De Leeuw van Vlaanderen | Page 3

met het oorlof der
Censuur bleven gedrukt worden. Met die beuzelingen moest de
Vlaamse lezer zich vergenoegen. Kon de letterkunde dan in stand
blijven? Neen, zij verging geheel, en dit is wel merkbaar wanneer men
nagaat dat wij, vóór dit tijdstip, zoveel en betere dichters dan de
Fransen bezaten, daar er geen enkele verdienstelijke onder die
dwingelandij gebloeid heeft.
Philippus II, de zoon van Karel V, zijn vader opvolgend, bracht de
willekeur tot de hoogste top, duizenden Belgen werden door
beulshanden op eigen grond vermoord, bespieders werden tot in de

schoot der huisgezinnen gezonden, men ontrukte de vader aan zijn
zonen, de moeder aan haar kinderen,--en de gevangenissen werden te
nauw voor zoveel slachtoffers, wiens bloed van het schavot op de straat
moest vlieten. Niemand dorst, over iets dat 's Landszaken aanging,
spreken, veel min schrijven; de beul was de librorum censor!
Die verdrukking voortdurende gaven de Belgen de moed op, de
volksgeest verging en van dit ogenblik werd het mogelijk hen door alle
vreemde invloed van hun eigenaardig karakter te doen afwijken. Dit
geschiedde ook, men leerde Frans, niet slechts om een uitheemse taal te
kennen, maar om een waarde, die het Vlaams nu niet meer geven kon,
te verkrijgen; men liet de kleding der vaderen daar, om de vreemden in
alles na te apen, men zwoer de ernstige en ware beleefdheid af, om zich
aan de bedriegende politesse en de gemaakte houding der Fransen over
te geven;--en op die wijze plaatste zich de Belg voor de vreemden
gelijk een leerling voor zijn meester. Wie een druppel echt Vlaams
bloed in de aderen heeft, zal bekennen dat dit een schandelijke plaats is,
en dat een Volk niet lager zinken kan. Veel mannen, van de voorleden
eeuwen, en wel bijzonder Pieter Hein, van Antwerpen, van dewelke
Guiccardini, een Italiaan, met lof spreekt, hebben dit gevoeld, zij
hebben zich tegen de verbastering verzet en gepoogd de moedertaal
haar luister weder te geven;--maar wat kon hun eenzame stem, terwijl
de Natie in een laffe slaap vervallen was?
Heden is de stand van zaken veranderd; er weegt geen Spaanse
verdrukking meer op ons, er staat geen galg, geen schavot meer
opgericht voor de taal- en vrijheidminnaren; maar iets anders belet de
herwinning van onze oude waarde; dit is iets dat de Vlamingen niet
genoeg bemerken en waarvan zij het slachtoffer zijn zullen indien er
niet opgelet wordt.--Het is voor een Staatsbestuur lastig twee
onderscheiden volken onder een scepter met dezelfde wetten, dezelfde
voordelen te verschaffen. Elke maal dat er iets in het belang van een
der verschillende delen gedaan wordt, baart dit opspraak in het andere
gedeelte; wij hebben dit ten tijde van Koning Willem zien gebeuren en
dit heeft zich onder het tegenwoordige Rijk reeds menigmaal opgedaan;
men herinnere zich slechts het vraagpunt der vreemde suikers, wanneer
er in Antwerpen ganse hopen volks rondliepen en schreeuwden:--Weg

met de Walen!--Dit weet het Staatsbestuur wel, en diensvolgens poogt
het dit verschil tussen de twee delen onzes lands teniet te doen. Die
pogingen zijn:
Walen in de Vlaamse provinciën als bewindhebbers te sturen, opdat
men zich verbastere om hun te believen, hetzij om een ambt, of iets
anders dat zij geven kunnen, te verkrijgen;--het Frans verplichtend te
maken in het Leger, in het Landsbestuur, in 's Rijks scholen, in de
Rechten, in alle examens, ja zelfs tot de geringste ambten,--Portier van
een gevangenhuis bijvoorbeeld!--De wetten in het Frans zijn alleen
officieel, in het Vlaams overgezet gelden zij niet voor het Recht; de
vonnissen worden ook steeds in het Frans uitgesproken, en het is
onlangs te Gent gebeurd dat een man ter dood veroordeeld werd,
zonder een enkel woord der beschuldiging of van het doodvonnis te
hebben verstaan. Mag men wel aldus met het leven der mensen spelen?
De rechtvaardigheid zou ons ten minste moeten aandrijven om niet te
lijden, dat men zo willekeurig met onze landgenoten te werk ga; want
een beschuldigde is, voordat zijn vonnis uitgesproken wordt, een
Burger als een ander en verdient dat men hem de middelen geve om
zich te verontschuldigen indien hij niet misdadig is.--De opschriften
onzer openbare gebouwen zijn in het Frans; om een proef van die
belachelijke doenwijs te geven, zal ik hier zeggen dat in Antwerpen het
Vlaams opschrift van het Gasthuis, in hetwelk de arme lieden, die niet
dan Vlaams verstaan, moeten ontvangen worden, door een ander
opschrift in vergulden letteren en in het Frans onlangs is vervangen. Dit
is zeker om de Fransen van Parijs of de Walen van Luik het Gasthuis
aan te wijzen indien zij het nodig hebben! Ik laat het de redelijke
mensen over, te oordelen of men het verstand niet moet verloren
hebben om zulke ongerijmdheden te begaan.--Sommige Vlaamse
steden houden hun raadsvergaderingen in het Frans; hieruit volgt dat
Raadsheren, wijs en ervaren in de belangen der Gemeente, maar niet zo
goed als