Vijf weken in een luchtballon | Page 3

reizigers, die zich hadden beroemd gemaakt door tochten in Afrika, gelijk ook op Samuel Ferguson, die door zijne ongeloofelijke poging de onderzoekingen der reizigers met elkander in verband moest brengen en de reeks van ontdekkingen in Afrika voltooien.

II.
Een artikel van den "Daily Telegraph."--Oorlog der geleerde dagbladen.--De heer Petermann ondersteunt zijn vriend Dr. Ferguson.--Antwoord van den geleerden Koner.--Aangegane weddenschappen.--Verschillende voorstellen aan Ferguson gedaan.
Des anderen daags, 15 Januari, las men in den Daily Telegraph het volgende artikel:
"Afrika zal eindelijk het geheim harer uitgestrekte vlakten openbaren; een hedendaagsche Oedipus zal ons het raadsel oplossen, dat de geleerden van zestig eeuwen niet hebben kunnen verklaren. Eertijds werd het zoeken van de bronnen van den Nijl beschouwd als eene onzinnige poging, eene hersenschim, die nooit zou verwezenlijkt worden.
"Doctor Barth, die tot aan Soedan den weg van Denham en Clapperton heeft gevolgd, doctor Livingstone, zijne onverschrokken onderzoekingen uitstrekkende van de Kaap de Goede Hoop tot aan de vallei van den Zambezi, de kapiteins Burton en Speke hebben door de ontdekking der binnenmeeren drie wegen geopend voor de tegenwoordige beschaving; het punt, waar hunne wegen elkander kruisten, waar geen reiziger nog heeft kunnen komen, is het hart zelf van Afrika. Daar moeten alle pogingen tot ontdekking worden aangewend.
"Maar de arbeid van deze moedige steunpilaren der wetenschap zal weder opgevat worden door de stoutmoedige poging van Dr. Ferguson, wiens schoone onderzoekingen onze lezers zeker gelegenheid hebben gehad naar waarde te schatten.
"Deze onverschrokken ontdekker stelt zich voor Afrika van het oosten naar het westen in een luchtballon door te trekken. Als wij goed onderricht zijn, zal het eiland Zanzibar op de westkust de plaats van het vertrek zijn. Wat het punt van aankomst betreft, alleen de Voorzienigheid kent dit.
"Het voorstel van dezen wetenschappelijken tocht is gisteren officieel aan het Koninklijk Aardrijkskundig genootschap gedaan; eene som van 2500 Pond is toegestaan ter tegemoetkoming in de kosten der onderneming.
"Wij zullen onze lezers op de hoogte houden van deze poging, die zonder wederga is in de jaarboeken der aardrijkskunde."
Zoo als men denken kan, maakte dit artikel veel gerucht; het verdreef eerst de stormen van het ongeloof; Dr. Ferguson werd gehouden voor een zuiver hersenschimmig persoon, van de uitvinding van Mr. Barnum, die, na in de Vereenigde Staten te hebben gearbeid, zich gereed maakte ook in Engeland zaken te doen.
Een aardig antwoord verscheen te Geneve in het Februari-nummer van het "Bulletin van het Aardrijkskundig genootschap," het maakte het Koninklijk genootschap te Londen, de Club der Reizigers en den buitengewoon grooten steur op eene geestige wijze belachelijk.
Maar de Heer Petermann bracht in zijne "Mededeelingen," die te Gotha verschenen, het dagblad van Geneve geheel tot zwijgen. De Heer Petermann kende Dr. Ferguson persoonlijk, en stelde zich borg voor de onverschrokkenheid van zijn vriend.
Voor het overige was de twijfel niet langer mogelijk; de toebereidselen voor de reis werden te Londen gemaakt, de fabrieken van Lyon hadden eene belangrijke bestelling van taf ontvangen voor de samenstelling van den luchtballon, eindelijk stelde het Britsche gouvernement het transportschip de Resolute, kapitein Pennet, ter beschikking van den doctor.
Terstond werden er duizenden aanmoedigingen gegeven, duizend gelukwenschen gedaan. De bijzonderheden der onderneming verschenen geheel in de Bulletins van het "Aardrijkskundig genootschap" van Parijs, een merkwaardig artikel werd gedrukt in de "Nieuwe Jaarboeken van Reizen, Aardrijkskundige Geschiedenis en Oudheidkunde van V.A. Malte-Brun;" een opstel in het "Tijdschrift voor algemeene Aardkennis" door Dr. W. Koner, bewees zegevierend de mogelijkheid dezer reis, de kansen van goeden uitslag, de natuur der hinderpalen, de groote voordeelen eener luchtreis; hij keurde alleen het punt van vertrek af, waartoe hij liever Masuah, eene kleine haven van Abyssini?, wilde gekozen hebben, vanwaar James Bruce in 1768 vertrokken was, om de bronnen van den Nijl op te sporen. Overigens bewonderde hij onvoorwaardelijk den krachtigen geest van Dr. Ferguson.
De "North American Review", zag met eenig ongenoegen een zoodanigen roem voor Engeland bewaard, hij maakte van het voorstel van den doctor eene scherts en noodigde hem uit naar Amerika te komen, terwijl hij op zoo'n goeden weg was.
Kortom, zonder de dagbladen der geheele wereld mede te rekenen, was er geen wetenschappelijk tijdschrift, dat het feit niet in al zijne vormen vermeldde.
Aanzienlijke weddenschappen werden in Londen en geheel Engeland aangegaan, 1��. over het wezenlijke of vermeende bestaan van Dr. Ferguson; 2��. over de reis, die volgens eenigen niet, volgens anderen wel zou ondernomen worden; 3��. over het al of niet welslagen; 4��. over de waarschijnlijkheid of onwaarschijnlijkheid van de terugkomst van Dr. Ferguson. Men schreef ontzettende sommen in het boek der weddenschappen in, alsof er sprake was van de wedrennen van Epsom.
Aldus hielden geloovigen en ongeloovigen, onwetenden en geleerden de oogen op den doctor gevestigd. Hij gaf gaarne nauwkeurige inlichtingen omtrent zijne reis. Hij was gemakkelijk te spreken en de natuurlijkste mensch ter wereld. Meer dan een moedig avonturier meldde zich bij hem aan om in den roem en de gevaren der onderneming te