Tri Ceteraj Noveloj | Page 7

ne povintus gxin eltrenegi el mia koro.
"La tribunalestro diris severe al mia kompatinda Kalulo:
"'Parolu!'
"Kalulo hezitis, tiam respondis:
"'Estis mi. Mi ne sukcesis dormi tiom mi pensis pri la belaj hokoj. Mi iris tien kaj kisis ilin kaj ilin karesis por pacigi mian spiriton kaj gxin dronigi en senkulpa gxojo. Tiam mi remetis ilin. Eblas ke mi faligis unu sed mi sxtelprenis ne ecx unu.'
"Ho, pereiga konfeso por fari en tia loko! Okazis terura silento. Mi konsciis ke li proklamis propran kondamnon kaj ke cxio finigxis. Sur cxiu vizagxo hieroglifigxis la vortoj: 'Konfeso gxi estas! kaj bagatela, lama, malsolida.'
"Mi sidis, spirante anhele, atendante. Baldaux mi auxdis la solenajn vortojn kiujn mi sciis esti venontaj. Kaj cxiu vorto, kiam gxi alvenis, estis trancxilo en mia koro:
"'Estas la ordono de la tribunalo ke la akuzito estu submetita al jugxado per akvo.'
"Ho, malbenita estu la kapo de tiu alportinta al nia lando 'jugxadon per akvo'. Gxi alvenis, antaux generacioj, el iu fora lando situanta neniu scias kie. Antaux tio niaj patroj utiligis auxguradon kaj aliajn malcertajn jugxrimedojn kaj sendube okazis fojfoje ke kelkaj kompatindaj estajxoj travivis la sperton. Sed ne okazas tiel en la kazo de jugxado per akvo kiu estas eltrovajxo de homoj pli sagxaj ol ni kompatindaj sensciaj sovagxuloj. Pere de gxi la senkulpuloj montrigxas senkulpaj sendube, sendispute, cxar ili dronas. Kaj la kulpuloj montrigxas kulpaj kun la sama certeco cxar ili ne dronas. Mia koro rompigxis en mia brusto, cxar mi diris, 'Li estas senkulpa, kaj li subiros la ondojn kaj neniam plu mi lin revidos.'
"Mi ne forlasis lin post tio. Mi lamentis en liaj brakoj dum la tuta dauxro de la pretervaloraj horoj kaj li elversxis sur min la profundan fluadon de lia amo kaj, ho! mi estis tiel mizera kaj tiel felicxa! Finfine, sxirprene ili disapartigis nin kaj mi postsekvis ilin ploregante kaj vidis ilin lin forlancxi en la maron. Tiam mi kovris la vizagxon permane. Cxu dolorego? Ho, mi konas la plej profundajn el la diversaj profundaj signifojn de tiu vorto!
"En la sekvinta momento la homoj kriegis eksplode pro malica gxojo kaj mi malkovris la vizagxon, surprizegite. Ho, amara vidajxo! Li nagxadis!
"Tuj mia koro sxtonigxis, glaciigxis. Mi diris: 'Li estis kulpa kaj li mensogis al mi!'
"Mi forturnigxis malestime kaj survojigxis hejmdirekten.
"Ili kondukis lin sur la foran maron kaj lin postlasis sur glacimonto drivanta suden en la grandaj akvoj. Tiam mia familio hejmenrevenis kaj mia patro diris al mi:
"'Via sxtelisto sendis al vi sian mesagxon de mortanto, dirante: "Diru al sxi ke mi estas senkulpa kaj ke lauxlonge de la tagoj kaj la horoj kaj la minutoj dum kiuj mi malsatos kaj pereos mi dauxre amos sxin kaj pensos pri sxi kaj benos la tagon kiu disponigis al mi la vidajxon pri sxia dolcxa vizagxo." Tre bela, ecx poezia!'
"Mi diris: 'Li estas malpurajxo! Mi neniam plu auxdu pri li denove!' Kaj, ho! konsideru! Li estis jes ja malgraux cxio senkulpa.
"Naux monatoj--naux mornaj, malfelicxaj monatoj--forpasis kaj finfine alvenis la tago de la Granda Cxiujara Ofero, kiam cxiuj frauxlinoj de la tribo lavas la vizagxon kaj kombas la hararon. Responde al la unua movo de mia kombilo, elfalis la fatala fisxhoko de kie gxi nestis dum cxiuj tiuj monatoj kaj mi falis en svenado en la brakojn de mia rimorsa patro! Gxemante, li diris: 'Ni murdis lin kaj neniam plu mi ridetos.' Li tenis la promeson. Auxskultu: ekde tiu tago gxis la hodiauxa ne forpasas ununura monato sen ke mi kombu la hararon. Sed, ho! por kio utilas cxio tio nun?"
Tial finigxis la modesta rakonteto de la kompatinda frauxlino, pere de kiu ni ekscias ke, pro tio ke cent milionoj da dolaroj en Nov-Jorko kaj dudek du fisxhokoj sur la limo de Arkta Cirklo reprezentas la saman financan superecon, homo trovigxanta en malricxaj cirkonstancoj stultuligxas restante en Nov-Jorko kiam li povas acxeti fisxhokojn gxis valoro de dek cendoj kaj elmigri.

KANIBALISMO EN LA VAGONOJ
Mi vizitis Sankta-Luizon lastatempe kaj dum mia gxisokcidenta vojagxo, post vagonsxangxo cxe Tero-Hoto, en sxtato Indianio, milda bonvolaspekta sinjoro cxirkaux kvardekkvin-, aux eble kvindekjara, entrajnigxis cxe unu el la lauxvojaj stacionoj kaj sidigxis apud mi. Ni interparolis afable pri diversaj temoj dum, eble, horo, kaj mi jugxis lin ege inteligenta kaj distra. Kiam li eksciis ke mi logxas en Vasxingtono, li tuj komencis starigi demandojn pri diversaj publikaj homoj kaj pri Uson-Parlamentaj aferoj. Kaj mi baldaux konsciis ke mi interparolas kun viro bone konanta la publikajn kaj malpublikajn flankojn de la politika vivo de la Cxefurbo, ecx la kutimojn kaj manierojn kaj procedrimedojn de Senatoroj kaj Reprezentantoj en la Cxambroj de la tutlanda Parlamento. Baldaux du viroj haltis apud ni dum ununura momento kaj unu diris al la alia:
"Hariso, se vi konsentos fari tion por mi, mi neniam vin forgesos, mia knabo."
La rigardo de mia nova kamarado eklumigxis placxe. La vortoj revigligis felicxan memorajxon, mi supozis. Tiam lia vizagxo farigxis