Door Oost-Perza

Door Oost-Perzië, by Percy
Molesworth Sykes

The Project Gutenberg EBook of Door Oost-Perzië, by Percy
Molesworth Sykes This eBook is for the use of anyone anywhere at no
cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give
it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License
included with this eBook or online at www.gutenberg.net
Title: Door Oost-Perzië
Author: Percy Molesworth Sykes
Release Date: November 5, 2004 [EBook #13959]
Language: Dutch
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK DOOR
OOST-PERZIË ***

Produced by Jeroen Hellingman and the PG Distributed Proofreaders
Team

DOOR OOST-PERZIË
Reis van Majoor Percy Molesworth Sykes, Consul-Generaal van
Engeland te Khorassan.

I
Aankomst te Astrabad.--Vroegere belangrijkheid der stad.--Het land
der Turkomannen.--Mesjed, zijn moskee en zijn handel.--De
Loetwoestijn.--Op den weg naar Kirman.
Perzië heeft altijd een groote bekoring uitgeoefend op mijn geest. Ik
had lang in Indië gediend, zonder gelegenheid te hebben, er een bezoek
aan te brengen. Het werd Januari 1893 eer ik, na mijn Kerstvacantie in
Engeland te hebben doorgebracht, mijn plan ten uitvoer brengen kon en
een reis door Perzië kon maken, om te Boesjir de boot, die mij daar
wachtte, te bereiken.
Uit Engeland komend, was ik per spoor over Weenen naar Odessa
gereisd, waar ik mij naar Batoem inscheepte; van Batoem naar Bakoe
volgde ik de bekende transkaukasische lijn. Daarna scheepte ik mij te
Bakoe in, niet voor Enzeli en Resjd, wat de gewone weg is, maar voor
Bandar-Gaz.
De stoomboot op de Kaspische Zee moest eerst stoppen te Oezoen-Ada,
toen nog uitgangspunt van den transkaspischen spoorweg. Na een
ruwen overtocht, waar een heele dag mee heenging, voeren wij
langzaam het smalle kanaal binnen, waar een voor anker liggend schip
ons waarschuwde, voorzichtig te zijn, en ofschoon wij slechts negen
meter diepgang hadden, moesten wij voortdurend van den oever
afhouden, om niet vast te raken. De ondiepe zee was bedekt met een
dun laagje ijs. In elk opzicht leek Oezoen-Ada mij een zeer slechte
basis voor een spoorweg. Dus vernam ik dan ook een jaar daarna met
genoegen, dat Krasowodsk, veel dichter bij de open zee en in 't bezit
van een diepe haven, ten slotte gekozen was, om Oezoen-Ada te
vervangen.
Wij verlieten met moeite het nauwe toegangskanaal en wendden den
steven zuidwaarts, om na vijftien uren de russische grensstad Tsjitsjikar
te bereiken. De aanlegplaats is bijna buiten het gezicht der stad; dus
kon ik er geen bezoek aan brengen. Maar er is niet veel te zien, en zij

heeft geen beste reputatie, wat betreft den bodem en het klimaat. Door
Astrabad staat Tsjitsjikan met het telegraafnet van Perzië in
gemeenschap; maar de transkaspische spoorweg heeft aan dezen
militairen post al zijn belangrijkheid ontnomen.
Toen wij onzen weg naar het zuiden vervolgden, zagen wij al spoedig,
hoe het klimaat snel veranderde. Na het dejeuner bevonden wij ons
tegenover het russische marine-station Asjoer-Ada, en vóór ons lag, in
dichte nevelen gehuld, Iran.
De Asjoer-Ada-eilanden maken deel uit van een zandbank, door den
noordenwind gevormd, die de heerschende is in deze streken.
Daarachter breidt zich een wijde lagune uit, Murdal of dood water
geheeten, waarin zich veel rivieren uitstorten, die alluviale aanslibbing
aanvoeren. Men treft veel van die lagunen langs de kust aan; die van
Enzeli is het meest bekend; maar de baai van Astrabad, om ons te
bedienen van den naam die gewoonlijk op de kaarten staat, is het diepst.
De stoombooten kunnen er tot vlak aan de kust komen en zijn niet
genoodzaakt te lossen vóór de zandbank, zooals te Enzeli.
Asjoer-Ada, dat een verschrikkelijk ongezonde post moet zijn, werd in
1858 door Rusland bezet, toen men besloot een eind te maken aan de
zeerooverijen van de Turkomannen. De regeering van den czar is
herhaaldelijk uitgenoodigd, zich terug te trekken van de plek, die, in
strikten zin genomen, nog perzisch grondgebied is; maar zoo zij aan
dien wensch gevolg gaf, zou de zeerooverij maar al te spoedig weer het
hoofd opsteken. Daar tengevolge van het tractaat van Gerlistan de
perzische vlag niet over de Kaspische Zee mag waaien, wordt alle
politie daar uitgeoefend door de groote mogendheid van het Noorden.
Drie aanlegplaatsen waren bij het eiland aangebracht, 'twelk zoo smal
is, dat het schuim der golven er bij slecht weer overheen vliegt. Na een
langzame vaart door de stille en rustige lagune, legden wij aan bij een
vuurtoren tegenover Bandar-Gaz. Wij namen onze bagage bijeen en
werden in een roeiboot overgebracht naar een havenplaatsje in een
treurigen staat van verval. Tegen het vallen van den avond bevonden
wij ons op perzischen grond, bestaande uit dikke, glibberige modder.

Ik had geen voorkeur, waar wij zouden heengaan; maar Joessoef Abbas,
een geleerde Pers, dien ik te Odessa aan mij had verbonden, en die
meer gereisd moet hebben dan iemand van zijn leeftijd, zei, dat