De Usu Ratiocinii Mechanici in Medicina

De Usu Ratiocinii Mechanici in
Medicina

The Project Gutenberg EBook of De Usu Ratiocinii Mechanici in
Medicina
by Hermanni Boerhaave This eBook is for the use of anyone anywhere
at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it,
give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg
License included with this eBook or online at www.gutenberg.net
Title: De Usu Ratiocinii Mechanici in Medicina
Author: Hermanni Boerhaave
Release Date: April 22, 2005 [EBook #15680]
Language: Latin
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK DE USU
RATIOCINII MECHANICI ***

Produced by Frank van Drogen and the Online Distributed
Proofreading Team.

HERMANNI BOERHAAVE

DE USU RATIOCINII MECHANICI IN MEDICINA

ORATIO
HABITA IN AUDITORIO MAGNO

XXIV. SEPTEMBRIS.
MDCCIII.
CUM TERTII SUAE STATIONIS ANNI LABORES
AUSPICARETUR.

* * * * *
[Illustration ]
* * * * *
Nobilissimis et Splendidissimis Viris Academiae Batavae Curatoribus,
D. Jacobo, Baroni Wasnariae, Toparchae Opdami, Hensbroek,
Wochmeer, Spierdijk, Zuydwijk, Kernchem, Twikelo, Lage, etc.
Ordinis Equestris Nobilium Hollandiae Primo Assessori, Illustris
Ordinis Equestris Danici, Cujus insigne Elephas, membro, Equitum
Foed. Belgicae Magistro. Munitissimae Urbis Sylvae Ducis
Gubernatori. Ad Potentissimos Poloniae et Borussiae Reges, ad
Serenissimum Electorem Hanoveriensem, et ad Plures Germaniae
Principes, Legato Extraordinario, etc. etc.
D. Huberto Rosenboom, JCto, Toparchae in 's Grevelsregt, Supremae
Batavorum Curiae Praesidi, etc. etc.
D. Hermanno van den Honaart, JCto, Viro Consulari in Senatu primae
in Hollandia Dordrechtanorum Urbis, ejusque Voto in Delegatos
Praepotentium Ordinum Hollandiae adscripto, Comiti Aggerum
Alblasserwaarde, etc. etc.
Eorumque collegis, _Amplissimis, Gravissimisque Viris_,
D. Johanni van den Berg, JCto, Consulum hoc anno Praesidi, et
Amplissimi simul Consessus Curatorum Academiae Actuario,
D. Conrado Ruysch, JCto.
D. Abrahamo van Alphen, JCto. D. Petro van Dorp.
Hanc Orationem Ea, qua par est, veneratione Sacrat Virtuti, et Nomini
Eorum Devotissimus

HERMANNUS BOERHAAVE.
HERMANNI BOERHAAVE
De Usu ratiocinii Mechanici in Medicina
ORATIO.
* * * * *
Qui corporum vires ex mole, figura, et velocitate, vel assumtis, vel
deprehensis observatione, calculo aestimant Geometrico, Mechanici
appellantur. Quos ipse Artis usus, claraque demonstratae veritatis lux,
Sapientibus adeo commendavit, ut aliam omni aeque laudatam seculo,
omni aeque comprobatam suffragio, temere non inveneris. Miram
profecto, et insperato rei eventu humana fere altiorem Sapientiam!
Illa enim certis quidem, sed paucis admodum, iisque vulgatis ubique
principiis fundamenta debet subtilissimi cujusque et difficillimi inventi.
Postulata ideo Scientiae hujus sordent his, qui fronte prima decepti
rebus pretium statuere, vel obscura tantum suspicere solent. Artium
vero severissimae successum quisquis spectat, summo eam ingenii
cultu dignissimam habet, quia fundamento subnixa tam plano
Hominum robur longe supra vires Generis Humani evexit. Ejus quippe
effectu nulla datur immobilis moles, licet moturus minimo valuerit
agendi momento.
Quare utilitatem ejus ommis civilis, omnis agnoscit militaris disciplina.
Hanc aliis artibus necessariam non tantum idonei judices, sed et vanae
gloriae ex ignara laude aucupes imperiti celebrant. In sola medicina
spernitur, vel praetervisa nihil boni praestare vulgo censetur.
Quod ipsum tamen adeo ego alienum a rei veritate, adeo calamitosum
fundo medico habeo, ut dicendi argumentum hac mihi hora aliunde non
petiverim. Neque Vestram exspectationem, neque mea me vota
fefellisse crediderim, si plani sermonis perspicuitate evicero,
_Mechanices in Medicina usum esse summum, necessitatem

maximam_.
Quae agitanti ubertas rei verborum apparatum praecidere videtur. Sed
reficit me Vestra in judicando spectata satis sinceritas, quae damnata
dudum exordii demulcentis lenocinia ab loco hoc, qui soli veritati sacer,
relegavit. Rem itaque ipsam libere exordior; maxime quum severa
veritas patientiam quidem et attentionem imploret, gratiam vero
repudiet et odia.
Generalem corporis naturam nullos definivisse verius quam
Mathematicos tam clarum habeo, ut litem de fide hujus asserti
exspectem plane nullam. Quae vero singulari cuique, prout in rerum
natura existit, corpori propria sit indoles, ex universali hac
Geometrarum idea a priori nullus rite deduxerit. Illa enim ex sola
collectione communium nata, secluso accurate omni eo, quod unum ab
alio distinguit, justo ratiocinio non dabit conclusionem unquam, quae
peculiarem corporis naturam explicet. Ab hac ipsa tamen pendet
primario vis agendi, qua unum prae alio corpus pollet; adeoque illa
ignorata et haec incognita lateat necesse est.
Ignota igitur haec detegere quisquis amat, ex ipsa re singulari
conditiones eruere debet, quae procacem aliter ratiocinii libertatem in
indaganda rei indole exacte determinet. Has vero certo nullus novit, nisi
ille, qui sensuum experimento observandos corporis cujusque effectus
perspexit. Habent sc. hi rationem eorum, quae ex natura propria rei
indagandae fluunt; singula ergo horum unam hujus proprietatem,
collecta vero simul integram ejus naturam absolvunt, qua sensibus
patet.
Quicunque autem ex his ipsis liquidissime prius perspectis, more dein
Geometrico ea demonstrat, quae clara et individua sequela inde elici
possunt, plura longe deteget, quam sensuum auxilium revelasset
unquam. Neque tamen ipsa haec posteriora vera minus prioribus, neque
minus certa, neque minus apta usui erunt.
Praeter binas hasce, tertia non datur, quae peculiarem corporeae
cujusdam machinae constructionem reseret, clavis.

Quarum utraque id evincit unum, humanum