In Roemenia | Page 4

uwe bagage op te laden.
De paarden zijn vlug en opgewekt en bestand tegen groote vermoeienis.
Zij leggen 80, soms zelfs 100 kilometer per dag af en 10 kilometer per
uur. De koetsiers hebben een eigen, bijzondere manier van hen aan te
zetten, door de zweepslagen te doen vergezellen door woeste, zeer
eigenaardige geluiden.
Voor vijf-en-twintig jaar was de victoria in het land onbekend; men
reisde enkel met de birdj, het nationale voertuig, dat nu nog bij de
boeren in gebruik is. Het is een kist van houten latten zonder veêren op
vier wielen, aan de achterzijde is de onvermijdelijke bak voor berging
en een groote huif is er overheen gespannen, ondersteund door breede
hoepels. Door een smalle, lage opening stapt men er binnen en heeft
daar dan als zitplaats zijn eigen bagage of een hoop hooi.
Het dal der Jiul, dat bij 't vertrek uit Pétrozény voor ons open ligt, werd
langen tijd voor volkomen onbruikbaar gehouden, want zelfs de
bergbewoners beschouwden het als onbegaanbaar, en om over dit deel
der Karpathen heen te komen, gaven zij nog ondanks de hinderpalen
van allerlei aard, de voorkeur aan het ruwe pad over den Vulkaan-pas.
Maar door groote en vernuftige werken, voor 't meerendeel aangelegd
door belgische ingenieurs, loopt er thans een der mooiste wegen door
en een der veiligste uit de zuidelijke Karpathen.
Men rijdt er door een nauwe spleet, met aan beide zijden hooge bergen,
die van boven volkomen kaal zijn en die in de lagere gedeelten met
groote, nog niet geëxploiteerde bosschen zijn bedekt, waardoor de
bergen een prachtig maar somber aanzien krijgen. Heel in de diepte van
de kloof stuwt de hongaarsche Jiul, gevoed met de roemeensche rivier
van dien naam, haar onstuimig water tusschen al de hindernissen door,
die in de rotsachtige bedding in den weg komen. Nu eens in het nauw
gebracht tusschen rotswanden, schuimt en bruist en springt de rivier
voort; dan weer breidt zij zich rustig uit te midden van het groen, dat
tot het water voortloopt.
Soms is de rivier zoo woedend, dat zij een stuk van den nieuwen, met
groote kosten aangelegden weg met zich mee sleurt. Men kan in
West-Europa zich geen denkbeeld maken van dat snelle wassen der
rivieren, en het komt niet alleen in de lente voor, als de sneeuw op de

bergen smelt, maar ook in het hartje van den zomer.
De weg is wel niet te vergelijken bij de wonderschoone wegen in
Zwitserland, maar hij roept de herinnering wakker aan de mooiste dalen
van Schwarzwald en Jura en heeft nog woester, grootscher karakter.
Dicht bij den uitgang van het dal staat in een omheinde ruimte het
nederige klooster Naïch. Dat witte kloostertje, waarvan het aardige
kerkje met de driedeelige vensters van buiten aan alle kanten met
mooie fresco's is versierd, wordt op 't oogenblik nog door enkele
monniken bewoond.
Weldra worden de bergen lager en staan verder uiteen. De Jiul, die niet
langer door rotsen beperkt wordt, stroomt door een bedding, die
tienmaal te breed is voor haar wateren, en de wouden verdwijnen, om
plaats te maken voor gewoon bouwland. Eerst nadat wij dertig
kilometer hadden afgelegd, ontdekten wij enkele houten huisjes met
puntige daken op zijn Turksch en bedekt met planken van berkenhout.
Hoe armoedig ze ook mogen wezen, alle huisjes zijn van elkander
afgescheiden en zijn door een schutting omgeven. In Roemenië zijn,
evenals in de meeste oostersche landen, levende hagen onbekend. Men
maakt afsluitingen van planken of palen, van doode takken of van
rijswerk. Die kleine boerenhoeven hebben, al zien ze er ook nog zoo
ellendig uit, toch een echte verbetering gebracht in het lot van den
Roemeniër. Hij heeft thans een eigen huis, een stal, een maïszolder, een
varkenshok, terwijl hij te voren eeuwen lang onder de heerschappij der
Bojaren gewoond heeft in holen, die twee meter diep in den grond
waren uitgegraven en onder een dak van rijswerk met aardkluiten
belegd. Voor elk van deze woningen ligt nu een veranda, waar het
gezin des zomers slaapt, omdat de groote hitte het huis van binnen
onbewoonbaar maakt. Des avonds worden er matrassen en dekens
neergelegd, die 's morgens weer worden weggenomen.
Oudtijds wilde een vroom gebruik, dat ieder boer vóór de deur van zijn
huis een schotel met water plaatste ten gebruike der voorbijgangers en
der reizigers; tegenwoordig ziet men vóór elke hoeve een pomp,
waarbij ieder naar welgevallen zijn dorst kan lesschen.
De monumentale deur, die de omheining afsluit, is een der sieraden van
een roemeensch huis; men vindt zoo'n deur overal, bij de grootste,
zoowel als bij de kleinste hoeven, bij de villa's en bij de kloosters. Die
deuren zijn op eigenaardige en soms zeer artistieke wijze uitgesneden.

De Bojarenheerschappij werd eerst in het land gevestigd op het eind der
14de eeuw. Radu of Rudolf XIV kwam, met den steun van den