Catulli Carmina | Page 9

nec cara puellis. Hymen o Hymenaee, Hymen
ades o Hymenaee!
IVVENES
Vt uidua in nudo uitis quae nascitur aruo, numquam se extollit,
numquam mitem educat uuam, 50 sed tenerum prono deflectens
pondere corpus, iam iam contingit summum radice flagellum, hanc
nulli agricolae, nulli coluere iuuenci: at si forte eadem est ulmo
coniuncta marito, multi illam agricolae, multi accoluere iuuenci: 55 sic
uirgo dum intacta manet, dum inculta senescit; cum par conubium
maturo tempore adepta est, cara uiro magis et minus est inuisa parenti.
et tu ne pugna cum tali coniuge uirgo, non aequom est pugnare, pater
cui tradidit ipse. 60 ipse pater cum matre, quibus parere necesse
est. . . . . . . . . uirginitas non tota tua est, ex parte parentum est, tertia
pars patrist, pars est data tertia matri, tertia sola tua est: noli pugnare
duobus, qui genero sua iura simul cum dote dederunt. 65 Hymen o
Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!

LXIII
Super alta uectus Attis celeri rate maria, Phrygium ut nemus citato
cupide pede tetigit, adiitque opaca siluis redimita loca deae, stimulatus
ibi furenti rabie, uagus animis, deuoluit ile acuto sibi pondere silicis. 5
itaque ut relicta sensit sibi membra sine uiro, etiam recente terrae sola
sanguine maculans, niueis citata cepit manibus leue typanum, typanum,
tubam Cybelles, tua, mater, initia, quatiensque terga taurei teneris caua
digitis, 10 canere haec suis adorta est tremebunda comitibus. agite ite
ad alta, Gallae, Cybeles nemora simul, simul ite, Dindimenae dominae
uaga pecora, aliena quae petentes uelut exules loca, sectam meam
exsecutae duce me mihi comites, 15 rapidum salum tulistis
truculentaque pelagi, et corpus euirastis Veneris nimio odio; hilarate
aere citatis erroribus animum. mora tarda mente cedat: simul ite,
sequimini Phrygiam ad domum Cybelles, Phrygia ad nemora deae, 20
ubi cymbalum sonat uox, ubi tympana reboant, tibicen ubi canit Phryx
curuo graue calamo, ubi capita Maenades ui iaciunt hederigerae, ubi
sacra sancta acutis ululatibus agitant, ubi sueuit illa diuae uolitare uaga
cohors, 25 quo nos decet citatis celerare tripudiis. simul haec comitibus
Attis cecinit notha mulier, thiasus repente linguis trepidantibus ululat,
leue tympanum remugit, caua cymbala recrepant, uiridem citus adit
Idam properante pede chorus. 30 furibunda simul anhelans uaga uadit
animam agens comitata tympano Attis per opaca nemora dux, ueluti
iuuenca uitans onus indomita iugi: rapidae ducem secuntur Gallae
properipedem. itaque, ut domum Cybelles tetigere lassulae, 35 nimio e
labore somnum capiunt sine Cerere. piger his labante languore oculos
sopor operit: abit in quiete molli rabidus furor animi. sed ubi oris aurei
Sol radiantibus oculis lustrauit aethera album, sola dura, mare ferum,
40 pepulitque noctis umbras uegetis sonipedibus, ibi Somnus excitum
Attin fugiens citus abiit: trepidante eum recepit dea Pasithea sinu. ita de
quiete molli rapida sine rabie simul ipse pectore Attis sua facta recoluit,
45 liquidaque mente uidit sine queis ubique foret, animo aestuante
rusum reditum ad uada tetulit. ibi maria uasta uisens lacrimantibus
oculis, patriam allocuta maestast ita uoce miseriter. 'patria o mei
creatrix, patria o mea genetrix, 50 ego quam miser relinquens, dominos
ut herifugae famuli solent, ad Idae tetuli nemora pedem, ut aput niuem

et ferarum gelida stabula forem, et earum omnia adirem furibunda
latibula, ubinam aut quibus locis te positam, patria, reor? 55 cupit ipsa
pupula ad te sibi dirigere aciem, rabie fera carens dum breue tempus
animus est. egone a mea remota haec ferar in nemora domo? patria,
bonis, amicis, genitoribus abero? abero foro, palaestra, stadio et
gymnasiis? 60 miser a miser, querendum est etiam atque etiam, anime.
quod enim genus figuraest, ego non quod obierim? ego mulier, ego
adolescens, ego ephebus, ego puer, ego gymnasei fui flos, ego eram
decus olei: mihi ianuae frequentes, mihi limina tepida, 65 mihi floridis
corollis redimita domus erat, linquendum ubi esset orto mihi Sole
cubiculum. ego nunc deum ministra et Cybeles famula ferar? ego
Maenas, ego mei pars, ego uir sterilis ero? ego uiridis algida Idae niue
amicta loca colam? 70 ego uitam agam sub altis Phrygiae columinibus,
ubi cerua siluicultrix, ubi aper nemoriuagus? iam iam dolet quod egi,
iam iamque paenitet.' roseis ut huic labellis sonitus citus abiit, geminas
deorum ad auris noua nuntia referens, 75 ibi iuncta iuga resoluens
Cybele leonibus laeuumque pecoris hostem stimulans ita loquitur.
'agedum' inquit 'age ferox i, face ut hunc furor agitet, face uti furoris
ictu reditum in nemora ferat, mea libere nimis qui fugere imperia cupit.
80 age caede terga cauda, tua uerbera patere, face cuncta mugienti
fremitu loca retonent, rutilam ferox torosa ceruice quate iubam.' ait
haec minax Cybelle religatque iuga manu. ferus ipse sese adhortans
rapidum incitat animo, 85 uadit, fremit, refringit uirgulta pede uago. at
ubi umida albicantis loca litoris adiit, tenerumque uidit Attin prope
marmora pelagei, facit impetum: ille demens fugit in nemora fera: ibi
semper omne uitae spatium famula fuit. 90 dea, magna dea, Cybelle,
dea, domina Dindimei, procul a mea tuos sit furor omnis,