Ang Singsing nang Dalagang Marmol

Ang Singsing nang Dalagang Marmol

The Project Gutenberg EBook of Ang Singsing nang Dalagang Marmol
by Isabelo de los Reyes This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at www.gutenberg.net
Title: Ang Singsing nang Dalagang Marmol
Author: Isabelo de los Reyes
Release Date: February 21, 2005 [EBook #15129]
Language: Tagalog
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK ANG SINGSING NANG DALAGANG MARMOL ***

Produced by Tamiko I. Camacho, Jerome Espinosa Baladad and PG Distributed Proofreaders. Produced from page scans provided by University of Michigan.

[Transcriber's note: Tilde g in old Tagalog which is no longer used is marked as ~g. Mistakes in the original published work have been retained in this edition.]
[Paalala ng nagsalin: May kilay ang mga salitang "ng, mga," at iba pa upang ipakita ang dating estilo sa pag-sulat ng Tagalog na sa ngayon ay hindi na ginagamit. Hinayaang manatili sa edisyong ito ang mga pagakakamali sa orihinal na pagkakalimbag.]
=Katha ni ISABELO DE LOS REYES=
=ANG SINGSING=
NANG
DALAGANG MARMOL
[Larawan: Isang binibini]
�� SI
LIWAYWAY NG BALIWAG MGA NANGYARI SA PAGHIHIMAGSIK Ipinagbibili ng 20 cts. sa daang P. Rada, 467, Tundo.
[Patalastas: La Concepcion; Sanglaan ni Fausto O. Raimundo]
ANG SINGSING
NANG
DALAGANG MARMOL
Man~ga nangyari sa Paghihimagsik
SINULAT MUNA SA WIKANG TAGALOG N~G KAGALANGGALANG NA ISABELO DE LOS REYES SA PAHAYAG��NG Ang Kapatid ng Bayan, BAGO ISINALIN NIY�� SA WIKANG KASTILA SA PINAKA FOLLETIN NANG El Grito del Pueblo NOONG TA��NG 1905. SAPAGK?'T NAWAL? ANG UNANG ORIGINAL, AY MULING SINALIN SA WIKANG TAGALOG
NI
CARLOS B. RAIMUNDO
MANILA 1912
TIP SANTOS Y BERNAL Ave. Rizal 414 Sta. Cruz
[Larawan: Hon. Isabelo De Los Reyes]
SA KAY LIWAYWAY N~G BALIWAG.
_Magand��ng Binibini_:
Sa bilang n~g p��hayag��ng tagalog _Ang Kapatid ng Bayan na nauukol sa ik�� 14 n~g Septiembre n~g 1905, n��basa ko ang is��ng lathal�� na ganit�� ang sinasabi:
"Nag��ng dahil n~g mapupusok na paghahak�� ang mainam na kath��, (novela) na sa pamamagitan n~g lagda n~g is��ng kilal��ng m��nunulat ay aming inihahay��g, at ipinalalag��y n~g; il��ng tiktik na ang Dalagang Marmol ay nan��nagisag sa _kapalaran n~g Filipinas_, na bagama't ngayo'y tila tumatalik��d sa kaaw��-aw�� nating bayan, n~guni't sa wak��s ay gaganapin din ang kany��ng pakiki-is��ng dibdib kay Pus�� (t��ong may malak��ng kabuluh��n sa katha) na alinsunod sa m~ga tiktik ay nan��nagisag naman sa kahulug��n n~g Diw�� �� n~g Mith? n~g bayang tagalog.
"May balit�� kaming sinalin na raw sa wik��ng ingles."
"N~guni, sinasabi naman n~g m~ga tag�� Bulak��n na ang _Dalagang M��rmol_ ay walang ib�� kund? si binibining Liwayway na tag�� Baliwag, pagka't ang kany��ng m~ga kagandahang iginuhit ay siy�� lamang tum��tug��n sa m~ga pagkakakilanl��n sa katauhan n~g n��sabing binibini.
"Talag��ng t��nay ngang nakahahang�� ang kagandahan n~g dalagang _Liwayway_, n~guni't d? namin nababatid kung s��y�� n~ga ang tin��tukoy n~g nasabing m��nunulat, at ang amin lamang masasabi ay yumaon na it�� sa Espa?a. Sa kany�� sana tayo makapagtan��ng."
At sa El Grito del Pueblo n~g ika 20 n~g sinabing buw��n ay napalathal�� naman, na dalaw��ng piling Gur? sa pagtugtog ay nagsikatha n~g is��ng "Tanda de Vals" na kuha sa gun��-gun�� n~g kanil��ng pagkabasa sa kathang n��sabi at ya��'y sadyang sa iny�� nil�� ipinatungk��l.
Ang m~ga balit��ng it'��y nakagul�� n~g aking isipan kay�� ak�� humanap tul��y at nakakita nam��n sa m~ga natitipon n~g n��sabing Pahayag��n n~g is��ng akl��t, na t��nay n~g��'t matatawag na m~ga nangyari sa Paghihimaks��k natin n~g 1899 ang lin��lam��n, n~guni't kun t��taruk��n ay makikitang kahal�� ang is��ng maliming pagaaral sa mahalag�� at tan~ging ugali n~g ating m~ga kawiliwiling babai; kahit ang any? �� ayos sa malay�� pa'y naghihimat��ng gawa n~g is��ng dakil��ng m��nunulat na may lub��s kinabatir��n sa ating m~ga kasaysayan.
Ilinalahad n~g katha, na bagam��n parang _m��rm��l �� hielo_ ang babaing tagalog dal�� n~g malaking kahirapan kun ligawan, dapwa't kung umibig ay may k��ya nam��ng magti��s sa lah��t n~g hirap.
Akin n~gang tinagalog, at yamang ik��w p? ang itinutur�� n~g iny��ng m~ga kababayan na parang _Dalagang M��rmol_, sa gay��'y wala n~g ib�� pang marapat paghandug��n nit��ng aking pinagpagal��n kund? kay��, bagam��n d�� n��ny�� kilal�� ang aking katauhan.
CARLOS B. RAIMUNDO.

Ang Singsing
Nang Dalagang Marmol
I.
Matapus ang kasind��ksind��k na laban��ng nangyari sa m~ga tagalog at americano sa Kin~gw��, lalawigan n~g Bulak��n, n~g ik�� 23 n~g Abril n~g 1899, na siy��ng ikin��pat��y kay Coronel Stotsenburg, sa Capit��n at ib�� pang m~ga kawal americano, kam��ng m~ga tagalog naman ay nagsiurong sa Sibul, at sa is��ng bahay-gamutan n~g aming m~ga kawal ay n��tagpu��n ko ang is��ng matapang na pinun��ng tagalog na bahagya n��ng makagal��w at makapagsalita dahil sa marami niy��ng s��gat. Malak�� ang aw�� sa kany�� n~g lah��t n~g t��ong nan~garoro��n at siy�� na lamang ang napag��usapan at lub��s n��pupuri dahil sa kany��ng kabihasn��n sa pakikilaban at sa kapusukan sa m~ga pakikipagsagup��; at sa katotohanan kahit mam��mat��y na lamang ay pilit pa niy��ng napa��rong ang malalakas naming m~ga kaaway.
Nang aking matant? ang labis na paglilingk��d n~g bayaning it�� sa ating Bayan, ay