Een goudzoeker op Madagascar | Page 3

een baggermachine, die uit Australi? kwam, naar Miandrivazo overbrengen, bediend door een talrijk australisch en inlandsch personeel, namelijk zeven Australi?rs en een dozijn inlanders van de kust. Maar onder de leiding van een zoogenaamden ingenieur, die een vast jaarlijksch salaris trok, dat nog vermeerderd werd door allerlei vergoedingen en schadeloosstellingen, die even ruim als verschillend van aard waren, had de machine twee jaren noodig, om te Tsiribihy te komen. De "ingenieur" had, zooals zich denken laat, wel zorg gedragen, dat het pleizier een behoorlijken tijd duurde. Eerst aan het eind van de vaart vol moeiten en bezwaren, die vier kilometer boven Miandrivazo aan haar slottooneel kwam, en toen men op het punt was, de machine in beweging te brengen, ging men aan het peilen onder de leiding van een nieuw zevental van "ingenieurs," die voor de plechtigheid uit Transvaal waren gekomen.
De toen opgedane ervaringen wezen op volkomen duidelijke manier uit, dat de bedding der Mahajilo, dus de grond, waar het goud onmiddellijk op zou rusten, als het er was, zich wel op twintig meter diepte bevond of meer, daar die diepte de uiterste was, die door de instrumenten kon worden aangegeven. Maar de ketting van de baggermachine kon als maximum een diepte van zeven meter bereiken.
Toch stelde men het ding in werking; er werd zand opgehaald, dat enkele korreltjes stofgoud bevatte, zoo dun, dat ze aan de oppervlakte van de goudpan met het water bleven liggen. Natuurlijk staakte men dat werk, daar de opbrengst van het onderzoek zelfs niet den prijs van het brandhout loonde. Het personeel werd ontslagen; de "ingenieurs" keerden naar Durban terug, om het blijde nieuws aan de aandeelhouders mee te deelen. De baggermachine werd aan haar ongelukkig lot overgelaten, enkel toevertrouwd aan de zorg van drie ankers, die haar vasthielden midden in de vaargeul der rivier.
Het volumineuse werktuig, door wanhoop aangegrepen, weigerde die eenzaamheid langer te verdragen en zich te schikken in zoo'n laffe achteruitzetting. Het maakte van den eersten hoogen waterstand gebruik, die trouwens zeer hoog en hevig was, om zich aan de tirannie van zijn ankers te onttrekken, welke werden afgebroken, en ging er van door met al de snelheid van de breede rivier, stroomaf gaande langs den weg, dien het met zooveel moeite had afgelegd. Als een zandbank het niet op wonderdadige manier had tegengehouden een weinig beneden Miandrivazo, zou het heel alleen weer naar Australi? zijn teruggegaan.......
Dit ongeluk, dat bijna twee millioen francs heeft gekost, bewijst, dat de Engelschen zelfs ook nog wel eens oogenblikken kunnen hebben van, laat ons bescheiden zeggen, lichtzinnigheid.
De goudindustrie bepaalt zich in Ambalika tot die twee proeven, waarvan de laatste, zooals men heeft kunnen zien, ge?indigd is met een totaal fiasco, maar toch alleen de onervarenheid en de onvoorzichtigheid heeft aangetoond van degenen, die het werk ondernamen, zonder afbreuk te doen aan den grondslag, waar de onderneming op rustte.
Nu we in groote lijnen de sectie Betsiriry hebben beschreven, en we van die streek de karaktertrekken hebben aangetoond, die met de goudwinning in verband kunnen worden gebracht, kunnen we er gemakkelijker een goudzoeker volgen in alle fasen van zijn bestaan. Wij zullen hem ons denken, voorzien van een bagage van kennis, die voldoende is, om hem naar het gewenschte doel te voeren en om onze geschiedenis niet te laten uitloopen op een catastrofe.
De heldentocht, dien wij zullen trachten te schilderen, is vol van avonturen, waaraan wij van zeer dichtbij hebben deelgenomen. Als wij dit gebied wilden doen vooruitgaan, waren we te zeer afhankelijk van het welslagen der mijnindustrie, dan dat we onverschillig konden blijven voor de pogingen van diegenen, die zich bezighielden met de ontwikkeling dier industrie. Wij willen er zelfs bijvoegen, dat de militaire administratie van den bestuurskring van Morondova geen booze, dwarsdrijverige macht is en het zich altijd tot plicht heeft gesteld, zoo vaak het mogelijk was, de moeilijkheden uit den weg te ruimen, die de energieke pioniers, zooals men de goudzoekers noemen mag, konden ontmoeten, door maatregelen te nemen, die het ons een prettige taak was, uit te voeren.
Onze held heeft eenige honderden francs kunnen opsparen en heeft een zekere ervaring kunnen opdoen in den dienst van een chef bij een ontginning in Imerina. Hij gaat nu alleen probeeren, fortuin te maken. Hij koopt te Miandrivazo een hut van een Sakalave met den noodigen grond. Daar gaat hij nu wonen. De hut is van stroo opgetrokken, met gestampte leem bestreken en heeft een oppervlakte van hoogstens zestien bij achttien meter. In het algemeen is het geen zeer weelderige villa. De geur van den eersten eigenaar zal er nog lang in blijven hangen, gemengd met dien van de verschillende gerechten, die er zijn bereid, en met de velerlei parfums, welke de vroegere meesteres van het huis gebruikte. Maar dat komt er minder op aan; het comfort is een zaak van later orde, en voor het oogenblik