Valeto
Author: Washington Irving
Translator: Edwin Grobe
Release Date: September 16, 2006 [EBook #19293]
Language: Esperanto
Character set encoding: ASCII
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK LA
LEGENDO DE DORM-VALETO ***

Produced by Robert L. Read, William Patterson and the Online
Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net

KLASIKAJ USONAJ NOVELOJ

WASHINGTON IRVING (1783-1859)

La Legendo de Dorm-Valeto

Esperantigis EDWIN GROBE

1998 Eldonejo-Arizona-Stelo 1620 North Sunset Drive Tempe,
Arizona 85281-1550 Usono

"LA LEGENDO DE DORM-VALETO" Unua Eldono: Majo 1998
Origina Anglalingva Titolo: "THE LEGEND OF SLEEPY HOLLOW"

LA LEGENDO DE DORM-VALETO
Malkovrita inter la Dokumentoj de Forpasinta Didriko Knikerbokero
En la sino de unu el tiuj ampleksaj krekoj dentantaj la orientan bordon
de Hudsono-Rivero, cxe tiu largxa pligrandigxo de la akvovojo nomita
fare de la antikvaj Nederlandaj navigistoj Tapan-Lago, kaj kie tiuj lastaj
cxiam antauxzorge malaltigis siajn velojn, petante la protekton de
Sankta-Nikolao dum la transnavigado, kusxas eta merkatvilagxo
nomigxanta cxe kelkaj Verda-Vilagxo sed kiu pli kutime kaj pli tauxge
nomigxas Lanto-Vilagxo.
Tiun nomon, lauxonidire, elpensis antauxtempe la estimataj
dommastrinoj de la apudsituanta regiono pro enradikigxinta inklino de
siaj edzoj lanti cxe la vilagxa trinkejo en merkatotagoj. Kia ajn estu tio,
mi ne garantias la fakton. Mi aludas gxin nur dezirante esti preciza kaj
auxtenta.

Ne malproksime disde tiu vilagxo--povas esti du mejlojn for--situas
valeto, aux pli bone dirite, tersino, cxirkauxate de altaj montetoj, kiu
estas unu el la plej trankvilaj lokoj de la tuta mondo. Malgranda rojo
trafluetas gxin, murmurante nur suficxakvante por lulripozigi
preterpasanton. Malofta koturnfajfo aux pegklako estas preskaux la sola
sono kiu iam interrompas la konstantan trankvilon.
Mi tion memoras, ke kiam mi estis junulo, mia unua provo pri
sciurcxasado okazis en bosko de altaj juglandarboj kiu ombras unu
flankon de la valo. Mi vageniris gxin je tagmezo kiam la tuta naturo
precipe silentis kaj min ektimigis la bruego de mia propra pafilo kiam
gxi rompis la cxirkauxantan sabatan trankvilon kaj gxin dauxrigis kaj
resonigis ties koleraj ehxadoj. Se iam mi dezirus ripozejon kie povi
retirigxi, forlasinte la mondon kaj ties distrajxojn, kaj pasigi revante la
etan restajxon de maltrankvila vivo, mi konas nenian ejon pli tauxgan
ol tiu valeto.
Pro la senmova trankvilo de la loko kaj la kurioza karaktero de ties
logxantoj, kiuj estas posteuloj de la originaj Nederlandaj koloniintoj,
tiu protektata valeto de longa tempo nomigxas DORM-VALETO kaj
ties rustikajn logxantojn oni kromnomas DORM-VALETANOJ tra la
tuta najbara regiono. Dormiga aux reviga influo sxajnas superpendi la
valeton kaj penetri la etoson mem. Iuj diras ke sorcxis la lokon grava
Germana kuracisto dum la fruaj tagoj de la kolonio. Aliaj diras ke
maljuna Indiana tribestro, sxamano aux magiisto de sia gento, okazigis
indigxenajn ritojn tie antaux ol malkovris la landon Mastro Hendriko
Hudsono.
Certe estas ke la loko dauxre agas subrege de iu magia potenco kiu
trudas sorcxon al la mensoj de la tieaj bonhomoj, promenigante ilin en
seninterrompa songxado. Ili estas adeptoj pri cxiuj specoj de mirigaj
kredoj, emas sperti trancojn kaj viziojn, ofte vidas strangajn eventojn,
auxdas muzikon kaj vocxojn en la aero. La tuta regiono abundegas je
lokaj rakontoj, hantitaj pejzagxoj kaj krepuskaj supersticxoj. Steloj
falas kaj meteoroj brilegas pli ofte super tiu valeto ol en aliaj partoj de
la lando, kaj Inkubo, kun tuta armeo da Inkubidoj, gxin utiligas kiel
plej sxatatan ludejon.

La rega fantomo kiu hantas tiun sorcxitan regionon tamen kaj sxajnas
estri cxiujn aerajn potenculojn, estas senkapa rajdanto. Kelkaj
regionanoj raportas ke gxi estas la fantomo de Hesa soldato kies kapon
forportis kanonkuglo okaze de sennoma batalo de Sendependeco-Milito
kaj kiun kamparanoj ekvidas de tempo al tempo antauxenhastantan en
la nokta malhelo kvazaux sur ventoflugiloj. La hantejoj de la fantomo
situas ne nur en la valeto sed foje ampleksas apudirantajn vojojn kaj
precipe la areon cxirkauxantan ne malproksiman pregxejon.
Efektive, kelkaj el la plej auxtentaj historiistoj de la koncerna regiono,
zorgeme kuniginte kaj kontrolkomparinte la malkonstantajn
informerojn pri tiu aperantajxo, asertas la jenon: la korpo de la soldato
kusxas enterigite en la pregxeja tombejo; la fantomo forrajdas
cxiunokte al la batalkampo sercxante sian kapon; pri la sagritma
rapideco je kiu gxi foje lauxiras la valeton, kvazaux noktomeza
fulmajxo, respondecas la malfrua horo kaj la bezono reveni al la
pregxeja tombejo antaux nova tagigxo.
Tia estas la gxenerala enhavo de tiu legenda supersticxo provizinta
homojn de tiu ombroregiono per tiom da fantaziaj rakontoj. Kaj la
fantomo nomigxas antaux cxiuj tieaj kamparaj kamenoj: la Senkapa
Rajdanto de Dorm-Valeto.
Mirinde estas ke la