Gwaith Samuel Roberts | Page 9

ac egwan gwelwyd Ef:
Isel annedd, gwael ymgeledd,
Gadd Etifedd mawr y nef:
Eto seren gain y dwyrain,
Wenai ar ei lety gwael;
Thus, a myrr, ac aur-anrhegion,
Wrth Ei draed ro'i'r doethion hael.
Dirif luaws ser y bore,
Drwy'r wybrennau seinient gan,
Gan fwyn ateb cyngan nefol
Y waredol dyrfa lan:
Gras, cyfiawnder, a gwirionedd,
A thrugaredd yn gytun,
Wrth yr orsedd yn hoff wenu
Am gael modd i godi dyn.
Cilio wnaeth y tew gysgodau,
Gwawriodd hyfryd oleu ddydd;
Nid oes eisiau gwaedlyd ebyrth,
Thuser aur, nac allor bridd:
Daeth y Gogoneddus Sylwedd,
Daeth yr addawedig Had,
Cododd disglaer Haul Cyfiawnder,
Sain y durtur sydd trwy'r wlad
Mwy ni cheisir urddau Aaron,

Olew per, na brasder wyn;
Gwisgo'r Urim ar ei ddwyfron
Yn y nef mae'r Iesu mwyn;
Wrth yr allor aur mae'n gweini,
Clywir adsain clychau hedd;
Yn Ei law mae'r aur deyrnwialen,
Wrth Ei glun mae'r dwyfol gledd.
Hoeliodd ddeddf yr ordinhadau,
Oedd i'n herbyn, wrth Ei groes,
Gan yspeilio'r awdurdodau
Pan yn dioddef angau loes;
Cododd faner wen trugaredd,
Drylliodd gedyrn byrth y bedd,
Seiniodd jubil lawn i'r caethion,
Ac arlwy odd radlawn wledd.
Agoriadau y llywodraeth
Wisgwyd ar Ei ysgwydd Ef,
Rhoddwyd iddo bob awdurdod
Ar y ddaer ac yn y nef;
Marchog mae yng ngherbyd cariad,
Troi o'i gylch mae engyl nef;
Sigla cedyrn byrth y fagddu
Hyd eu sail wrth rym ei lef.
Croesaw iddo wisgo'r goron,
Aed Ei enw dros y byd;
Plyged pawb i'w fwyn awdurdod
Am Ei gymod Ef inewn pryd;
Boed i'r euog tlawd ymguddio
Dan Ei dawel gysgod Ef,
Boed i'r gwannaf ffyddiog bwyso
Ar Ei fraich alluog gref.

Mewn gogoniant dirfawr eto,
Heb y groes a'r goron ddrain,
Disgyn gyda myrdd myrddiynau,
Llawen floedd, ac uchel sain;
Cwyd Ei orsedd, egyr lyfrau,
Sigla seiliau dyfna'r bedd,
Lleda'r wyntyll, hwylia'r clorian,
Ysgwyd fry Ei farnol gledd.
Pan y ffy y nefoedd heibio,
Pan y byddo'r ddaer yn dan,
A'r holl anwir fyd mewn cyffro,
A llu'r saint yn seinio can;
Pan y todda'r euog ymaith
Dan lewygon bythol fraw,
Boed i ni gael tawel orffwys
Ar ei dirion ddeheu law.
BUDDUGOLIAETHAU YR EFENGYL YN Y MIL
BLYNYDDOEDD.
[Dan Haul Y Prydnawn. (Bythynod yn Llanbrynmair): sr41.jpg]
Efengyl oludog! Angyles trugaredd,
Mae cyrrau y ddaear am weled dy wedd;
Ym mantell dy harddwch, ar
gerbyd dy haeledd,
Dos rhagot nes llenwi y byd a dy hedd;
Mae gennyt ti'n barod wledd
lawn i'r newynog,
A chymod i'r euog, a hardd-wisg i'r noeth,
A thrysor i'w rannu rhwng
tlodion anghenog,
Sydd fyrdd mwy ei werth na mil myrdd o aur coeth.

