De ramp van Valparaiso

De ramp van Valparaiso, by
Henri Bourdon

The Project Gutenberg EBook of De ramp van Valparaiso, by Henri
Bourdon This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and
with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away
or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included
with this eBook or online at www.gutenberg.org
Title: De ramp van Valparaiso De Aarde en haar Volken, 1907
Author: Henri Bourdon
Release Date: October 3, 2006 [EBook #19456]
Language: Dutch
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK DE RAMP
VAN VALPARAISO ***

Produced by Jeroen Hellingman and the Online Distributed
Proofreading Team at http://www.pgdp.net/

DE RAMP VAN VALPARAISO.
Naar het Fransch van Henri Bourdon.

De ramp van Valparaiso ligt ieder nog versch in het geheugen. Men
herinnert zich, dat in de maand Augustus van het vorige jaar het groote
entrepôt van het Z. Amerikaansche halfrond, dat aan de kust van den
Stillen Oceaan dezelfde rol vervulde als Rio de Janeiro of Buenos
Ayres aan den Oostenlijken oever, door vulkanische schokken hevig
geteisterd is.
Huizen zijn tot puinhoopen geworden; vreeselijke branden, die overal
tegelijk losbarstten, hebben het vernielingswerk voltooid, duizenden
menschen zijn omgekomen, honderden millioenen guldens verloren
gegaan.
De geografische ligging van Valparaiso was zoo gunstig, dat in
honderd jaren, ten gevolge, wel is waar, van hare herhaalde en
volhardende pogingen om kapitalen en landverhuizers tot zich te
trekken, de bevolking der stad van 6000 tot 150.000 zielen was
gestegen. Geene haven van Chili, van de geheele westkust van Z.
Amerika kon zich met haar meten. Noch Guayaquil, noch Valdivia,
noch Punta Arenas, noch Concepcion hadden zulke uitgebreide
handelsbetrekkingen. Zij was trotsch op hare honderden millioenen
aankomende en vertrekkende schepen, op hare stoomvaartlijnen, op
hare weergalooze dokken, hare fabrieken en vooral hare
bankinstellingen. Het was een tweede Marseilles of Hamburg in een
staat, waarvan de toekomst met zekerheid scheen te kunnen worden
voorspeld en die op het gebied der nijverheid voor geen anderen in het
Australische halfrond onderdeed. Als beginpunt van den grooten
spoorweg, die de Cordilleras des Andes doorsnijdt en den Atlantischen
met den Stillen Oceaan moet verbinden, ging Valparaiso eene groote
toekomst tegemoet.
Een ontzettende schok heeft al die pracht en dien bloei in het niet doen
verzinken, en in weinige minuten het werk van eene eeuw vernield.
Valparaiso had reeds zwaar door aardbevingen geleden in 1822, in
1829, in 1851, toen 400 huizen waren verwoest, in 1880, toen 200
menschen gedood werden, en eindelijk in 1899, toen een vreeselijke

vloedgolf de haven en een gedeelte van de stad had overstroomd. Niets
van dat alles kwam echter deze laatste ramp ook maar nabij. Een gevoel
van ontzetting heeft ons aangegrepen. Al was het tooneel der ramp ver
van ons verwijderd, het onheil was te geducht, om ons niet te bewegen
tot medegevoel. En Valparaiso was den Europeanen altoos gastvrij
gezind.
Een van deze, een Franschman, die voor zaken in de stad vertoefde, is
getuige geweest van de ramp, waarvan hij bijna een slachtoffer was
geworden. Kort na die verschrikkelijke dagen schreef hij aan zijne
zuster den volgenden brief, vol gevoel en humor, die tevens een
duidelijk beeld geeft van het voorgevallene.

Valparaiso, 4 Sept. 1906.
Lieve Marie,
Daar ik thans wat meer tijd en gelegenheid heb tot schrijven, wil ik
beproeven, je eenige bijzonderheden mede te deelen omtrent de ramp
van 16 Aug. l.l.; maar ik mag je wel vooruit zeggen, dat grootere gaven
dan de mijne vereischt worden, om al de vreeselijke tooneelen te
beschrijven, die zich hier hebben afgespeeld.
Ik was voornemens geweest, op den 15den Augustus naar Santiago te
vertrekken; maar daar ik nog veel werk te doen had, stelde ik mijn
vertrek twee dagen uit, en had het nu vastgesteld op den 17den, 's
morgens om acht uur. Den 16den zat ik 's avonds om tien minuten voor
acht aan tafel, met omtrent een twaalftal landgenooten, in het pension
waar wij gewoonlijk dineerden, toen wij plotseling den schok van eene
aardbeving gevoelden. Daar men in deze streken, waar aardbevingen
dikwijls voorkomen en meestal niet zeer hevig zijn, aan zooiets wel
gewend is, bleven de meesten van ons aan tafel zitten; maar weldra
werden de schokken zoo erg, dat glazen, borden en flesschen op den
grond vielen, en brokken pleister en steenen van zolder en muren naar
beneden kwamen, onder een verschrikkelijk gekraak.

Daar wij begrepen dat het ditmaal ernst was, liepen wij doodelijk
verschrikt naar de trap, en nooit in mijn leven zal ik vergeten hoe ik die
trap ben afgekomen. We stonden in eene verblindende stofwolk, terwijl
een regen van steenen op ons neerviel, en we de treden onder onze
voeten voelden wegzakken. Hoe ik beneden kwam, weet ik nog niet. Ik
herinner mij, dat ik bij vijf of zes treden tegelijk naar