Gwaith Samuel Roberts | Page 5

a hwythau,
A'm dwyfron yn llawen, a'm can yn
soniarus;
Ond ciliodd fel cysgod, fy hafddydd diddanus.
Mae f'einoes yn cilio, a'm dyddiau bron darfod,
Caf fyned i orffwys
yn fuan i'r beddrod.
Diangodd holl dirion gymdeithion fy mebyd,
O gyrraedd marwoldeb,
i dawel fro gwynfyd;
A minnau, heb gymar, adawyd fy hunan.

Mae'm calon, gan hiraeth, yn rhy lesg i gwynfan.
Mae f'einioes yn cilio, a'm dyddiau bron darfod,
Caf fyned i orffwys
yn fuan i'r beddrod.

Mae ceidwad y babell gan wendid yn crynnu,
A'r heinyf wyr cryfion
yn awr yn cydgrymu;
Swn isel, wrth falu, wna'r felin fethedig,

Ychydig yw'r meini, ac oll yn sigledig.
Mae f'einioes yn cilio, a'm dyddiau bron darfod,
Caf fyned i orffwys
yn fuan i'r beddrod.
Y gloewon ffenestri gan lenni dywyllwyd,
A llydain byrth mwyniant
gan henaint a gauwyd;
Y cwsg a lwyr gilia wrth lais yr aderyn,
A
baich ar yr ysgwydd fydd ceiliog y rhedyn.
Mae f'einioes yn cilio, a'm dyddiau bron darfod,
Caf fyned i orffwys
yn fuan i'r beddrod.
Holl ferched cerddoriaeth ar unwaith ostyngir,
A phopeth, wrth araf
ymlwybro, a ofn;
Mae chwant wedi pallu, 'does dim rydd
ddiddanwch,
Diflannodd pob seren dan ddulen tywyllwch.
Mae f'einioes yn cilio, a'm dyddiau bron darfod,
Caf fyned i orffwys
yn fuan i'r beddrod.
Y cawg aur a'r piser yn fuan a ddryllir,
Y llinyn ariannaidd a'r olwyn
a dorrir;
Ychydig sy'n aros o flodau'r pren almon;
Dadfeilio mae'r
babell, llewygu mae'r galon.
Mae f'einioes yn cilio, a'm dyddiau bron darfod,
Caf fyned i orffwys
yn fuan i'r beddnod.
Hosanna!--'Rwyn teimlo fy llesg gorff yn datod,
Mae'n addfed o'r
diwedd i fyned i'w feddrod;
Caiff gysgu heb ddychryn, dros ronyn, yn
dawel,
Nes hyfryd ddihuno wrth floedd yr archangel.
Ac yna, heb lygredd, caiff godi'n dra siriol,
I ddedwydd deyrnasu
mewn i'enctid tragwyddol.
Ar edyn angylaidd, heb lesgedd na methiant,
Caf esgyn i dawel

ororau gogoniant,
I dderbyn y palmwydd, y delyn, a'r goron,
A
chlywed peroriaeth nefolaidd gantorion;
Ac yna caf brofi'r gymdeithas a'r gwleddoedd
Sy'n bythol goroni
dedwyddwch y nefoedd.
"MAE NHAD WRTH Y LLYW."
Draw, draw ar y cefnfor, ar noson ddu oer,
'Roedd cwch bach yn
hwylio heb seren na lloer;
A rhuad y tonnau, a'r gwyntoedd, a'r
gwlaw,
A lanwai fynwesau y morwyr o fraw.
Ond bachgen y cadben, yn llawen a llon,
A dd'wedai dan wenu, heb
ddychryn i'w fron,--
"Er gwaethaf y tonnau awn adref yn fyw:
Pa
raid ini ofni?--Mae Nhad wrth y Llyw."
O blentyn y nefoedd! Paham mae dy fron
Mor ofnus wrth weled
gwyllt ymchwydd y donn?
Mae'r dyfnder du tywyll yn rhuo, gwir yw;

