Een goudzoeker op Madagascar | Page 8

een patent moeten nemen. Feitelijk heeft hij besloten, geen enkel voordeel te trekken uit zijn leveranties van levensmiddelen aan zijn arbeiders; hij wil enkel voor hen een ongesalari?erd tusschenpersoon zijn. Maar om den naam van koopman met eere te dragen, heeft hij naast rijst ook geweven stoffen te koop, verder gereedschap en ongelukkig ook alcohol, en wat hij daarbij voor winst maakt, is bijna genoeg, om zijn algemeene kosten te dekken.
Het magazijn staat onder het oppertoezicht van een geletterden inboorling, die tegelijk des vazaha's secretaris, penningmeester en tolk is. Martina heet hij en hij is een oud-onderwijzer, die het ambtenaarschap heeft opgegeven, om in een particuliere betrekking meer voordeel en meer vrijheid te vinden. Daar hij een pronker is, trekt hij de aandacht van alle dames. Maar als hij des Zondags vooral zijn zwart en glanzig kapsel ijverig verzorgt, als hij blinkende laarzen aantrekt, moeten wij wel denken, dat het geschiedt om aan Rasoa te behagen....
Daar ze op deze manier beschikken kunnen over alles, wat ze noodig hebben, is het niet vreemd, dat de m'piassa volamena ook bij hun heer, hun "vader en moeder," zooals ze zeggen, aankloppen om medicijnen. Dokters zijn dan ook in Betsiriry schaarsch. In afwachting van den tijd, dat hij rijk genoeg zal wezen, om een geneesheer aan zijn vestiging te verbinden, deelt onze vriend, die al veel ervaring heeft van het leven en de gevaren der wildernis, drankjes en pleisters uit van allerlei aard en de gewone huismiddeltjes.
Men zou zoo denken, dat de arbeiders hun leider dankbaar moesten wezen; maar de werkelijkheid beantwoordt niet altijd aan die verwachting.
Want de Hova is onverschillig van karakter, en als de gelegenheid zich voordoet, ontaardt die onverschilligheid licht in de grofste ondankbaarheid.
Er bestaan echter uitzonderingen. Sommige opzichters steunen met kracht het prospectorswerk van hun heer, als deze goed en rechtvaardig is. Een van die getrouwe dienaren bracht op een morgen aan onzen vriend een stukje rotsgesteente, dat hij van een wand aan den oever had los gemaakt, waardoor de aanwezigheid van een groote hoeveelheid goudhoudend gneiss aan het licht werd gebracht, dat op een nog onontgonnen gebied lag. De paal werd neergezet, en het onderzoek begon. Er werd een goudhoudende laag van wel 500 tot 600 meter lengte blootgelegd.
Toen veranderde het geheele aanzien van het kamp. Daar die gneiss-lagen een opbrengst leverden van gemiddeld dertig of veertig gram per ton minerale stoffen, lieten de m'piassa-volamena bijna allen den arbeid in de alluviale gronden in den steek, die niet meer dan acht tot tien gram opbracht. Met behulp van hamers, houweelen en mijnstaven maakten ze stukken rots los, die ze stampten in gaten, gegraven in den grond. Zelfs des nachts hoorde men het geluid van de hamers in de hutten.
Er was een drukte van belang in den bijenkorf, en de algemeene ijver groeide met de opbrengst aan goud. Er waren, toen de Zondag aanbrak, wegingen, die aan enkele inboorlingen sommetjes van honderd francs aanbrachten en die samen voor de onderneming tot drie en vier kilo's bedroegen.
In den tijd toen wij het land verlieten, mocht onze vriend inderdaad hopen, een echte goudader te hebben ontdekt.
Wat gaat hij nu doen? Als hij eerzuchtig is, zal hij een beroep doen op de kapitalen. Een maatschappij zal worden opgericht, die rijk genoeg is, om het noodige materiaal te laten komen, ten einde tot een degelijke industri?ele exploitatie over te gaan. Dan wordt hij waarschijnlijk haar directeur. Zijn echter zijn plannen minder grootsch, dan verkoopt hij zijn gronden aan anderen, die in staat zijn ze te exploiteeren. Wat hemzelven betreft, nadat hij de garderobe van Rasoa zal hebben voorzien en nadat hij haar een bruidschat heeft geschonken, waarvan denkelijk de knappe Martina zal profiteeren, en nadat hij Rakoto heeft vaarwel gezegd, slaat hij den weg naar Tananarivo in. Van daar bereikt hij per spoor Tamatave, waar een gemakkelijke stoomboot hem naar Frankrijk meeneemt.

End of Project Gutenberg's Een goudzoeker op Madagascar, by S. Lagrange
*** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK EEN GOUDZOEKER OP MADAGASCAR ***
***** This file should be named 20875-8.txt or 20875-8.zip ***** This and all associated files of various formats will be found in: http://www.gutenberg.org/2/0/8/7/20875/
Produced by Jeroen Hellingman and the Online Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net/
Updated editions will replace the previous one--the old editions will be renamed.
Creating the works from public domain print editions means that no one owns a United States copyright in these works, so the Foundation (and you!) can copy and distribute it in the United States without permission and without paying copyright royalties. Special rules, set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to copying and distributing Project Gutenberg-tm electronic works to protect the PROJECT GUTENBERG-tm concept and trademark. Project Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you charge for the eBooks, unless you receive specific permission. If you do not