Buntong Hininga | Page 2

aking pag-giliw
ay isang pulubing
dumadaing-daing
na sa kanyang taghoy at pananalan~gin
ay
walang maawang maglimos n~g aliw!
VI.
Kanyang sinusubok ang aking pagsuyo,
kanyang tinatarok ang luha
n~g puso,
kanyang binabasa sa pamimintuho
yaong katunayan n~g
sinamo-samo.
VII.

Samantalang ako'y tumatawag-tawag,
lumuluha-luha sa gitna n~g
hirap,
ay walang kapiling maging sa pan~garap
liban sa anino n~g
m~ga bagabag.
VIII.
Ulap n~g hinagpis, ulap n~g parusa
ang nagpapasasang aking
dinadama,
n~guni't kaylan kaya sa aking pagsinta'y
ang ulap na
iya'y magiging ligaya.
=¡ANG LUHA NG HIBANG=.....!
Ayun, tumatan~gis! Ayun, lumuluha't
tumataghoy-taghoy na
nakaaawa.
Malasin ang hibang, ang sira ang diwa,
ang taong
nanan~gis sa gabing payapa
na minsa'y maiyak, at minsa'y matuwa.
Malasin ang ayos n~g kahabaghabag
n~g pusong dinusta n~g
kanyang pan~garap;
malasin ang luha, ang luha n~g palad,
ang
luhang nagmula sa kanyang pagliyag
na pinagkaitan n~g tamis n~g
lin~gap.
Tuman~gis na muli! At saka humibik
na mandi'y puputok ang latok
na dibdib;
kanyang ipinukol ang mata sa lan~git
kasabay ang
sabing:--"¿Kailan pa sasapit
ang mithing ligaya n~g aking pag-ibig"?
"¡Oh! Diosa n~g aking yaman n~g pag-asa,
¿kailan mo tutubsin ang
puso sa dusa?
¿kailan papalitan n~g tunay na saya
ang nagluluksa
kong ulilang pagsinta
na nananambitan...!"--at saka tumawa.
Ha! ha! ha! oh! irog! Aking paraluman,
hantun~gan n~g aking buong
kabuhayan!
kung hinihiling mo'y tulang tula lamang
n~g upang ang
dusa'y minsang mabawasan,
naito't dinggin mo ang tula n~g buhay.
"Halika! halika! Tangapin mo n~gayon
ang tula n~g aking pusong
lumalan~goy;
basahing madali't dingging mahinahon
ang hibik n~g

bawa't talatang nanaghoy,
ang awit n~g palad, ang sigaw, ang tutol.
"Oh! pusong maramot! Pusong mapang-api,
walang awang tala sa
pagkaduhagi,
halika! ha! ha! ha! ang dilim n~g gabi,
ang halík n~g
han~gin ay pawa kong saksí
sa panunumpa kong kita'y kinakasi.
Halika't sinagin sa luha n~g puso
ang kulay n~g aking sinimpang
pagsamo,
halika't basahin sa pamimintuho
ang gintong pan~garap
n~g aking pagsuyo
na nananawagan hanggang masiphayo",

. . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . .
Dito na
natapos yaóng panambitan,
dito na naputol ang pananawagan
n~g
sira ang bait, n~g ulól, n~g hibang,
n~g pusong ginahís at pinagkaitan

niyang luwalhating katumbas n~g buhay.
¡Anóng hirap pala n~g gawang humibik
sa isang ayaw mang
tumugo't makiníg!
¡Anóng hirap pala n~g gawang umibig
lalo't
aapihín sa silong n~g lan~git
n~g hiníhibikang pinapanaginip.....!
=¡KURUS AT LIBIN~GAN..!=
(PAMAMANGLAW)
(Irog: Kung ang kalungkutan
ko'y tinutugon n~g iyong
damdamin
ay pamuli't muling
basahin mo lamang ang
awit na ito. At ako'y
talagang
may ugali na _matapang_ sa
likod, at _duwag_ sa harap.)
I.
Narito't malasin itong kalagayan
At tutop ang noó sa kapighatian,