Mae'r byd yn ymysgwyd o gwsg mil o oesau,
Gan dditif dylwythau cei roesaw i'w mysg,
A gwastad balmantwyd
ffyrdd rhyddion i'th gerbyd
Gan feibion celfyddyd, masnachaeth, a dysg:
Peiriannau tan cariad i
droi dy olwynion
Yw'r llon Gymdeithasau addurnant ein gwlad;
A chwareu diwy'r nef
mae holl dannau gorfoledd,
Fod gobaith i ddyn gael ymgeledd yn rhad.
Cyhoeddwyd o'r cynfyd gan lais ysbrydoliaeth
Am bur effeithiolaeth diatal dy ras,--
Llwyr ofer i'r bobloedd i'th
erbyn derfysgu,
I lengoedd y fagddu amlygu eu cas:
I'th ddilyn wrth d'alwad cwyd
torf o genhadon
A'u calon yn fflamio dan fedydd o dan;
Ymdaenu trwy wersyll y
gelyn mae'r cyffro,
Mae'r delwau'n malurio yn fawrion a man.
Mae'th weision yn barod i gludo'th drysorau
Trwy'r 'stormydd, tros donnau trochionogy y mor;
Wynebant yn llon
ar dros fil o ynysoedd,
I dd'weyd am oludoedd trugaredd yr Ior;
Dilynant afonydd, ant trwy
anial-diroedd,
A dringant fynyddoedd clogwynog yr ia,
I ddangos i adyn ar suddo
mewn adfyd
Fodd i achub ei fywyd a symud ei bla.

Mae llwythau yr Oen, wrth dy weld, yn gwroli,
Llawenydd a chan sy'n coroni eu pen;
Mae gwresog ber anadl eu
cariad a'u gweddi
Yn chwalu'r cymylau fu rhyngddynt a'r nen;
A gwelir ysprydoedd y
perffaith gyfiawnion,
Fel cwmwl o dystion ar furiau y nef,
Yn plygu i wrando'u plethedig
ganiadau,
Gan hwylio'u telynau i ateb eu llef.
Daeth Iesu o Bosra a'i ddillad yn gochion,
Gan ymdaith yn eon yn amlder ei rym;
Enillodd holl yspail y
tywysogaethau,
Gall ddial, neu faddeu,--ei gledd sydd yn llym;
O'i orsedd llefara
mewn iawnder a chariad,
Mae'n gwisgo agoriad awdurdod a bri;
Gan hynny ni lwydda dy elyn
na'i luoedd,
Mae Brenin y nefoedd yn Noddwr i ti.
Wrth wrando dy gais dros y Gwr a groeshoeliwyd,
Dwysbigwyd calonnau myrddiynau cyn hyn,
A denwyd trueiniaid i
droi eu hwynebau
O swynol lwyn Daphne i Galfari fryn;
Dadblygaist dy faner ar
brif-ddinas Rhufain,
Ce'st luoedd yn Athen i ganmol y gwaed;
A golchaist yn Nghorinth
dorf fawr o'r rhai duaf,
Gan wisgo mewn gwyn yr aflanaf a gaed.

Dy lais yn oes Luther ddychrynnodd y bwystfil,
Dy wen doddodd galon y Greenlander draw,
A dofwyd cynddaredd y
Bushman trwy'th eiriau,
Nes gollwng ei saethau gwenwynigo'i law;
Dy felus beroriaeth trwy
helaeth goedwigoedd
America fras, ac Ynysoedd y De,
A ddenodd farbariaid o'u dawns yn
y llwyni,
I wrando a chanu am gariad y Ne'.
Dihunodd yr udgyrn gydwybod Brytania
I ollwng wyth gan-mil o'i chaethion yn rhydd;
A gyrraist gyflawnder
o ber-falm Calfaria
I wella archollion y galon