De Werken van William Shakespeare

De Werken van William
Shakespeare, by

Dr. L.A.J. Burgersdijk This eBook is for the use of anyone anywhere at
no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it,
give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg
License included with this eBook or online at www.gutenberg.org
Title: De Werken van William Shakespeare Overzicht van
Shakespeare's leven en werken
Author: Dr. L.A.J. Burgersdijk
Release Date: September 10, 2007 [EBook #22562]
Language: Dutch
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK DE
WERKEN VAN WILLIAM SHAKESPEARE ***

Produced by Jeroen Hellingman and the Online Distributed
Proofreading Team at http://www.pgdp.net/

DE WERKEN VAN WILLIAM SHAKESPEARE.
VERTAALD DOOR DR. L. A. J. BURGERSDIJK.

DERDE, OP NIEUW HERZIENE DRUK. LEIDEN.--A. W.
SIJTHOFF.

OVERZICHT VAN SHAKESPEARE'S LEVEN EN WERKEN.

I.
INLEIDING.
"Al wat wij met eenige zekerheid van Shakespeare weten, is, dat hij
geboren werd te Stratford aan den Avon,--er trouwde en kinderen
won,--naar Londen ging, waar hij acteur werd, en gedichten en
tooneelstukken schreef,--naar Stratford terugkeerde, zijn uitersten wil
maakte, stierf en begraven werd." Ziedaar, hoe een uitgever van
Shakespeare's werken, uit de vorige eeuw, zijn kennis aangaande de
gebeurtenissen van des dichters leven samenvat. Wanneer er inderdaad
niets meer merkwaardigs te vermelden viel, dan zou het zeker aan te
bevelen zijn het levensbericht niet langer te maken, en allen lust om het
te rekken te bedwingen. Doch er kan meer medegedeeld worden, er zijn
enkele bouwstoffen voorhanden; het is slechts de vraag, of ze degelijk
genoeg en voldoende zijn tot samenstelling van een geheel, dat de
aandacht verdient. Wij weten het een en ander van Shakespeare's vader
en hoe het dezen in de wereld ging; wij weten omtrent hemzelf, dat hij
langzamerhand een welgesteld man werd en huizen en landerijen
aankocht; wij weten het een en ander van zijn broeders en zusters, en
kinderen; wij kennen den inhoud, woordelijk zelfs, van zijn testament;
en dit alles uit authentieke stukken. Willen wij er nog meer bijvoegen,
dan staan ons meer gegevens ten dienste, die wel is waar niet zoo
volkomen zeker zijn als de officiëele stukken uit de archieven van
Stratford, maar toch tamelijk wel betrouwbaar. Er zijn enkele beknopte
aanteekeningen van zijn tijdgenooten bewaard gebleven. Verder heeft
Rowe, de eerste, die, in 1709, een zorgvuldige uitgave van
Shakespeare's dramatische werken gegeven heeft, deze van een kort
levensbericht des dichters, Some Account of the Life of Mr. William
Shakespeare, vergezeld doen gaan; hij zegt de mededeelingen er voor

ontvangen te hebben van den, in 1635 geboren, tooneelspeler Betterton,
die opzettelijk naar Warwickshire gereisd was om er berichten
aangaande Shakespeare te verzamelen. Zoo zijn er ook enkele
aanteekeningen van John Aubrey (1627-1697), die waarschijnlijk van
het jaar 1680 of daaromtrent dagteekenen; evenzoo van den Reverend
Richard Davies, rector te Sapperton in Gloucestershire, die in 1708
stierf; alsmede een brief van Dowdall, gedagteekend 10 April 1693.
Doch al wil men uit al deze gegevens een levensbericht samenstellen,
het zal weinig belangrijk zijn en geen licht werpen op de scheppingen
des dichters, zoodat men het schier even goed geheel achterwege kan
laten en de bovenaangehaalde woorden, die van Steevens herkomstig
zijn, door twee jaartallen, 1564-1616, zou kunnen vervangen.
Geheel anders wordt de zaak, wanneer wij de berichten, hoe karig ook,
aangaande Shakespeare's leven, met de studie zijner werken verbinden.
Door nauwgezette onderzoekingen toch is het langzamerhand gelukt te
bepalen, in welke volgorde ongeveer zijn werken geschreven zijn. Op
welke gronden deze bepaling rust, zal later ter sprake komen; hier zij
het genoeg te zeggen, dat er betrekkelijk weinig onzekerheid
hieromtrent bestaat. Zoo is het mogelijk geworden den
ontwikkelingsgang des dichters uit zijn werken op te maken; en nu
wordt het weinige, dat wij van zijn levensloop weten, van veel gewicht;
het eene kan tot toelichting en verklaring van het andere strekken.
Natuurlijk moet hier op velerlei gelet worden; de plaats, waar hij het
levenslicht zag en zijn jeugd doorbracht, de omstandigheden,
waaronder hij opgroeide en waarin zijn vader verkeerde, den toestand
en de geschiedenis van Engeland in zijn tijd, het leven in Londen, de
hoogte, waarop de letterkunde, vooral de dramatische, bij zijn
aankomst aldaar gestegen was, en die, waarop de tooneelspeelkunst
stond, de inrichting der schouwburgen, de aanmoediging of
tegenwerking, welke schrijvers en spelers ondervonden, dit alles en
meer moet nagegaan en overwogen worden om een helder denkbeeld te
verkrijgen van de lotgevallen en de ontwikkeling des dichters. Doch de
moeite wordt beloond; het doel kan bereikt worden. En meer dan dit
kan de vrucht zijn van de nauwgezette beoefening zijner werken; wij
kunnen hem in zijn denkwijze en zijn neigingen leeren kennen, en zoo
kan de dichter, aangaande wiens leven ons zoo karige berichten

geworden zijn, die door geen dagboek ons mededeelingen heeft gedaan
van zijn verrichtingen, die niet eens zelf voor de bewaring