Aking binabakas yaong kasayahang
Nasulat sa dahon nitong
kabuhayan.
II.
Hindi makakatkat ang m~ga talata
Na tikóm sa guhit n~g m~ga
biyaya,
At kung mayroon pang tagistis n~g luha
Ay luhang

nanggaling sa pagkariwara.
III.
Sa aking kalupi, sa aklat n~g palad
Ay may m~ga bagay na
nan~gasusulat,
Diyan makikita ang mukhang may hirap
At pusong
malaong lunod sa pan~garap.
IV.
Diyan mamamalas ang isang larawang
Sipi sa ulila't payapang
libin~gan,
Diyan makikita ang dusta kong buhay
Na sawang-sawa
na sa kawáy n~g hukay.
V.
Hindi ko matalos itong nangyayari't
Ang namamalas ko'y dilím na
parati,
Bulo sa pagsuyo, bigo sa pagkasi,
Kurus sa baunan n~g
naduduhagi.
VI.
Sa pinto n~g puso'y nanawag na lagi
Ang tinig n~g dusang
nakaaaglahi,
Parang nananadyang sa aki'y bumati
Ang labi n~g
hirap, tinik, dalamhati.
VII.
Nais kong umibig. N~guni't natatakot
Na ako'y umibig at saka
lumuhog,
Pagka't nan~gan~gambang sa aki'y matapos
Ang lahat
n~g aliw nitong Sangsinukob.
VIII.
Wala nang parusang gaya n~g tuman~gis
Sa harap n~g isang hindi
umiibig,
Wala nang parusang gaya n~g tumitig
Sa sun~git n~g
dilím n~g gabing tahimik.

IX.
Sukat na sa akin ang ako'y malagak
Sa pamamangka ko sa ilog n~g
hirap,
Sukat nang masabing lagi kang pan~garap.
At matitiis na ang
pasang bagabag.
X.
Walang kailan~gang mamatay sa dusa
Huwag ang bawiin ang
pagkikilala,
Aking katuwaan kung ikaw'y makita
Sa piling n~g aliw
na di magbabawa.
XI.
Aking matitiis na sarilihin ko
Ang lahat n~g pait sa buhay na ito

Kahit ang magtimpi'y halik n~g simbuyó
Huwag ang abuting ikaw
pa'y magtampo.
XII.
Ipalalagay kong masayang aliwan
Ang namamalas kong kurus at
libin~gan,
Sapagka't sa aki'y darating ang araw
At diyan uuwi ang
hiram kong buhay.
XIII.
Di ko pinupukaw ang pagkamapalad
Niyang iyong buhay na bagong
ninikat,
Ikaw ang bituwing takpan man n~g ulap
Ay maghahari din
ang ningning na in~gat.
XIV.
Lamang ang han~gad kong iyong mapaglining.
Ay ang aking lungkot
na di nagmamaliw,
Lungkot na aywan ko kung saan nanggaling

Kung sa m~ga aklat n~g isang paggiliw.
XV.

Matapos mabasa ang awit n~g buhay
Ay limutin mo na ang aking
kundiman,
Sapagka't ayokong mahawa kang tunay
Sa taglay kong
lungkot at kapighatian.
=KUNG AKO'Y SINO=...
I.
Huwàg nang itanong; iyong akalaing
akong naghahayag n~g
maraming lihim
ay isang binihag n~g m~ga hilahil,
isang
kaluluwang busabos n~g lagim,
isang nan~gan~garap sa ganda mong
kimkim,
isang tumatan~gis, isang dumadaing,
isang nagaalay n~g
kanyang paggiliw,
isang umaasang hindi hahabagin.
II.
At kung ako'y sino? Sukat na n~ga sinta!
ako ang tutugon sa mithi
mo't pita...¡
Ninanais mo bang ako'y makilala...?
Kung gayo'y
makinig:--Akong sumasamba
sa iyong larawan sa tuwi-tuwina'y

pusong laging bihag n~g hirap, n~g dusa,
ako ang linikhang uhaw sa
ginhawa't
may ulap na lagi ang aking pag-asa.
III.
At kung ako'y sino? Isang nan~gan~garap
magtamong biyaya sa
iyong paglin~gap...
Isang