Ond diogel yw'th fywyd--Mae'th Dad wrth y Llyw.
Daw'n fuan orfoledd diddiwedd i'th ran;
Draw'n disgwyl mae'th
geraint oddeutu y lan:
Y disglaer lys acw, dy hoff gartref yw;
Mae
Canan yn ymyl, a'th Dad wrth y Llyw.
Cwyd bellach dy hwyliau, mae'r awel o'th du,
'Rwyt bron mynd i
fynwes dy fwyn Brynwr cu;
Mae'th angor yn ddiogel, a'th Gadben yn
fyw,
Mae'th gwch yn y porthladd, a'th Dad wrth y Llyw.
Y DDAU BLENTYN AMDDIFAD.
[Pont Llanbrynmair: sr25.jpg]
Fy ngherbyd safai, ar fy nhaith,
Unwaith wrth westy bychan,
Pan oedd gwen oleu'r heulwen glaer
Yn euro caer y dreflan.

Wrth weled pawb o'm cylch a'u bryd
Ar dawel gydnoswylio,
Aethum i gladdfa oedd gerllaw
I ddistaw ddwys fyfyrio.
Dan briddell las, y tlawd yn llon
Ro'i hun i'w fron glwyfedig;
Ond meini cerf o farmor trwch
A guddient lwch pendefig.
Wrth fedd, dan gysgod ywen grin,
Dau blentyn oedd yn wylo,
Mewn ing a hiraeth ar y pridd,
Lle'r oedd eu mam yn hunc.
Er fod y ddau mewn newyn mawr,
Ar lawr 'roedd darn o fara;
Edrychent arno weithiau'n syn,
Er hyn ni wnaent ei fwyta.
"Fy anwyl blant! gwnewch ddweyd i mi
Pam 'rych chwi mewn cyfyngder,
Ac yn gwastraffu'r bwyd eich dau,
A chwithau mewn fath brinder?"
Atebai'r bach, mewn gwylaidd don,
A'i heilltion ddagrau'n llifo,--
"Yn wir yr ym mewn eisiau llym,
Heb ddim i'w ofer-dreulio.
"Troi'n eneth ddrwg mae Mair fy chwaer,
'Rwy'n daer am iddi fwyta;
Ni chafodd damaid heddyw'n wir,

A dir, hi bia'r bara."
"Nis bwytaf mwy," atebai hi,
"Nes bwyto Henri dipyn;
Mi gefais i beth bara ddoe,
Ond echdoe cadd ef fymryn."
Ar hyn fe deimlwn dan fy mron
Y galon lesg yn gwaedu;
Eisteddais rhyngddynt ar y bedd
I geisio'u hymgeleddu.
Yn dirion gwesgais ddwylaw'r ddau,
Oedd fel y clai gan oerder;
A'r bachgen llwydaidd ataf drodd,
I adrodd eu cyfyngder.
"Ein ty oedd wrth y dderwen draw,
Gerllaw y dolydd gwyrddion,
Lle'r oeddym gynt yn chwareu o hyd
Yn hyfryd a chariadlon.
"Un tro, pan oeddym oll yn llon,
Daeth dynion creulon heibio,
I fynd a'n tad i'r mor i ffwrdd;
Ni chawn mwy gwrdd mohono.
"Ni wnaeth ein mam, byth ar ol hyn,
Ond wylo'n syn a chwynfan,
Gan ddistaw ddweyd, yn brudd ei
gwedd,
Yr a'r i'r bedd yn fuan.

"Un hwyr, pan ar ei gwely'n wan,
A'i hegwan lais crynedig
Galwodd ni'n dau, mewn tyner fodd,
A d'wedodd yn garedig,--
"'Fy anwyl blant! Na wylwch chwi,
Gwnewch dyner garu'ch gilydd:
Dichon daw'ch tad yn ol yn glau,
I'ch gwneyd eich dau yn ddedwydd.