Een goudzoeker op Madagascar | Page 8

ze hadden kunnen
besparen, maar een zeer groot aantal stierven van honger en vielen als
vliegen dood op den weg neer. Lang nog vond men overblijfselen van
geraamten aan den voet der boomen en aan den oever der rivieren.....
Zoo is onze vriend, om zoo te zeggen, koopman in rijst geworden. Hij
heeft daarvoor een patent moeten nemen. Feitelijk heeft hij besloten,
geen enkel voordeel te trekken uit zijn leveranties van levensmiddelen
aan zijn arbeiders; hij wil enkel voor hen een ongesalariëerd
tusschenpersoon zijn. Maar om den naam van koopman met eere te
dragen, heeft hij naast rijst ook geweven stoffen te koop, verder
gereedschap en ongelukkig ook alcohol, en wat hij daarbij voor winst
maakt, is bijna genoeg, om zijn algemeene kosten te dekken.
Het magazijn staat onder het oppertoezicht van een geletterden
inboorling, die tegelijk des vazaha's secretaris, penningmeester en tolk
is. Martina heet hij en hij is een oud-onderwijzer, die het
ambtenaarschap heeft opgegeven, om in een particuliere betrekking
meer voordeel en meer vrijheid te vinden. Daar hij een pronker is, trekt

hij de aandacht van alle dames. Maar als hij des Zondags vooral zijn
zwart en glanzig kapsel ijverig verzorgt, als hij blinkende laarzen
aantrekt, moeten wij wel denken, dat het geschiedt om aan Rasoa te
behagen....
Daar ze op deze manier beschikken kunnen over alles, wat ze noodig
hebben, is het niet vreemd, dat de m'piassa volamena ook bij hun heer,
hun "vader en moeder," zooals ze zeggen, aankloppen om medicijnen.
Dokters zijn dan ook in Betsiriry schaarsch. In afwachting van den tijd,
dat hij rijk genoeg zal wezen, om een geneesheer aan zijn vestiging te
verbinden, deelt onze vriend, die al veel ervaring heeft van het leven en
de gevaren der wildernis, drankjes en pleisters uit van allerlei aard en
de gewone huismiddeltjes.
Men zou zoo denken, dat de arbeiders hun leider dankbaar moesten
wezen; maar de werkelijkheid beantwoordt niet altijd aan die
verwachting.
Want de Hova is onverschillig van karakter, en als de gelegenheid zich
voordoet, ontaardt die onverschilligheid licht in de grofste
ondankbaarheid.
Er bestaan echter uitzonderingen. Sommige opzichters steunen met
kracht het prospectorswerk van hun heer, als deze goed en rechtvaardig
is. Een van die getrouwe dienaren bracht op een morgen aan onzen
vriend een stukje rotsgesteente, dat hij van een wand aan den oever had
los gemaakt, waardoor de aanwezigheid van een groote hoeveelheid
goudhoudend gneiss aan het licht werd gebracht, dat op een nog
onontgonnen gebied lag. De paal werd neergezet, en het onderzoek
begon. Er werd een goudhoudende laag van wel 500 tot 600 meter
lengte blootgelegd.
Toen veranderde het geheele aanzien van het kamp. Daar die
gneiss-lagen een opbrengst leverden van gemiddeld dertig of veertig
gram per ton minerale stoffen, lieten de m'piassa-volamena bijna allen
den arbeid in de alluviale gronden in den steek, die niet meer dan acht
tot tien gram opbracht. Met behulp van hamers, houweelen en
mijnstaven maakten ze stukken rots los, die ze stampten in gaten,

gegraven in den grond. Zelfs des nachts hoorde men het geluid van de
hamers in de hutten.
Er was een drukte van belang in den bijenkorf, en de algemeene ijver
groeide met de opbrengst aan goud. Er waren, toen de Zondag aanbrak,
wegingen, die aan enkele inboorlingen sommetjes van honderd francs
aanbrachten en die samen voor de onderneming tot drie en vier kilo's
bedroegen.
In den tijd toen wij het land verlieten, mocht onze vriend inderdaad
hopen, een echte goudader te hebben ontdekt.
Wat gaat hij nu doen? Als hij eerzuchtig is, zal hij een beroep doen op
de kapitalen. Een maatschappij zal worden opgericht, die rijk genoeg is,
om het noodige materiaal te laten komen, ten einde tot een degelijke
industriëele exploitatie over te gaan. Dan wordt hij waarschijnlijk haar
directeur. Zijn echter zijn plannen minder grootsch, dan verkoopt hij
zijn gronden aan anderen, die in staat zijn ze te exploiteeren. Wat
hemzelven betreft, nadat hij de garderobe van Rasoa zal hebben
voorzien en nadat hij haar een bruidschat heeft geschonken, waarvan
denkelijk de knappe Martina zal profiteeren, en nadat hij Rakoto heeft
vaarwel gezegd, slaat hij den weg naar Tananarivo in. Van daar bereikt
hij per spoor Tamatave, waar een gemakkelijke stoomboot hem naar
Frankrijk meeneemt.

End of Project Gutenberg's Een goudzoeker op Madagascar, by S.
Lagrange
*** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK EEN
GOUDZOEKER OP MADAGASCAR ***
***** This file should be named 20875-8.txt or 20875-8.zip *****
This and all associated files of various formats will be found in:
http://www.gutenberg.org/2/0/8/7/20875/
Produced by Jeroen Hellingman and the Online Distributed
Proofreading Team at http://www.pgdp.net/

Updated editions will replace the previous one--the old editions will be
renamed.
Creating the works from public domain print editions means that no
one owns a United States copyright in these works, so the Foundation
(and you!) can copy and distribute it in